روز جهانی آزادی مطبوعات را پاس بداریم

روز جهانی آزادی مطبوعات را پاس بداریم

هوشمند سفیدی
ن والقلم و مایسطرون (سوگند به قلم و آنچه می نویسد) قرآن کریم
سوم ماه “مه” مصادف است با روز جهانی آزادی مطبوعات از سال ۱۹۹۳ هر سال در کشورهای مختلف، گرامی داشته می شود؛ درواقع، مجمع عمومی سازمان ملل متحد در دسامبر سال ۱۹۹۳ در چهل و هشتمین اجلاس خود، روز سوم ماه “مه” را به عنوان روز جهانی آزادی مطبوعات اعلام کرد که خود از مصوبه یونسکو تحت عنوان “ارتقای آزادی مطبوعات در دنیا” نشأت می گرفت.
پیام این رویداد، این است که آزادی مطبوعات – به عنوان یکی از ارکان آزادی های سیاسی – بر اثر مبارزات سخت و خستگی ناپذیر اندیشه مندانی به وجود آمده که بر اثر عشق و علاقه فراوان برای تأمین آزادی و رهایی از اسارت انسان ها و بیان آزاد انتطارات و خواسته های مردم، تلاش کرده اند و چه بسا در این راه، مشقت های مختلف همچون فشار سیاسی، زندان و حتی جان فشانی را تجربه کرده اند.
در قانون اساسی جمهوری اسلامی و در اصل ۲۴ آزادی مطبوعات تضمین شده است، گرچه تفاسیر مختلف از آن، مسائلی را در پی داشته است. اما در کل، اصل، آزادی مطبوعات است، این اصل، حق شهروندان را در دسترسی آزاد به اطلاعات ضمانت می کند و یکی از ارکان دولت قانونمند به حساب می آید. امروزه مطبوعات و رسانه ها، رکن چهارم دموکراس به حساب می آیند و نقش مهمی را در آگاه سازی جامعه و پاسخگو کردن مسولان بر دوش دارند و با این دو اقدام موثر، جایگاه ویژه ای را  در مشارکت سیاسی مردم به عهده می گیرند. جملگی این اقدامات و تأثیرات، مطبوعات، آن را در جایگاه سترگی قرار می دهد که شایسته تکریم و صیانت می سازد و موید این نکته است که هرگونه تحدید و تهدید این نقش آفرینی می تواند میزان مشارکت سیاسی را کاهش دهد؛ از طرف دیگر، آنچه که نمی توان از کنار آن به سادگی گذشت این واقعیت است که توسعه آزادی مطبوعات می تواند در تحقق مبارزه با فساد سیاسی، حاکمیت قانون، توسعه دموکراسی، رساتر کردن صدای مردم و نظارت بر عملکرد مسولان و پاسخگو ساختن آنان، نقش اساسی داشته باشد، نکته دیگر در توسعه ازادی مطبوعات، امکان استقلال اقتصادی ان هاست که تنها در یک بستر اقتصاد پویا به دست می آید و این زمانی است که هم مردم امکان خرید آن ها را داشته باشند و هم فعالان اقتصادی امکان مالی لازم را برای استفاده از بستر مطبوعات به لحاظ شرایط اقتصادی داشته باشند. امروز گرچه دستاوردهایی را در این زمینه داشته ایم، اما به تلاشهای بیشتری نیاز داریم، تا مطبوعات به واقع زبان گویای مردم و زنگ بیداری مسئولان باشند.