صابر گل عنبری

آرمان امروز : چندی پیش و در میانه جنگ، خالد بن بندر بن عبدالعزیز سفیر عربستان در لندن تاکید داشت که کشورش همچنان به عادی سازی روابط با اسرائیل پس از پایان جنگ غزه اهتمام دارد. با این حال، مواضع قبلی ریاض را هم تکرار کرد؛ این که این امر به زیان فلسطینی‌ها رخ نخواهد داد و این که باید به برپایی کشور فلسطین ختم شود.

واقعیت این است که طوفان الاقصی حماس در هفتم اکتبر هر چند به گفته ترکی فیصل رئیس پیشین دستگاه اطلاعاتی عربستان تصویر شکل گرفته در اذهان درباره اسرائیل طی چند دهه گذشته را در هم شکست، اما نوع رفتار و مواجهه دولت‌های طرف رابطه با اسرائیل در منطقه و یا کشورهایی مانند عربستان (که درصدد برقراری رابطه با آن هستند) با جنگ کنونی نشان داد که شکسته شدن آن تصویر برگردانی رسمی در سیاست‌ها و مواضع این کشورها نداشته و فعلا نخواهد داشت.  یکی از عوامل نیز اهمیت و جایگاه راهبردی است که اسرائیل همچنان در سیاست خاورمیانه‌ای آمریکا به عنوان سنجه‌ای برای دوری و نزدیکی به کشورهای منطقه دارد و بر این اساس هم کاخ سفید تا سر حد مشارکت در جنگ علیه غزه در کنار اسرائیل ایستاد.

اینجا هم هر چند اهداف این جنگ تاکنون به علت نامتقارن بودن یک طرف آن محقق نشده است و این امر در صورت تداوم تا پایان جنگ، اسرائیل را در مقام بازنده در یک جنگ نامتعارف قرار می‌دهد، اما بسیار دور از تصور است که این مساله تاثیر تحول‌سازی در نگاه این کشورها نسبت به اسرائیل و تعامل با آن دستکم در میان مدت بر جای بگذارد و مهم‌ترین علت آن هم این است که آن‌ها بر خلاف ایران همچنان آمریکا را به عنوان ابرقدرتی برخوردار از موقعیت کانونی در سیاست و اقتصاد بین‌الملل و تحولات خاورمیانه می‌دانند و لو این که جایگاه بلامنازعی خود را از دست داده باشد.  لب کلام این که چنانکه اظهارات دولتمردان آمریکا و عربستان نیز اخیرا نشان داد عادی‌سازی روابط از دستور کار خارج نشده و مدتی بعد از جنگ، مذاکرات پیرامون آن از سر گرفته خواهد شد.