گام بزرگ جریان صدر برای مصالحه در عراق

گام بزرگ جریان صدر برای مصالحه در عراق

روزنامه «آرمان امروز»  نوشت : براساس اسناد منتشر شده از شورای عالی دستگاه قضایی عراق، صباح الساعدی و غایب العمیری، دو رهبر جریان صدر عراق ممنوع السفر شده و دستور مصادره اموال منقول و غیرمنقول آن‌ها صادر شده است. این اتفاق پس از آن رخ می دهد که روز سه ‌شنبه صدها نفر از حامیان جریان صدر با برپایی چادرهای تحصن در مقابل ساختمان شورای عالی قضایی عراق در بغداد، تجمع کردند. تصمیم حامیان جریان صدر برای تحصن در مقابل ساختمان شورای عالی قضایی عراق پس از آن اتخاذ شد که این شورا یکشنبه هفته گذشته در پاسخ به درخواست رهبر جریان صدر برای انحلال پارلمان این کشور، اعلام کرد که این اقدام خارج از چهارچوب اختیارات شورای عالی قضایی است. به دنبال این تحرکات حامیان صدر، شورای عالی قضایی و دادگاه فدرال عراق نیز با برگزاری جلسه‌ای اعلام کردند که فعالیت خود را به حالت تعلیق درآورده‌اند که در نهایت با عقب‌نشینی حامیان جریان صدر از مقابل ساختمان شورای عالی قضایی طی شامگاه سه شنبه به درخواست مقتدی صدر، دستگاه قضایی نیز اعلام کرد که فعالیتش را از امروز ازسر می‌گیرد. در راستای بررسی آخرین تحولات سیاسی در عراق، آرمان امروز گفت و گویی با حسن دانایی فر، سفیر پیشین ایران در عراق داشته است که در ادامه می خوانید.
ظرفیت لازم برای ایجاد تفاهم درعرصه سیاسی عراق با توجه به تحولات اخیر وجود دارد؟
گروه های سیاسی عراق امروز چاره ای جز تفاهم ندارند و باید به سمتی حرکت کنند که تنش ها کاهش پیدا کند. زمینه تفاهم امروز در عراق وجود دارد و در راستای تحقق آن باید از رفتارهای هیجانی و تنش های خیابانی فاصله بگیرند. مقتدی صدر پس از تجمع هوادارنش در مقابل شورای عالی قضایی عراق تا حدودی در این مسیر حرکت کرده است و گام بزرگی برای مصالحه در عراق برداشته است تا تنش ها در عرصه سیاسی عراق کاهش پیدا کند. مشخصا این خواسته وجود دارد که این مسیر را همچنان جریان صدر طی کند و شرایط برای آغاز گفت و گوها میان جریان صدر و سایر گروه های شیعی فراهم شود. این که مقتدی صدر از طرفدارانش خواسته است تا از مقابل شورای عالی قضایی عقب نشینی کنند، یک گام مثبت برای کاهش تنش ها بود و ضرورت دارد تا این رویه تداوم یابد. مشخصا مقتدی صدر به سمت درگیری های مسلحانه با سایر گروه های شیعی پیش نخواهد رفت زیرا درگیری ها نه برای جریان صدر دست آوردی خواهد داشت و نه سبب می شود تا آن چه می خواهند در عرصه سیاسی بدست آورند. مقتدی صدر به خوبی می داند که افزایش تنش ها در عراق به ضرر ملت عراق تمام می شود و به همین علت هیچ گاه از خطوط قرمز تنش ها فراتر نمی رود و اگر در هفته آینده نیز حرکتی اعتراضی انجام دهند، به تجمع و تحصن محدود خواهد شد و فراتر از این موارد و تجمعات خیابانی نمی روند. جنگ داخلی گزینه مطلوب مقتدی صدر نیست زیرا چنین جنگی مشخصا پیروزی نخواهد داشت و صرفا عراق را بار دیگر به سمت روزهای سخت گذشته سوق می دهد.
آیا تحولات اخیر در عرصه سیاسی عراق رنگ و بوی خارجی دارد و از سوی کشوری خاص هدایت می شود؟
اتفاقی که در مقابل شورای عالی قضایی عراق رخ داد، تقریبا هیچ مدافعی نداشت و جریان های تاثیرگذار داخلی عراق از تحصن حمایت نکردند و حتی طرف های تاثیرگذار خارجی نیز این حرکت و تحصن را مطلوب ندانستند. همین واکنش ها بود که سبب شد تا تنش در آن افزایش پیدا نکند. باید توجه داشت که همواره این شائبه وجود دارد که کشورهای دیگری درامور داخلی عراق دخالت می کنند اما هیچ گاه سند موثقی در این خصوص مشاهده نشده است که سران یک کشور دیگر درعراق تصمیم سازی یا تصمیم گیری کرده اند و مستقیما برای عراق تعیین تکلیف کرده باشند. در این میان الکاظمی بسیار تلاش می کند تا خود را فعال نشان داده و تلاش می کند تا در عرصه های مختلف حضور داشته باشد. در همین راستا شاهد بودیم که الکاظمی برای حضور در نشست سران ۵ کشور عربی عازم مصر شد اما به علت تنش ایجاد شده بار دیگر به عراق بازگشت. الکاظمی به شدت در منطقه فعال شده و بر این باور است که توانسته مشکلاتی ازعراق و منطقه را حل و فصل کند. باید توجه داشت که در سایه تغییراتی که در غرب آسیا شروع شده است، کشورهای منطقه به نوعی همکاری جمعی روی خواهند آورد. این کشورها می‌توانند در کنار یکدیگر امنیت را در غرب آسیا  بر قرار کنند و انتظار می‌رود از اثر پذیری بیرونی و نگاه سفارشی دست بردارند و مشخصا این رویه بر عراق نیز تاثیر خواهد گذاشت. بسیاری از کشورها متوجه تغییرات در غرب آسیا شده‌اند. به همین دلیل، علاقه مندند، نشست‌های دوجانبه، سه جانبه و چند جانبه در غرب آسیا برگزار و به نوعی تفاهم میان کشورهای منطقه ایجاد کنند. سیاستمداران عراقی فکر می‌کنند با برگزاری چنین نشست‌هایی می‌توانند خودشان را برای حوادثی که در آینده اتفاق می‌افتد، آماده کنند. این تغییرات را بسیاری از سیاستمداران دریافت می‌کنند. بسیاری از دولتمردان منطقه مثل سعودی‎‌ها، اماراتی‌ها، قطری‌ها، لبنانی‌ها و عراقی‌ها متوجه این تغییرات به ویژه بعد از خروج  نظامیان آمریکایی از افغانستان شده‌اند. عراق نیز در این بستر حضور دارد و به همین علت است که تنش ها در عراق به سمت و سوی خاصی نمی رود.

جریان صدر چه خواسته هایی دارد و در صورتی که بار دیگر بتوانند در عرصه سیاسی عراق حضور داشته باشند، گزینه مدنظر آن ها برای نخست وزیری کدام شخصیت است؟
مقتدی صدر خواسته های زیادی دارد که مهم ترین آن ها تغییر در قانون اساسی و انحلال پارلمان است که این موارد خواسته های زیادی است که با توجه به شرایط کنونی اما و اگرهای زیادی در خصوص قابلیت اجرای آن وجود دارد. مقتدی صدر خواسته های سیاسی تاکتیکی و تکنیکی چندوجهی دارد که بعضا حتی تناقض هایی در آن خواسته ها وجود دارد. طی روزهای آینده وضعیت سیاسی عراق تا حدود زیادی مشخص می شود زیرا هر آن چه در توان داشته اند برای اعمال فشار به کار گرفته اند. گزینه مدنظر مقتدی صدر برای نخست وزیری در عراق، سید جعفر صدر فرزند شهید محمدباقر صدر است. باید توجه داشت که مقتدی صدر با استعفای نمایندگان جریان صدر، خود را از روند سیاسی عراق خارج کرده است و عملا برای اعمال نظر در خصوص انتخاب نخست وزیر کار بسیار دشواری در پیش دارد زیرا تا حدودی ابزار خود را از دست داده است. سیدجعفر صدر یک شحصیت مستقل است و وابستگی خاصی به سایر کشورها ندارد. سیدجعفر صدر به نوعی باحزب الدعوه نیز رابطه خوبی دارد و فرد نزدیک به این جریان است. عراق و ملت عراق سال‌هاست که دچار مشکلات داخلی هستند و روا نیست این موارد استمرار داشته باشد. نگاه و برخورد مطلوب نیز همین است و نباید فضا به فرصت طلبان داده شود. اگر افراط کنار گذاشته شده و تصمیم‌ها سنجیده باشد، موضوع قابل حل خواهد بود. در یک دوره‌ای دو جریان داخل شیعه با هم مشکلاتی داشتند و به ناگاه یک طرف از مجلس خارج شد و به شکل حقوقی خودش را خلع سلاح کرد و اثرگذاری رسمی و حقوقی خود را از بین برد.