حرکت جدید در شطرنج سیاسی اصولگرایان

بخشی از سخنان عصر سه‌شنبه محمد‌باقر قالیباف، رئیس مجلس در نشستی با موضوع زنان و مشارکت سیاسی با حضور جمعی از بانوان فعال در حوزه‌های سیاسی و اجتماعی که به همت معاونت بانوان شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی برگزار شد را می‌توان شاهدی براین ادعا دانست. آنجا که او با اشاره به لایحه پیش‌گیری از آسیب‌دیدگی زنان و ارتقای امنیت آنان در برابر سوء‌رفتار که اخیرا پس از ۱۲سال کلیاتش در مجلس تصویب شد به مخالفت‌هایی که با این موضوع طی سال‌های گذشته شده است، پرداخت و گفت: «ببینید این موضوع با چه مخالفت‌ها و مقاومت‌هایی روبه‌رو بود و هم‌اکنون نیز چه اظهاراتی درباره آن می‌شود که آن هم از درون جبهه انقلاب است. ما باید بسیار شجاعانه و مدبرانه زیر سایه مکتب امام راحل(ره) با عناصر عقلانیت و انقلابی‌گری پیش ببریم، اما متاسفانه گاهی عقلانیت تعطیل می‌شود و درک درستی از آن نداریم.

نباید تسلیم واقعیت تلخی شویم که می‌خواهد انقلاب را زمین بزند، اما تا خوب این واقعیت را نشناسیم نمی‌توانیم قدرت حل مساله داشته باشیم و آن را حل کنیم.» وی در ادامه گفت: «بعد از تصویب کلیات این طرح، موضوع در حال بررسی در کمیسیون‌های تخصصی مربوطه است که اگر اشکالات و ایراداتی دارد باید از این فرصت استفاده کرده و ایرادات آن را با ارائه پیشنهاد‌ها برطرف کنیم، اما متاسفانه گاهی نقدهای غیرمنصفانه‌ای از آن صورت می‌گیرد که رنگ و بوی خدایی ندارد؛ این منطق که فقط کار خود را کار بدانیم و به کار دیگران اهمیت ندهیم کار جبهه انقلاب نیست.»

قالیباف افزود: «این اقدام مجلس، به امنیت کشور کمک می‌کند و به ظرفیت‌سازی از استعدادهایی که واقعا در بخش بانوان در کشور مورد خفقان قرار گرفته است، کمک می‌کند؛ این لایحه این ظرفیت و فرصت را دارد که حرفی سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، دینی و برخاسته از انقلاب باشد. اگر افراد دیگری این کار را انجام می‌دادند، این روزها تمام رسانه‌ها و فضای مجازی به عنوان یک فتح‌الفتوح از آن یاد می‌کردند، اما افسوس از اینکه چند یادداشت و میزگرد و جلسه در رسانه‌ها و صداوسیما داشته باشیم. آیا این‌گونه می‌خواهیم نقش زنان را دنبال کنیم؟!» قالیباف در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به موضوع حجاب نیز گفت: «ما حتما باید در ارتباط با همین موضوعات مثل حجاب و عفاف با نگاه درست و منطقی و با روش‌های ایجابی و درس‌گرفتن از همه روش‌های غلطی که در گذشته داشتیم یک بار بازنگری کرده و برای آن فکر کنیم.»

زنگ اول این جدال روز ۱۴فروردین با نامه مجتبی توانگر، عضو شورای مرکزی فراکسیون انقلاب اسلامی به صدیقی، رئیس ستاد امر به معروف نواخته شد. توانگر در آن نامه خطاب به صدیقی تاکید کرد: «به جای بیان اظهارات تکمیل‌کننده پازل صهیونیسم و ارتجاع بین‌الملل و حرکت بر خلاف تصمیم‌گیری‌های کلان کشور، به دنبال بررسی شیوه‌های جدید برای اجرای قوانین موجود در زمینه عفاف و حجاب باشید.» او در آن نامه همچنین با بیان اینکه برخی اظهارات درباره عفاف و حجاب شائبه سیاسی و انتخاباتی بودن آن را پررنگ‌تر کرده است، تصریح کرد: «اجازه ندهید برخی برای لیست‌های انتخاباتی خود از عفاف و حجاب هزینه کنند.» این نماینده تهران با تاکید بر لزوم برخورد قانونی با کسانی که کشف حجاب می‌کنند، تاکید کرد: «نباید سراغ شیوه‌های پوسیده و شکست‌خورده قبلی برای این مساله رفت. شیوه‌هایی همچون گشت ارشاد که قبلا باعث بروز مسائل امنیتی و سیاسی برای کشور و مردم شده‌اند، جواب این مساله نیست.»

در ادامه این جدال روز ۱۹فروردین مجتبی توانگر در واکنش به اظهارات اخیر مرتضی آقاتهرانی، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس و از سردمداران جبهه پایداری طی نامه‌ای سرگشاده به جوانان جبهه پایداری نسبت به سخنان او در مورد نحوه برخورد با مقوله حجاب واکنش نشان داد. او با انتقاد از سوپر‌انقلابی‌ها با بیان اینکه آقایان اصرار دارند همه بدحجابان و کشف حجاب‌کنندگان و هنجارشکنان را با یک چوب برانند و با شیوه سخت‌تر از گشت ارشاد، بگیرند و ببندند و از خدمات اجتماعی محروم کنند، نوشت: جریان بی‌کارنامه‌ای که کفایت و صلاحیتش عیان شده، تنها و تنها یک «دارایی انتخاباتی» دارد و آن «دوقطبی بر سر حجاب و مشارکت پایین» است.

در این میان روز گذشته ستاد امر به معروف و نهی از منکر در بیانیه‌ای به سخنان توانگر پاسخ داد و البته تلاش کرد توپ مقابله با بدحجابی و بی‌حجابی را به دامن مجلس بیندازد. همچنان‌که در این بیانیه تاکید کرد که قانون مصوب مجلس شورای اسلامی است که افراد ضعیف‌الحجاب را مجرم نامیده و برای آنها دستگیری و محاکمه پیش‌بینی کرده است. ستاد امر به معروف و نهی از منکر در ادامه تصریح کرده است که طرح ما بدحجاب را به جای مجرم، متخلف تعریف می‌کند؛ فقط با بی‌حجابی و بی‌عفتی‌های شدید برخورد مجرمانه صورت می‌پذیرد. در ادامه این بیانیه آمده است: اعضای یک حزب سیاسی که در مجلس قدرت دارند، حجاب را وسیله‌ای برای پوشاندن ضعفشان در حوزه اقتصاد قرار داده‌اند.

این مباحثه پس از مقوله حجاب این‌بار به برسر لایحه پیش‌گیری از آسیب‌دیدگی زنان و ارتقای امنیت آنان در برابر سوء‌رفتار میان طیف اصولگرایان میانه یا همان جریان منتسب به قالیباف با پایداری‌ها در مجلس ادامه یافت. به این ترتیب که در جریان بررسی کلیات لایحه ارتقای امنیت زنان، محمود نبویان، نماینده تهران و حسن نوروزی، نماینده رباط‌کریم به مخالفت با این لایحه پرداختند. نبویان اعلام کرد که لایحه ارتقای امنیت زنان در دایره اسلامی نوشته نشده است و نوروزی گفت که این لایحه به دنبال سست کردن بنیان خانواده و ایجاد درگیری بین زنان و مردان است. او همچنین خطاب به قالیباف از دستور کار قرار گرفتن این لایحه انتقاد و اعلام کرد که طرح مهریه باید مطرح می‌شد و اقدام رئیس مجلس را ظلم بیّن و استبداد دانست که این سخنان واکنش قالیباف را به دنبال داشت. تا آنجا که رئیس مجلس در پاسخ به این سخنان تصریح کرد: شما به بنده تهمت می‌زنید، من شما را در ماه مبارک رمضان می‌بخشم اما آبروی مجلس شورای اسلامی را حفظ کنید.

این جدال‌ها در شرایطی از پرده برون افتاده است که بسیاری انتخابات مجلس را که قراراست اسفند ماه برگزار شود، دلیل اصلی جدال میان جبهه پایداری و طیف نزدیک به محمدباقر قالیباف توصیف می‌کنند. با این حال به نظر می‌رسد جدا از موضوع انتخابات، دوطیف یا به عبارت بهتر اصولگرایان رادیکال و اصولگرایان معتدل بر سر اداره کشور و مسائلی که از چند ماه پیش کشور را به سمت ناآرامی برد خصوصا در مورد موضوع زنان، دچار اختلافات جدی شده‌اند. در واقع می‌توان گفت که دعوا حالا بزرگ‌تر از کسب کرسی‌های مجلس است.

در این میان طیف اصولگرایان میانه‌رو به این نتیجه رسیده است که برای جلوگیری از قدرت گرفتن رادیکال‌ها باید دست بالا را در مسائل مهمی که این روزها در جامعه حساسیت برانگیز شده است، داشته باشد، حتی اگر مجبور باشد تن به جدال‌های بی‌پرده با سردمداران جریان رادیکال بزند. ازهمین‌رو شاید بتوان ضیافت افطاری یکشنبه شب به میزبانی محمدباقر قالیباف از علی‌اکبر ناطق‌نوری، علی لاریجانی و غلامعلی حداد عادل روسای پیشین مجلس را برنامه‌ای برای جمع شدن عقلای جریان اصولگرایان میانه‌رو برای مقابله با تندروی‌های جریان دیگر توصیف کرد. برخی براین نظرند که قالیباف با توجه به رویکرد و مواضع طیف رادیکال تلاش دارد با ائتلاف یا همکاری سیاسی در کنار اصولگرایان میانه‌رویی چون ناطق‌نوری و علی لاریجانی و غلامعلی حدادعادل سدی در مقابل پایداری ایجاد کند، چرا که دیگر یک دست صدا ندارد.