درس هایی از امیرکبیر

درس هایی از امیرکبیر

علی دارابی

از تجلیل و گرامیداشت میرزا تقى خان امیر کبیر چه درس ها و آموزه‌هایی براى زمانه و روزگارمان عاید مى شود؟
۱. قدر رجال و مفاخر خود را بدانیم و تا زنده هستند از دانش و تجربه آنها در اداره امور استفاده کنیم. ناصر الدین شاه در اوایل براى نزدیکى و بهره گیرى از دانش و تجربه امیر کبیر او را به مقام صدر اعظمى رساند و حتى خواهر تنى ۱۶ ساله خود (عزت الدوله) را به ازدواج امیر کبیر ۴۱ ساله با زن و سه فرزند کرد و در حکم صدارت او (۲۸ مهر ۱۲۲۷) او را شخص اول مملکت و تمام امور را بدست او سپرد. …
اما همین شاه در اثر دسیسه ها، فتنه ها و ائتلاف دشمنان امیر کبیر؛ از روس و انگلیس تا مهد علیا مادر شاه او را نه تنها عزل بلکه دستور قتل او را داد. این همان *نخبه کشى تاریخى ایران است*.
۲. صدارت امیر کبیر ۳۷ ماه طول کشید. او در همین مدت کارهاى  بزرگى کرد؛
تاسیس دارالفنون براى آموزش و تربیت نیروى انسانى و دعوت از استادان خارجى براى تدریس
انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه گامى مهم براى روشنگرى افکار عمومى و افزایش سطح آگاهى مردم
نهادینه کردن قانون در جامعه از طریق مبارزه با رشوه و ارتشا، خاتمه دادن به بست نشینى و …
مقابله و ایستادگى قاطع و سازش ناپذیر با دخالت قدرت هاى بیگانه چون روس و انگلیس در امور داخلى ایران
مبارزه با آنچه امروزه به عنوان رانتخوارى نامیده میشود از طریق اهتمام به شایسته سالارى در عزل و نصب ها و عدم دخالت خاندان سلطنت در امور
…
آرى امیر کبیر قهرمان مبارزه با استعمار و پیشتاز در اصلاحات و نوآورى در جامعه بود.
او مقاومت در برابر تغییرات را بجاى قاطعیت در اجراى قانون با شدت مجازات جایگزین کرد و این یک خطاى راهبردى او بود.
دیگر آنکه نتوانست براى اقدامات مهم خود افکار عمومى و بدنه اجتماعى را آگاه و همراه کند. او موفق نشد برنامه هاى اصلاح گرایانه خود را تبدیل به برنامه و جریان کند و بیشتر جنبه شخصى و فردى داشت تا برنامه‌دولت.
این رویکرد در تجلیل از قهرمانان و مفاخر و رجال کشور مى تواند براى امروزمان بدرد بخورد.
(درنوشتن این مطلب از یادداشت دکتر ابوذر ابراهیمى ترکمان در روزنامه اطلاعات ش۲۸۳۰۳ استفاده کرده ام).
۲۰ دى ۱۲۳۰ سالروز شهادت خادم واقعى ملت – میرزا تقى خان امیرکبیر است.
خدایش بیامرزد