آرمان امروز-سرویس دیپلماسی: همزمان با سفر ناگهانی باقری به ژاپن که گمان می رود هدف اصلی آن مذاکره در رابطه با توافق هسته ای باشد، نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل نیز پیامی صریح در رابطه با احیای برجام قرائت کرد.

امیر سعید ایروانی در نشستی که تحت عنوان «عدم اشاعه: اجرا قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت (۲۰۱۵)» در سازمان ملل برگزار شد تاکید کرد: برخلاف ادعاهای بی اساس، ایران پیوسته تعهد خود را به تقویت صلح و امنیت در منطقه نشان داده است. هیچ فرد، گروه یا کشوری به دستور ایران عمل نمی‌کند و به این ترتیب، ما مسئول رفتار هیچ‌کس در منطقه نیستیم. وی در ادامه افزود: قطعنامه ۲۲۳۱ ربطی به مسائل منطقه ای ندارد و هرگونه تلاش برای ایجاد چنین پیوندی سوء استفاده از روند است.

به این ترتیب، تلاش برای ایجاد ارتباط نادرست بین استفاده از پهپاد در درگیری اوکراین و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد گمراه کننده و کاملاً بی اساس است. موضع ایران در قبال درگیری در اوکراین روشن و ثابت است.

تهدید اصلی و دیرینه صلح و امنیت منطقه ما برای همگان شناخته شده است و تلاش برای کتمان آن از طریق اطلاعات نادرست، بدنام کردن یا اتهامات بی اساس به دیگران بیهوده و بی اساس است.

وی افزود: در حالی که نامه نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد به تاریخ ۱۵ دسامبر ۲۰۲۳ حاوی نظرات مفصل ما در مورد شانزدهمین گزارش دبیرخانه درباره قطعنامه ۲۲۳۱ است، مایلم نگاه کشورمان را در این خصوص مجددا بازگو کنم.

در این گزارش به بازدیدهای خاص و به اصطلاح یافته های آنها اشاره شده است. این فعالیت غیرمجاز و غیرقانونی است که نشان دهنده نقض آشکار دستور تعیین شده دبیرخانه است. این مأموریت، همانطور که در بند ۷ رئیس شورا به صراحت بیان شده است، به شدت محدود به حمایت اداری است.

علاوه بر این، در حالی که تیم ۲۲۳۱ دبیرخانه فاقد تخصص فنی لازم است، حتی چنین تحقیقات غیرمجازی در مورد یک سوال بسیار فنی توسط تعدادی از کارکنان اداری انجام شده است! باعث تعجب است! چنین رفتار غیرحرفه ای، غیرقانونی و سیاست ‌زده دبیرخانه با قطعنامه ۲۲۳۱ و تبصره فوق رئیس شورا مغایرت دارد و مهمتر از آن ناقض تعهدات صریح دبیرخانه طبق بند ۱ ماده ۱۰۰ منشور ملل متحد است. همچنین باید مجددا موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران را تکرار کنم حتی قبل از پایان برخی اقدامات محدودکننده مرتبط با موشک‌های بالستیک در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳، برنامه‌های فضایی و موشکی ایران خارج از محدوده و صلاحیت قطعنامه ۲۲۳۱ بود.

ایروانی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران آماده است تا اجرای کامل تعهدات خود ذیل برجام را پس از احیای این توافق و پذیرفتن به موقع، مؤثر، کامل و صادقانه تمامی تعهدات خود، از سر گیرد. این در واقع به اراده سیاسی واقعی آنها نیاز دارد.

به گفته بسیاری از تحلیلگران این تاکید چند باره از سوی ایران در هفته های اخیر نشانگر این است که این جمع بندی به وجود آمده که برجام احیا شود زیرادر وهله اول می توان از مواهب یک ساله آن تا زمان روی کار آمدن رئیس جمهوری جدید در آمریکا استفاده کرد. بااین وجود در صورت پیروزی دموکرات ها این مدت زمان ۴ سال دیگر نیز تمدید می شود و می توان در این ۵ سال اقتصاد ایران را از حالت کما نجات داد.

حتی اگر این توافق باز هم توسط ترامپ یا هر جمهوری خواه دیگر نقض شود این جمهوری اسلامی است که می تواند از امتیازات سیاسی آن استفاده کند و بار دیگر میان اروپا و آمریکا وارد یک بازی شود و خود را از انزوا خارج کند.

مرتضی مکی، تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل در این رابطه می گوید: نباید روند گفت‌وگوها با غرب در پی موضوعات مختلف به خطر بیفتد. این گفت‌وگوها باید به صورتی ادامه پیدا کند که هم برنامه هسته‌ای ایران از حالت امنیتی به عادی دربیاید و هم با آمریکا به توافق برسیم. به هر حال اکنون در خصوص مسائل اقتصادی با تحریم‌های آمریکا مواجهیم و نه سازمان ملل.

اگر ما بخواهیم روند گفت‌وگو را به حالت تعلیق درآوریم یا منتفی کنیم، قطعا غربی‌ها خطر ایران را برجسته می‌کنند و حتی در صورت لزوم از مکانیسم ماشه استفاده خواهند کرد و طبیعتا تحریم‌های سازمان ملل بازمی‌گردد. در این صورت از چین و روسیه هم کاری ساخته نیست.

تحریم‌ها موضوعی است که بیشتر از ۲۰ سال ایران را گرفتار کرده و تنها راه خلاصی از آن گفت‌وگو و مذاکره است. جنگ و تنش‌زایی هیچ منافع اقتصادی برای مردم ایران ندارد ما باید به دنبال عادی‌سازی روابط با کشورهای منطقه و غرب باشیم.  یکی از مسائلی که همواره بر آن تاکید می‌شود، این است که برجام هنوز نمرده و با وجود عدم پایبندی غرب به تعهداتش، این توافق هنوز برای جمهوری اسلامی دارای مزیت‌هایی است. با هوشمندی تیم مذاکره‌کننده، طبق بندهای غروب این توافق، در یک دوره ده ساله پرونده هسته‌ای ایران به حالت عادی در می‌آید.

در این میان نیاز است تا مورد برخی بندها نیز که دیگر کارآیی ندارند مذاکره شود تا با نسخه به روز شده برجام مواجه شویم و در مسیر تنش زدایی قرار گیریم.