جغرافیای نابرابری‌ها

جغرافیای نابرابری‌ها

آرمان شرق- روشنفکران همیشه مسائلی دارند که آن مسائل به مسائل جامعه تبدیل نمی‌شود. حال اینکه تئوری تعلیق به جنبش‌های اجتماعی بیشتر اهمیت می‌دهد یا اینکه می‌خواهد از طریق نظریه‌پردازی مسائل جامعه را پیش ببرد، برای من مورد ابهام است. ما در مرحله‌ای قرار داریم که این ادغام صوری باید به سرانجام و ادغام حقیقی به کمال خودش برسد. ما به دنبال این بودیم که بگوییم این نوع نگاه، فهمی از مدرنیته و سرمایه‌داری را ناممکن می‌کند که ماهیت آن تولید و بازتولید نابرابری فضایی، جغرافیایی، اجتماعی، طبقاتی، جنسیتی، هویتی و ملیتی در فرآیند گسترش خودش است.

بیاید دموکراسی را نه با رویه‌ها بلکه براساس نتایج بسنجیم!

بیاید دموکراسی را نه با رویه‌ها بلکه براساس نتایج بسنجیم!

آرمان شرق- جهان به روشی بهتر و فراگیرتر برای ارزیابی دموکراسی نیاز دارد. تعریف و اندازه گیری دموکراسی با رویه‌های لیبرال بسیار محدود کننده است و از نظر تاریخی و مفهومی نیز می‌توان این موضوع را متوجه شد. در یونان باستان، زمانی که دموکراسی برای اولین بار در غرب اعمال شد سیاست دموکراتیک نسبتا غیر لیبرال بود. هیچ مفهومی از حقوق فردی یا اقلیت وجود نداشت. به همین دلیل بود که افلاطون و ارسطو و نه دموکرات‌ بودند که هر دو از ماهیت اکثریتی دموکراسی انتقاد کردند.

گوهر چپ عدالت اجتماعی است

گوهر چپ عدالت اجتماعی است

آرمان شرق- در بسیارى از جنبش‌هاى امروز چپ پیشاپیش این نقش را از آن خود کرده است و آماج آن فراروى از روابط تمایزمندانه جنبش‌ها و برقرارى روابط هم‌ترازانه میان جنبش‌هاى پیشرو است. در اینجاست که برمی‌گردم به پرسش نخست این سمینار و مشاهده آخرینم را پیشنهاد مى‌کنم: چپ امروز عینیتى بیرون از جنبش‌هاى اجتماعى عدالت‌خواهانه ندارد. گوهر چپ همانا عدالت اجتماعى است و عدالت اجتماعى تنها شکل راستین عدالت و داد است».

مردم‌سالاری و مشارکت سیاسی شرط لازم تحقق عدالت اجتماعی است

مردم‌سالاری و مشارکت سیاسی شرط لازم تحقق عدالت اجتماعی است

آرمان شرق- مردم‌سالاری با استقرار: الف) حوزه‌های عمومی بحث و گفت‌وگو، ب) همگانیت یا آشکار بودن (publicity) فرآیند اتخاذ تصمیم‌های عمومی، پ) مشارکت مستقیم مردم در اداره امور عمومی (تا آنجا که ممکن است) تحقق پیدا می‌کند. عدالت اجتماعی در جهان امروز باید حاصل گفت‌وگوی همگانی و توافق همگانی باشد. نقش همگان در تعیین مصادیق عدالت نباید فراموش شود.

ملزومات داوری در امر سیاسی

ملزومات داوری در امر سیاسی

آرمان شرق- آرنت دعوتی بزرگ است به شاکری، خودشناسی، قدرشناسی و محبت به دنیا. دنیا برای وی در درجه اول خویشتن خویش است، سپس دنیایی که مراودات ما را می‌سازد که همان امر سیاسی باشد و بعد کل عالم وجود که آرنت به بیگانه‌نشدن با آن ما را دعوت می‌کند. اگر به جای من هانا آرنت اینجا صحبت می‌کرد با این پرسش بحث را ختم می‌کرد: آیا کل ایرانیان چه آنها که در مام وطن هستند و چه هم‌وطنان پراکنده جهانی، با خویشتن خویش و با یکدیگر و با کل وجود بیگانه نیستید؟ آیا خودغیربین یا جامعه‌غیر‌بین نیستید و وقتش نیست که بازیگر و خودانسان‌بین باشید؟

دیکتاتورها چگونه دموکرات می شوند؟

دیکتاتورها چگونه دموکرات می شوند؟

آرمان شرق- «دموکراتیزاسیون زمانی اتفاق می‌افتد که منازعات بین نخبگان برای کسب قدرت، به طور غیرتعمدی بستری سیاسی ایجاد کند که در آن، رهبران حکومت با پذیرش دموکراتیزاسیون قدرت زیادی را از دست نخواهند داد.»

کیفیت فلسفه و فلسفه‌ورزی در ایران امروز بسیار کاهش یافته است

کیفیت فلسفه و فلسفه‌ورزی در ایران امروز بسیار کاهش یافته است

آرمان شرق- فلسفه در ذات خود با پرسشگری و نقادی همراه است. هرگاه مسئولان کشوری درنیابند که فلسفه در ذات خود پرسشگر است و ایجاد شک نسبت به اصول و جزمیات می‌کند و همچنین در پی حقیقت‌جویی است، آنگاه تفکر به معنای راستین آن را نخواهیم داشت. این فلسفه است که همواره از این ویژگی و نقش برخوردار است که نسبت به اتفاقاتی که در حوزه‌های علم و تکنولوژی و اخلاق و سیاست و فرهنگ و دین روی می‌دهند حساس است و در حوادث و علل آن‌ها و روندشان کاوش می‌کند و با هر پاسخی لزوماً قانع نمی‌شود

نجات از هزارتوی اندیشه

نجات از هزارتوی اندیشه

آرمان شرق- اگر بخواهیم به‌ شکلی که نگارنده باور دارد این مسیر را در شرایطِ کنونی نظریه در ایران به عنوان یک پیشنهاد به ‌کار ببریم باید ابتدا بپذیریم که فلسفه و عالمِ اندیشه چیزی ثانویه و حاشیه‌ای محسوب می‌شود. بپذیریم که واقعیت چیزی است‌که آن بیرون در جریان است و نمی‌توان برای آن معیارهایی درونی یا تخیلی بازشناخت.

محمدرضا تاجیک : دموکراسی به‌خودی‌خود همچنان محال است

محمدرضا تاجیک : دموکراسی به‌خودی‌خود همچنان محال است

آرمان شرق- دموکراسی در فرآیند تلاش برای ایمن‌سازی و محافظت از خود در برابر زوال، خودش را به واسطه‌ی انسداد، یکسان‌سازی و ضروری‌سازی چندگانگی که در وهله‌ی نخست شکل‌گیری دموکراسی را ممکن می‌سازد از بین می‌برد. تکثر مردم باید در اجتماعِ حاکم محدود و محصور گردد: «مردم» یا «یک ملت».

آیا علوم اجتماعی مقصر است؟

آیا علوم اجتماعی مقصر است؟

آرمان شرق- توجه اندک علم سیاست آمریکا برای یک چنین عواملی به این علت است که بسیاری از دانشمندان این رشته علاقه ای به ابعاد فرهنگی پدیده ها نشان نمی دهند. خود این نهاد دانشگاهی و اندیشکده ها بیشتر به یک مطالعه خاص توجه دارند که اهمیت چندانی به این موضوعات نمی دهند. این گونه است که علوم اجتماعی کاربردی به شکست در نبرد برای فتح قلوب و اذهان در جهان اسلام کمک کردند.