«آرمان امروز» گزارش می دهد؛

آرمان امروز-سرویس دیپلماسی: ماجد الانصاری، سخنگوی وزارت امورخارجه قطر در تازه ترین اظهارات خود گفت: توافق مبادله زندانیان میان ایران و آمریکا که با میانجی‌گری کشورش در حال انجام است، وارد مرحله اجرایی شده است.

وی که در نشست هفتگی خود سخن می گفت، همچنین خاطرنشان کرد: هنوز برای اعلام محل مبادله زندانیان میان ایران و آمریکا زود است.

الانصاری ادامه داد: نقش قطر برای میانجی‌گری همچنان ادامه دارد و برای اجرای این توافق و آزادی زندانیان و آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در بانک‌ ها، تماس با طرف ‌های مختلف جریان دارد.

وی اضافه کرد: هنوز برای اعلام محل تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا و این که آیا این اقدام در دوحه انجام خواهد شد و نیز در رابطه با انتقال پول ‌های ایران به بانک‌ های قطری زود است و در زمان مناسب در رابطه با این موضوعات اطلاع رسانی صورت خواهد گرفت.

از سوی دیگر مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن به خبرنگاران در واشنگتن درباره توافق تبادل زندانیان میان تهران – واشنگتن گفت: ما معتقدیم که کارها طبق تفاهمی که با ایران به دست آورده‌ایم پیش می‌رود. من برنامه زمانی دقیقی برای خروج این افراد از ایران ندارم.

مشاور امنیت ملی آمریکا افزود: تفاهم با ایران در حال پیشرفت است اما باید گام‌های بیشتری برداشته شود.

وی تصریح کرد: ما معتقدیم که این برنامه همچنان در مسیر خود قرار دارد و ما مشتاقانه منتظر روزی هستیم که این ۵ آمریکایی در سلامت در کنارخانواده های خود باشند.

فرایند آغاز آزادسازی دارایی‌های توقیف شده ایران و تبادل زندانیان میان تهران – واشنگتن پس از دو سال گفت‌وگوهای غیرمستقیم طرفین روز پنجشنبه ۱۹ مردادماه اعلام شد.

برای نخستین بار، شبکه خبری سی ان ان آمریکا بر اساس اظهارات جرد گنسر مشاور حقوقی سیامک نمازی یکی از زندانیان دو تابعیتی در ایران اعلام کرد: چهار زندانی آمریکایی که به صورت غیر قانونی در ایران بازداشت شده بودند اکنون از زندان اوین آزاد شده و در حصر خانگی قرار گرفته اند. این یک نشانه امیدوار کننده از آزادی آنها پس از سال‌ها حبس است.

نمایندگی جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد نیز ۱۹ مرداد ماه خروج زندانیان دو تابعیتی را از زندان اوین تهران در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا تایید کرد و گفت: این خروج در چارچوب یک توافق با واسطه‌گری کشور ثالث صورت گرفته است تا طرفین ۵ زندانی مورد نظر را به طور متقابل آزاد کنند و مشمول بخشش قرار دهند.

وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز با انتشار بیانیه ای اعلام کرد: فرآیند آزادسازی چند میلیارد دلار از دارایی‌های جمهوری اسلامی ایران که برای چند سال به‌طور غیرقانونی در کره جنوبی توسط آمریکا توقیف شده بود، آغاز شد.

در بیانیه وزارت خارجه ایران آمده است: آزادسازی و رفع محدودیت از منابع مالی جمهوری اسلامی ایران که غیرقانونی و به بهانه نگرانی بانک‌های خارجی از تحریم‌های ظالمانه ایالات متحده مسدود شده یا استفاده از آنها سخت شده است، همواره در دستور کار وزارت امور خارجه قرار داشته است. نحوه بهره‌برداری از منابع و دارایی‌های مالی رفع توقیف شده در اختیار جمهوری اسلامی ایران بوده و این منابع برای نیازهای مختلف کشور حسب تشخیص مراجع ذیصلاح هزینه خواهد شد.

وزارت خارجه تصریح کرد: علاوه بر آزادسازی منابع مالی که به صورت غیرقانونی توقیف شده بود، حمایت از حقوق ایرانیان در سرتاسر جهان جزو وظایف ذاتی وزارت امور خارجه است. در این چارچوب، آزادی تعدادی از زندانیان بی‌گناه ایرانی که طی سال‌های گذشته به طور غیرقانونی و با اتهام واهی دور زدن تحریم های ظالمانه آمریکا، در این کشور دستگیر و زندانی شده‌اند، به طور جدی توسط دستگاه دیپلماسی پیگیری شده است.

وزارت خارجه ایران ادامه داد: در این راستا، آزادی تعدادی از زندانیانی که توسط آمریکا بازداشت شده‌اند، بزودی محقق خواهد شد.

این گفته ها و بیانیه ها نشان می دهد که بایدن با تأخیر، تلاش بلندپروازانه برای برقراری مجدد رهبری منطقه ای ایالات متحده را آغاز کرده است. این تلاش ها تا حدی برای مقابله با نفوذ پکن و مسکو است و تا حدی برای اینکه به متحدان منطقه ای امریکا یادآوری کند که چه کسی امنیت آنها را تضمین
می کند.

بایدن با اشاره به این نکته و ظاهراً برای افزایش بازدارندگی در برابر ایران اما در واقع برای نشان دادن اینکه چه کسی دست برتر را دارد، ۳۰۰۰ نیروی جدید را به خلیج فارس اعزام کرد.

محاسبات سیاسی نیز در جریان است. بایدن با توجه به انتخابات ریاست جمهوری پیش رو، امیدوار است بتواند یک هت تریک نامحتمل به ثمر برساند. این کار، معادل بالای سربردن جام سه گانه دیپلماسی است: «تفاهم» ایالات متحده با ایران، توافقنامه صلح تاریخی عربستان سعودی و اسرائیل و تشکیل دولت فلسطین.

درباره ایران؛ مذاکرات در قطر برای آزادی امریکایی های زندانی در ایران در ازای آزادسازی ۶ میلیارد دلار از دارایی های مسدود شده تهران، پیشرفت قابل توجهی در این ماه داشت.

بر اساس گزارش‌ها، دو طرف درباره توقف فروش پهپادهای نظامی ایران به روسیه نیز گفتگو می کنند. گفته می شود هدف نهایی، یک توافق دوجانبه غیررسمی است. به موجب این توافق غیر رسمی، امریکا تحریم های ایران را بر می دارد و در ازای آن، تهران آنچه را که گفته می شود برنامه تسلیحات هسته ای است، متوقف می کند. گفتگوها در این باره ادامه دارد.

دومین بخش مرتبط با این برنامه تحول خاورمیانه، شامل دشمن قدیمی ایران یعنی سعودی ها می شود. با توجه به میانجیگری چین بین تهران و ریاض و همچنین همکاری عربستان با مسکو، جایگاه ایالات متحده متزلزل شده است.

بایدن می‌خواهد محمد بن سلمان، ولیعهد و رهبر واقعی عربستان سعودی را به سمت خود بازگرداند و عادی سازی روابط ریاض با اورشلیم به سبک توافق ابراهیم را نهایی کند.

به همین منظور، بنا بر گزارش‌ها، او در حال بستن یک پیمان امنیتی با عربستان و موافقت با برنامه هسته ای غیرنظامی این کشور علی رغم نگرانی های آشکار درباره اشاعه هسته ای است که به طور بالقوه می تواند منجر به رقابت تهران و ریاض شود.

چنین تفکری زنگ خطر را در اورشلیم به صدا در آورده است. بایدن می گوید مشکلی نیست.

عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل می تواند شامل ارائه تضمین های دفاعی امریکا و تسلیحات پیشرفته برای هر دو باشد. این کار، مزیت افزوده ای نیز برای او خواهد داشت و آن اینکه می تواند چینِ سمج را به حاشیه براند.