جامعه دوقطبی نیاز به آرامش و گفت‌وگو دارد

آرمان شرق-گروه سیاست:موضوعی که در این زمینه وجود دارد این است که وقتی بحرانی به وجود می‌آید ما به فکر ایجاد فضای گفت‌وگو هستیم در حالی که باید برای جلوگیری از اتفاقات ناگوار، پیش از هر رخدادی حرف معترضان را بشنویم.» او با اشاره به نشنیدن صدای مردم و افزایش شکاف بین مسئولان و دولت اضافه می‌کند: «مردم نمی‌توانند در جریان انتخابات مجلس، ریاست جمهوری و … نماینده مطلوب خود را انتخاب کنند و به خواسته خود برسند.

جامعه دوقطبی نیاز به آرامش و گفت‌وگو دارد

آرمان امروز: بعد از شروع ناآرامی‌ها در چند هفته اخیر بسیاری از کارشناسان، مسئولان و … تاکید بر فضای گفتمانی، را یکی از راه‌های برون رفت از وضعیت کنونی می‌دانند و همواره از مخالفان خود می‌خواهند تا به حرف آنها گوش دهند، چه منتقدان شرایط کنونی و چه موافقان سیاست‌های کنونی از مخالفان دعوت به گفت‌وگو می‌کنند تا به نوعی از چالش به وجود آمده عبور کنند. «غلامعلی حداد عادل»، رئیس مجلس هفتم شورای اسلامی و عضو فعلی مجمع تشخیص مصلحت نظام در جمع استادان دانشگاه تهران که به واسطه بررسی اعتراضات اخیر دور هم جمع شده بودند گفت: «متاسفانه جامعه ما به سرعت به سمت دوقطبی شدن پیش می‌رود، یک سمت شده حزب الهی و یک طرف ضد حزب الهی. این درحالی است که در جامعه با طیفی از سلیقه‌ها روبرو هستیم که در عین حال که باید این طیف را به سمت معنویت و اسلامیت سوق دهیم، ولی نباید واقعیتش را انکار کنیم.» باتوجه به این گونه گفته‌ها که در روزهای اخیر به صورت مداوم شنیده می‌شود با دوچهره سیاسی اصلاح‌طلب و اصولگرا در مورد اینکه چه موانعی برای نزدیک شدن این دوقطب به وجود آمده گفت‌وگویی انجام داده‌ایم. فیاض زاهد معتقد است هنگامی می‌توانیم به فضای گفتمان برای کاهش فاصله مردم و دولت برسیم که حاکمیت به برخی چهره‌هایی که مواضع تند دارند اجازه صحبت کردن ندهد و از سویی دیگر کنعانی‌مقدم می‌گوید پیش از بروز چالش و ناآرامی باید به فکر گفت‌وگو دوطرفه بود نه زمانی که فضای سیاسی کشور غبارآلود است. در ادامه گفت‌وگوی کامل این دوفعال سیاسی را می‌خوانید.
مسئولانی را معرفی کنید که حرف مردم را درک کنند
فیاض زاهد، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در پاسخ به این سوال که چرا در فضای موجود، مخالفان و موافقان وضعیت کنونی نمی‌توانند به‌نتیجه‌ای در گفت‌وگوهای فی‌مابین برسند به خبرنگار «آرمان امروز» می‌گوید: «زمینه اصلی همه مشکلاتی که در ایران وجود دارد فرهنگی است. اساسی‌ترین این مشکلات به وجود آمده در ساختار کشور چالش‌های سیاسی است و با نگاهی که حاکمیت به مخالفان خود دارد هیچ وقت نخواست که به انتقادات، اخطارها، تذکرات (در قابل گفتمان) و … گوش دهد و همواره با بی‌توجهی به قشر منتقد فعالیت احزاب، سازمان‌های مردم‌نهاد، تشکل‌ها و … را با محدودیت روبه‌رو کردند. در طول سال‌های گذشته احزاب و تشکل‌هایی که شناسنامه‌دار بودند و مردم هم به آنها اعتماد داشتند، به حاشیه رانده شده‌اند. همچنین باید به این موضوع اشاره کنیم که در کنار احزاب و تشکل‌ها افراد و شخصیت‌های سیاسی را از هر دو گروه اصلی سیاسی حذف کردند که همین دلیل باعث شده تا در فضای سیاسی کنونی ایران که مشکل فرهنگی دارد، فضایی برای گفتمان وجود ندارد.»
این فعال سیاسی با پیشنهادی برای باز شدن فضای سیاسی و اجتماعی با تاکید بر گفتمان بین طرفین، ادامه می‌دهد: «باتوجه به ناآرامی‌های اخیر باید بگوییم که مردم معترض دیگر به حرف شخصیت‌ها و احزاب رسمی کنونی توجهی نمی‌کنند و آن به این دلیل است که جامعه اعتماد عمومی خود را از دست داده است. در طول‌ سال‌‎ها با مسئولانی روبه‌رو بوده‌ایم که مردم حس می‌کنند در مقابل آنها ایستاده‌اند. این نشان می‌دهد که حاکمیت باید به چهره‌هایی تریبون و رسانه بدهد که تاحدودی بتوانند نظر شهروندان را به خود جلب کنند. وقتی مسئولی از مردم می‌خواهد به‌جای اعتراض و حتی آشوب به فضای گفتمانی روی بیاورند ابتدا باید درک درستی از مطالبات مردم داشته باشد. همین عدم درک درست مردم باعث انباشت مطالبات شده است و با توجه به خلاء احزاب آزاد در ایران باید بگوییم که اصلا چنین فضایی وجود ندارد.»

زاهد با اشاره به ناآرامی‌های یک دهه گذشته اضافه می‌کند: «اگر به اعتراضاتِ تنها یک دهه گذشته نگاهی داشته باشیم می‌بینیم که هر بار با متعرضان عصبانی‌تر و البته کم سن و سال‌تر روبه‌رو شده‌ایم. این نشان می‌دهد عاملی که باعث شکاف بین مسئولان و مردم شده است به دلیل نفهمیدن سخنان و مطالبات معترضان است. از یک سو معترضان خواستار اصلاح در امور کشور هستند ولی در سوی دیگر مسئولانی که تریبون دارند تلاش می‌کنند با آنها گفت‌وگو کنند. حال باید به موضوعاتی پرداخت که چرا مسئولان متوجه حرف مردم نمی‌شوند. گفت‌وگو با روش‌های خشونت آمیز نه‌تنها تاثیری در بهبود وضعیت ندارد بلکه بر آتش اعتراضات خواهد دمید. ما در شرایطی هستیم که حتی با ادبانه نمی‌توانند با مردم معترض صحبت کنند ولی در همین شرایط حرف از فضای گفتمانی می‌زنند. این افراد باید از چهره نظام کنار گذاشته شوند تا فضای خوب گفتمانی داشته باشند.»
پیش از هر چالشی به فکر گفتمان باشیم
«حسین کنعانی‌مقدم»، فعال سیاسی اصولگرا و دبیرکل حزب سبز ایران در پاسخ به این‌که چرا در فضای موجود، مخالفان و موافقان وضعیت کنونی نمی‌توانند به‌نتیجه‌ای در گفت‌وگوهای فی‌مابین برسند، به خبرنگار «آرمان امروز» می‌گوید: «احزاب در طول این سال‌ها همواره تلاش کرده‌اند که فضایی برای گفت‌وگوی ملی به وجود بیاورند تا در ادامه این روند بتوانیم به نتیجه مطلوب که از دل همین گفت‌وگوها خارج خواهد شد، برسیم. وقتی جمهوری اسلامی ایران می‌تواند برای دست‌یافتن به دستاورد ویژه با گروه معروف به ۵+۱ پای میز مذاکره برود، چرا ما نتوانیم در داخل کشور موافقان و مخالفان را برای رسیدن به نتیجه مطلوب گرد هم جمع کنیم؟  احزاب و تشکل‌ها بهترین راه برای برگزاری نشست‌های گفت‌وگو محور و تنش‌زا هستند ولی متاسفانه از این نیروها استفاده‌ای نمی‌شود. همین عدم اعتماد به احزاب باعث می‌شود تا مردم راهی به غیر از اعتراض خارج از چهارچوب نداشته باشند.»
این فعال سیاسی اصولگرا با تاکید بر اینکه فضای گفت‌وگو باید در موقعیتی مناسب ایجاد شود، ادامه می‌دهد: «توجه داشته باشید هنگامی که کشور در ناآرامی است نمی‌توان حرفی از به وجود آمدن فضای گفتمانی بزنیم. برای پیشگیری از افزایش فاصله بین مردم و دولت، قبل از بروز بحرانی که هم‌اکنون با آن دست به گریبان هستیم، باید به فکر گفتمان باشند. در فضایی می‌توان گفت‌وگو کرد که غبار آلود و آغشته به برخوردهای کنونی نباشد، تا طرف‌های منتقد و مدافعان سیاست‌های کنونی برای رسیدن به نتیجه مطلوب باهم تبادل نظر کنند. در این شرایط طرف‌ها بیشتر سعی می‌کنند یکدیگر را زیر سوال ببرند و همین موضوع باعث می‌شود نتیجه‌ای در بر نداشته باشد. موضوعی که در این زمینه وجود دارد این است که وقتی بحرانی به وجود می‌آید ما به فکر ایجاد فضای گفت‌وگو هستیم در حالی که باید برای جلوگیری از اتفاقات ناگوار، پیش از هر رخدادی حرف معترضان را بشنویم.» او با اشاره به نشنیدن صدای مردم و افزایش شکاف بین مسئولان و دولت اضافه می‌کند: «مردم نمی‌توانند در جریان انتخابات مجلس، ریاست جمهوری و … نماینده مطلوب خود را انتخاب کنند و به خواسته خود برسند. البته احزاب هم نمی‌توانند به وظیفه اصلی خود یعنی ایجاد فضای گفتمانی، عمل کنند و جایی هم وجود ندارد که بتوانند حرفشان را بزنند. به نظر بنده در فضایی که آرام و به دور از خشونت است احزاب را همراه با اعضای خود دعوت به گفت‌وگو کنند و اجازه شنیدن صدایشان را بدهند.»