آرمان امروز-سرویس دیپلماسی: در آخرین تحولات پیرامون توافقات و مذاکرات ایران و آمریکا، سفیر ایران در قطر اعلام کرد تهران و واشنگتن در مراحل نهایی اجرای توافق تبادل زندانیان هستند.

«حمید رضا دهقانی» در ادامه دیدارهای خداحافظی خود با مقامات قطر، با «محمد الخلیفی» وزیر مشاور در وزارت خارجه قطر دیدار و رایزنی کرد.

او در ارتباط با این دیدار در صفحه احتماعی ایکس نوشت: «با مرور اقدامات انجام ‌شده و گام‌های پیش ‌رو، از نقش ایشان در پیشبرد روابط دوجانبه و به‌ویژه در مورد توافق تبادل که در مراحل نهایی اجرای آن هستیم، تقدیر و تشکر کردم.»

ازسوی دیگر خبرگزاری آسوشیتدپرس خبر داد دولت بایدن در راستای توافق با ایران و برای انتقال ۶ میلیارد دلار از دارایی‌های مسدودشده ایران در کره جنوبی به قطر، معافیت تحریمی صادر کرده است.

طبق توافق ماه گذشته، دولت بایدن موافقت کرده تا به ازای آزادی پنج شهروند آمریکایی زندانی در ایران، دارایی‌های ایران در کره جنوبی را آزاد و همچنین آزادی پنج زندانی ایرانی که در آمریکا بودند را تضمین کند.

خبرگزاری رویترز نیز با اشاره به نقش قطر در این مذاکرات نوشت: «دوحه میزبان هشت دور مذاکرات غیرمستقیم دیپلمات‌های ایرانی و آمریکایی در هتل‌های جداگانه بود که جلسات اولیه این مذاکرات روی مسئله هسته‌ای و سپس بر تبادل زندانیان متمرکز بود».

این معافیت بدان معنی است که بانک‌های اروپایی، خاورمیانه و آسیایی با تبدیل پول‌های مسدودشده در کره جنوبی و انتقال آن به بانک مرکزی قطر، جایی که قرار است ایران برای خرید کالا‌های بشردوستانه از آن‌ها استفاده کند، تحریم ‌های آمریکا را نقض نخواهند کرد.

رسانه ها ضمن اشاره به اظهارات منابع مطلع مبنی بر اینکه تبادل زندانی بین آمریکا و ایران احتمالا اوایل هفته آینده انجام خواهد شد، افزودند: به دلیل تحریم ‌های متعدد آمریکا بر بانک‌ های خارجی جهت جلوگیری از منفعت ایران در معامله با آن ها، چندین کشور اروپایی از مشارکت در انتقال پول‌های ایران از کره جنوبی خودداری کرده بودند. هدف معافیت صادره توسط بلینکن کاهش نگرانی آن‌ها در مورد هرگونه خطر تحریم‌های آمریکا است.

وزیر خارجه آمریکا در اطلاعیه خود برای کنگره، نوشت: «برای تسهیل آزادی زندانیان آمریکایی، ایالات متحده متعهد شده است که پنج شهروند ایرانی را که در حال حاضر در آمریکا نگهداری می‌ شوند، آزاد کند و اجازه انتقال حدود ۶ میلیارد دلار از وجوه مسدودشده ایران در کره جنوبی را به حساب ‌های محدودشده در قطر، جایی که وجوه در آن نگهداری خواهد شد و فقط برای تجارت بشردوستانه در دسترس خواهد بود، صادر نماید.

بلینکن در ادامه توضیح داد: «من تصمیم می ‌گیرم که به نفع امنیت ملی آمریکا است که از اعمال تحریم ‌ها در رابطه با مؤسسات مالی خارجی در حوزه آلمان، ایرلند، قطر، جمهوری کره و سوئیس چشم ‌پوشی شود که برای انجام معاملاتی که در تاریخ ۹ آگوست ۲۰۲۳ یا پس از آن رخ می ‌دهد، توسط این مؤسسات ضروری هستند».

وی همچنین افزود: «معافیت‌ های تحریمی شامل معاملات شرکت‌هایی مانند شرکت ملی نفت ایران و بانک مرکزی ایران می ‌شود که قبلاً جریمه شده‌اند تا وجوه مسدودی از حساب‌های جمهوری کره به حساب‌های سوئیس و آلمان، و سپس از آن‌ها به حساب‌های قطر منتقل شده و از این پول‌ها برای تراکنش‌ های بشردوستانه مطابق با دستورالعمل‌های کتبی دولت آمریکا استفاده شود».

عبدالرضا فرجی راد، سفیر پیشین ایران در نروژ در این رابطه می گوید: برای این توافقات ماه ‌ها بود که مذاکره صورت می‌ گرفت و قرار بود همه زندانیان آزاد و پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی و عراق نیز آزاد شود.

وی افزود: حالا با وجود آزادی همه زندانیان و رهاسازی پول‌های بلوکه شده، مذاکرات همچنان ادامه خواهد داشت. به هر ترتیب این توافق نیز یک قدم نو و جدیدی است که باید از آن استقبال کرد.

فرجی راد ادامه داد: بعد از سفر وزیر خارجه عمان به تهران و سفر آقای باقری به مسقط گفت ‌و گوهایی که در گذشته متوقف مانده بود دوباره احیا شد و حالا با آزادی زندانیان، قرار است روی توافق شفاهی یا همان توافق نانوشته کار کنند تا قبل از انتخابات آمریکا به نتیجه مشخص دست پیدا کنند.

وی افزود: یعنی آزادی کل دارایی ‌های ایران در عراق، کنترل غنی ‌سازی ۶۰ درصد ایران و همچنین افزایش فروش نفت ایران از جمله محور گفت‌ و گوها خواهد بود.

فرجی راد تصریح کرد: فکر می‌ کنم چیزی که در خبرها داریم همان است که گفته شد. یعنی رسیدن به توافق نانوشته محدود.

بعید می ‌دانم تا انتخابات آمریکا بشود کار بزرگی در ارتباط با مسائل هسته‌ ای صورت گیرد. تفاهم درباره آزادی زندانیان باید به عنوان یک فاکتور مثبت تلقی شده و پله پله جلو رفته و اعتمادسازی صورت بگیرد تا در صورت رخداد این اتفاقات، کارهای بزرگ‌ تر و بادوام ‌تری انجام دهند.

سرانجام نشست شورای حکام انرژی اتمی دیروز برگزار شد و این نهاد بین‌المللی بدون اینکه قطعنامه‌ای علیه ایران صادر کند، نشست خود را پایان داد. البته گروسی خواستار اطلاع‌رسانی ایران در خصوص سایت‌هایی، چون دورغوزآباد و ورامین شد. باید توجه داشت که فضایی که در شورای حکام برقرار است بسیار تحت تاثیر برنامه‌ریزی‌های امریکا قرار دارد و این نیز می تواند یک سیگنال باشد که پس از تبادل زندانیان، گام هایی دیگر برای توافق های بزرگ برداشته خواهد شد.  روندی که با امضای بلینکن شکلی جدی تر به خود گرفت.