روحانی و جهانگیری باعث شدند احمدی نژاد خود را زاپاتا جا بزند/عارف لیست امید نماد نا امیدی است/ وزرا قربانی شرایطی شدند که عامل اصلی آن نبودند/ناتوانی در ساختار تصمیم گیری به شخص رئیس جمهوری و اطرافیان ایشان بازمی گردد/مجلس نمی‌خواهد خود را شریک دولت کند

آرمان شرق-جواد مرشدی:مجلس دهم که بنا شد، باورها براین بود که با توجه به حضور اصلاح طلبان در کنار طیف لاریجانی دولت با مجلسی ایده آل روبرو خواهد بود،نه تنها اینطور نشد بلکه تیغ تیز  نمایندگان پای دو وزیر را هم برید .اگر چه در ابتدا تعاملاتی بین دولت و مجلس وجود داشت، ولی رفته رفته نمایندگان راه انتقاد را پیش گرفتند ،به نحوی که چند ماه پس از رای اعتماد به وزرای کابینه انگار تازه دچار دگردیسی شدند و ساز خانه تکانی در دولت را کوک کردند، تغییر به یکباره ای که همزمانی آن با بحران های اخیر (البته دور از جان آقای روحانی و جهانگیری)کمی عجیب می نماید و شائبه سیاسی کاری و یا بهتر بگوییم اقدامی برای خود نمایی در آن مشهود به نظر می رسد، در دستور کار قرار گرفت.البته شاید چاره ای هم نداشتند و برای بری کردن خود از مشکلات تن به چنین آرا و استیضاح هایی می دهند .از سوی دیگر به نظر می رسد که صورت بندی ها در مجلس تغییر کرده و وزن کشی های نمایندگان شکل دیگری به خود گرفته.آرمان شرق در گفت و گویی با دکتر فیاض زاهد فعال سیاسی و استاد دانشگاه به بررسی چرایی تغییر رویکرد نمایندگان در قبال دولت پرداخته که در پی می آید.

طی ماه های گذشته همواره شاهد بوده ایم که نمایندگان مجلس به وزیری رای اعتماد می دهند و بعد برای استیضاح همان وزیر رای جمع می کنند و در نهایت عده ای رای خود را پس می گیرند و یا استیضاح انجام می شود.چه تغیر و تحولی در مجلس ایجاد شده ،به نظر شما این حرکات پوپولیستی نیست ؟

این عوامل مختلفی دارد و به نظر می آید یک بخشی چون احساس نا توانی و ناامنی و نا کار آمدی در دولت می کنند، مجلس نمی خواهد خود را شریک این شرایط بداند و می بینیم که نقش دولت هم نقش دوگانه ای است ،به این معنا که می بینیم بخش عمده مشکلات ریشه در مسائل سیاسی دارد و یک بخشی هم واقعا برمی گردد به ناتوانی هایی که در ساختار تصمیم گیری کلان دولت وجود دارد که به نظر من شخص آقای رئیس جمهور و مجموعه اطراف ایشان را شامل می شود و حتی بسیاری از وزرا هم مسئول وضعیت مذکور نیستند ،بدین معنا که می دانیم اخباری وجود داشته مبنی بر مخالفت بانک مرکزی ،وزیر اقتصاد ،وزیر صنعت معدن و تجارت حتی سازمان برنامه با سیاست ارزی و حوزه سکه، ولی به هر حال در دولت آقایان خیلی به حرف های کارشناسی گوش ندادند و بعد هم مسئولیت تصمیمات خودشان را عهده دار نشدند واین وسط دیگران قربانی شدند .یا به دلیل انتظاراتی که جامعه دارد و احساس نگرانی می کند از تحریم ها ،از بی ثباتی اقتصادی ،حباب هایی که در حوزه های مختلف مثل بازار ارز و طلا و مسکن و خودرو شکل می گیرد که بیشتر وزرا را به چهره های قربانی تبدیل می کند بدون اینکه که واقعا آنها عاملان اصلی بروز چنین نابسامانی های باشند .

اصلا سوال من هم همین است که شاید نمایندگان برای اینکه اصل موضوع را از سر خود باز کنند و به مردم بگویند ما کارمان را کرده ایم چنین می کنند.به نظر شما اصلا دولت با مجلس تعامل خوبی داشته و یا برعکس این دولت است که نمایندگان را در این مسیر قرار می دهد و آنها هم چاره ای جز استیضاح نداشته اند؟

باید نمایندگان را دسته بندی کرد ،برخی از نمایندگان واقعا با شرافت به دنبال این هستند که کاری بکنند یا دولت را پاسخگو بدانند و بگویند که ریشه مشکلات کجاست ولی بخشی از نماینده ها دنبال کاسبی هستند.اوج فاجعه را در جلسه آقای ربیعی شاهد بودیم که فقط دعوا سر چیزهای دیگری بود.اخباری هم که الان در مورد وزارت صنعت معدن و تجارت هم می شنویم همنطور است .تغییر و جابجایی وزرا هیچ مشکلی راحل نمی کند ،همانطور که دیدیم جابجای آقای سیف مسئله را حل نکرد.ما نیازمند یک اراده جدی بالادستی برای تصمیماتی هستیم که امکان طرح و پیگیری آنها در ستوه مدیریتی فعلا به هر دلیلی که (شاید قابل گفت و گو در این مصاحبه هم نیست )وجود ندارد و تا حل نشدن آنها این بی ثباتی و نابسامانی ادامه خواهد داشت .نماینده های مجلس بیش از اینکه به تعبیر امام خمینی نتیجه فضائل ملت باشند برآمده از گزینش های خاص هستند و الان هم کوس رسوایی و نا کار آمدی این نگرش و نظارت ها عیار خود را نشان می دهد .از یک مجلس مطیع و غیر منتقد نمی توان زیاد انتظار داشت ،البته شماری از نمایندگان هم سالم بوده و تحصیلات مرتبط و تجربه لازم را دارند ،وگر نه وضعیت وضعیت ناامید کننده ای است . البته خود مجلس در بخش قانون گذاری مسئولیت بخشی از این مشکلات و نا بسامانی ها را عهده دار است و این کمال نامردی است که بخواهند همه کاسه کوزه ها را سر دولت بشکنند .

یعنی به زعم شما این استیضاح ها و اینها بیشتر جنبه سیاسی دارد؟

رفتارنماینده های مجلس بیشتر پوپولیستی است ، مجموعا فشارهایی که در حوزه روانی در اقتصاد ایران عمل می کند بیشتر به شکل سیاسی است .مردم احساس نا امنی می کنند و فکر می کنند که هر چه جلوتر می روند آینده مبهم تر است و تلاش می کنند برای خودشان یک امنیت فکری درست کنند . شخص رئیس جمهور هم من فکر می کنم برنامه مشخصی ندارد و این هم تعجب من را بیشتر می کند.

همه احساس می کردند که مجلس دهم مجلس ایده آلی است و اصلاح طلبان وطیف آقای لاریجانی با دولت تعامل خوبی خواهند داشت ،اما انگار این صورت بندی تغییر کرده وبه راحتی دولت را زیر سوال می برند واستیضاح می کنند .به نظر شما الان وضعیت وزن کشی های مجلس چگونه است ؟

به نظر من الان چهار دسته در مجلس وجود دارند ،یک دسته جبهه پایداری است که الان از این فضای گل آلود دارد ماهی می گیرد.جبهه پایداری ورهبران معنوی آنان که از آقای مصباح یزدی به پایین با آن معجزه هزاره سوم شان، مسئول اصلی بدبختی های امروز ایران هستند منتهی رفتار غلط و تعریف نشده آقای روحانی و حتی آقای جهانگیری در عدم بیان واقعیت ها در ۵ سال گذشته به مردم و آنچه را که تحویل گرفتند و برخی ملاحظه کاری ها سبب شد که هم چوب را بخورند هم پیاز را که نه تنها نتوانند به خوبی از خودشان دفاع کنند که حتی در این بین متهم هم بشوند تا آقای احمدی نژاد هم بخواهد خود را در شکل یک زاپاتا نشان دهد .جبهه دوم لیست امید است که ترکیب نامانوسی هم دارد ،می دانیم که به خاطر نظارت استصوابی مجبور شدیم که از چهره های میانه رو و خنثی و میانه رو در لیست بگذاریم و تعدادی هم از چهره های شاخص و قدیمی البته،اینها یک شکل ژلاتینی دارند و احساس می کنند که در واقع از فرصت ها مثلا بخواهند استفاده کنند.ریاست این فراکسیون هم ناآمید کننده بود ،من قبلا هم گفتم گه دکتر عارف رئیس لیست امید نماد نا امیدی است .جریان سوم جریان آقای لاریجانی است که این طیف  بیشترشبیه باد به پرچم هستند و با توجه به اوضاع و رصد شرایط سعی می کنند که کنش سیاسی کنند .گروه چهارم هم فرصت طلب های مجلس هستند ،نماینده هایی که پرونده های نا روشن مالی دارند و بیشتراز این شرایط برای گرفتن امتیازات فردی ،خانوادگی و قبیله ای وایلیاتی استفاده می کنند . لذا یک ترکیب شکننده ای ایجاد شده که واقعا بسیاری از وزرای شریف نمی دانند با این مجموعه چگونه باید کنار بیایند.شما از داستان دکتر بیطرف برای وزارت نیرو می توانید تصویری که در مجلس با آن روبرو هستیم را به خوبی ترسیم کنید.