معمای سال شیرین برای ملت

معمای سال شیرین برای ملت

هوشمند سفیدی
در آغازین دقایق سال جدید مقام معظم رهبری در قالب پیام نوروزی در بخشی از سخنان خود، بر این نکته تأکید داشتند که «سال جدید، به گونه ای پیش برود که سال شیرین برای ملت باشد»؛ ایشان در مجموعه بیانات خود ویژگی هایی از سال شیرین را ترسیم کردند، از جمله گشایش در زندگی و سفره مردم، کاسته شدن از تلخی های مختلف، کاهش تورم، سامان معیشت مردم، رشد تولید و تقویت امید که به نظر می رسد واکاوی و کنکاش در ویژگی های سال شیرین، بتواند مسئولان را در تحقق این آرزو خواسته ملی کمک کند.
بی تردید هر یک از صاحبنظران و صاحبان فکر و مشرب های فکری مختلف، می توانند ویژگی هایی را متناسب با طرز فکر و تخصص خود مطرح کنند. در این یادداشت، نگارنده به طور خیلی مختصر ویژگی های «سال شیرین» را در  چهار بعد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مطرح می کند و براین نکته اصرار دارد که تحقق این خواسته بحق و بجا، زمانی ممکن خواهد بود که برای آن سیاستگذاری ویژه ای انجام پذیرد وگرنه، در حد شعار باقی خواهد ماند؛ همچنین باید این نکته را از نظر دور نداشت که شیرین بودن سال، وقتی ممکن است که سه مولفه کارآمدی، کیفیت و رضایت در کلیه خدمات یک نظام سیاسی تجلی پیدا کند؛ کارآمدی به ارتقای کیفیت مطابق با انتظارات جامعه و کیفیت خدمات نظام سیاسی به رضایت عمومی می انجامد اما تحقق هر یک، مستلزم پیش نیازهای فراوان و متعددی است که تضمین اجرا و انجام آن ها، محتاج اهتمام و تن دادن به ملاحظات مختلف است.
* بعد سیاسی: در بعد سیاسی و در راستای تحقق سال شیرین، فهرست بلندی را می توان آماده کرد؛ اما به منظور پیشگیری از اطاله این بحث، شاید مهمترین پدیده سیاسی سال، انتخابات مجلس شورای اسلامی در اسفندماه باشد و مهمترین نتیجه ای که می توان از آن انتظار داشت، امکان حضور نامزدهای مختلف از سلایق، علایق و نگاه های سیاسی در انتخابات باشد، روشن بودن دلایل رد صلاحیت ها، رقابتی بودن، مدارای سیاسی در تأیید صلاحیت ها و…، نهایتاً باید مردم را به این باور برساند که به مشارکت انتخاباتی حداکثری روی آورند.
علاوه بر انتخابات، مهار تندرویان، تقویت رویکرد تعاملی و اقناعی، تقویت عقلانیت سیاسی و پیشگیری از اتفاقات ناگوار می تواند در این بعد مهم باشد. همچنین در بعد سیاست خارجی، توسعه تعاملات با جهان بر پایه دیپلماسی مدارا و حل مسئله برجام و تبعات مثبت آن، حائز اهمیت هستند.
* بعد اقتصادی: در بعد اقتصادی، مهمترین اقدام مهار و کاهش تورم، تقویت صادرات غیرنفتی، تقویت اقتصاد ملی و نیز ارزش پول ملی حائز اهمیت هستند تا در نتیجه آنها، شاهد بهبود معیشت مردم به ویژه گروههای آسیب پذیر اقتصادی باشیم. در این بخش نیاز می توان به راهبردها و سیاست های مختلفی اشاره کرد که هر یک می تواند سال شیرین را برای ملت شکل دهد؛ تقویت گردشگری، امکان افزایش تولیدات صنعتی، با تأمین پیش نیازهای آن، تسهیل ورود جهانگردان به کشور، کاهش قیمت خودرو و…
نکته حائز اهمیت در این بعد، آن است که بدون سامان اقتصادی که آن هم با سیاست ورزی علمی و عقلانیت محور در ابعاد سیاست داخلی و خارجی ممکن می شود، نمی توان سال شیرینی را برای ملت رقم زد.
* بعد اجتماعی: در بعد اجتماعی نیز می توان از اقدامات بسیاری سخن گفت؛ کاهش آسیب های اجتماعی از جمله طلاق، نزاع و خشونت ها مثل خشونت خانگی، رعایت هنجارهای اجتماعی، افزایش سرمایه اجتماعی، بهبود روابط اجتماعی، ارتقای تاب آوری اجتماعی، بهبود استانداردهای زندگی در سطح شهر و روستا و…، مهمترین فاکتور در این بعد، ارتقای اعتماد اجتماعی و تولید سرمایه اجتماعی است.
*بعد فرهنگی: در حوزه فرهنگی به اهتمام ویژه برای شیرین سازی وضعیت نیاز است؛ مانند توسعه تساهل و تسامح در امور، امکان ظهور و بروز سلایق و علایق در تولیدات فرهنگی، حمایت از مصرف محصولات فرهنگی، تقویت فعالیت آزاد مطبوعات و رسانه ها، توجه به رویکردهای ایجابی در فعالیت های فرهنگی و…
در پایان این نوشتار باید یادآوری کنیم که پدیده های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در هم تنیده اند و نمی توان توقع داشت بدون اقتصاد خوب، سیاست خوب داشت و بالعکس بدون سیاست خوب، به دنبال اقتصاد خوب بود؛ اگر در خلق سال شیرین برای ملت عزم راسخ داریم، هم در شکل و هم در محتوا نیازمند تغییرات اساسی در ابعاد مختلف هستیم.
همین مسئله در حوزه فرهنگ و اجتماع نیز صادق است، آیا ما می توانیم بدون حل مسائل اقتصادی، از کاهش آسیب های اجتماعی حرف بزنیم، یا بدون سیاست خارجی خوب، می توان از اقتصاد خوب حرف زد؟
بنابراین، خلق سال شیرین برای ملت در سالی که با مشکلات متراکم و حل نشده طی سالهای مختلف مواجه هستیم، به یک عزم ملی نیازمند است و البته تنها عزم ملی بدون سیاستگذاری و حکمرانی خوب ممکن نیست.
ما باید برای تحقق فهرست انتظارات بلند بالای ملت که در نتیجه ناکارآمدی ها، حجیم و عمیق شده اند، وضعیتی را رقم بزنیم تا ملت احساس خوشحالی، شادمانی و خرسندی بکند و با امید کافی در مسیر مشارکت قرار گیرد. تنها در این صورت است که می توان امیدوار شد ملت و دولت، هم رأی و با هم به سمت وضعیت آرمانی حرکت کنند.