داماد مصباحی مقدم؛جوان ترین رئیس بانک مرکزی/اودر ۲۷ سالگی رئیس کل سازمان بورس شد!
آرمان شرق- در دوره تصدی صالح آبادی بارها مساله کنترل بازار از طریق محدود کردن فروشها یا کم کردن دامنه نوسان انجام میشده است. وی در خاطرات خود نیز به صراحت از این رویکرد برای کُند و ملایم کردن روند نزولی دفاع میکند. این در حالی است که چنین رویکردی مخالفان جدی دارد و به عنوان نمونه برخی تاکید میکنند که چنین رفتارهایی باعث فرسایشی شدن دوره اصلاحی بورس از زمستان سال ۹۲ شد. به طوری که طولانیترین دوره رکود بورس، همراه با ریزش بیش از ۲۰ درصد شاخص کل در سال ۹۳ رقم خورد.
انتخاب علی صالح آبادی به سمت رئیس کل بانک مرکزی همانند دیگر انتصابات بحث برانگیز در دولت سیزدهم، صدای منتقدان را درآورده. رئیس اسبق بازار بورس و تحصیلکرده دانشگاه امام صادق میتواند بدون هیچ سابقهای در دایره سیاستگذاریهای پولی، تورم افسار گسیخته را مهار کند؟
بانک مرکزی بالاخره صاحب رئیس شد. بانک مرکزی که از بهار امسال با استعفای عبدالناصر همتی برای حضور در انتخابات بدون رئیس کل بود با گذشت سه ماه از تشکیل دولت سیزدهم هم همچنان بلاتکلیف مانده و دولت برای انتخاب رئیس کل تعلل می کرد. اما بالاخره وزیر اقتصاد علی صالح آبادی را به عنوان رییس بانک مرکزی معرفی کرد.
علی صالح آبادی ، رئیس کل جدیدی که صدای منتقدان را درآورده
صبح دیروز رئیسجمهور به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیئت وزیران، علی صالحآبادی را به سمت رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران منصوب کرد. اما این انتخاب با حواشی زیادی همراه شد و تا حدی هم موجب تعجب عدهای شد. برخی این انتخاب را مغایر با تواناییهای صالح آبادی برای تحقق وعده ابراهیم رئیسی برای مهار تورم میدانند.
علی صالح آبادی متولد ۱۳۵۷ دکترای مدیریت مالی از دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد مدیریت مالی از دانشگاه امـام صادق (ع) دارد و دارای بیش از ۲۰ سال سابقه مدیریت ارشـد در بازار پول و سرمایه کشور است. تیم اقتصادی دولت ابراهیم رئیسی حالا با حضور یکی دیگر از دانش آموختگان دانشگاه امام صادق تکمیل شد. در ماههای اخیر به واسط گرایش دولت سیزدهم، افراد زیادی که به عنوان مدیر ارشد انتخاب شدند، جزو کسانی بودند که در دانشگاه امام صادق مدرک تحصیلی خود را اخذ کردند.
سوابق صالح آبادی بیشتر در حوزه بازار سرمایه است و همین نکته هم انتقاد زیادی را به دنبال داشت. بسیاری با انتقاد از این انتصاب معتقدند، رئیس جدید بانک مرکزی باید یک اقتصاددان باشد و نه فعال بورس.
اما فعالان بازار سرمایه از محدود کسانی هستند که از این انتصاب خوشحالاند. همین نکته هم معنادار است و بسیاری این انتقاد را وارد کردند که دولت برای تامین سیاستهای خود در بورس اقدام به انتصاب یک مدیر بورسی برای بانک مرکزی کرده است. در صورتی که مهمترین وظیفه فعلی رئیس بانک مرکزی باید مهار تورم افسار گسیخته فعلی باشد.
صالحآبادی در حالی ریاست بانک مرکزی ایران را بر عهده گرفته است که این سازمان با چالشهای بزرگی از جمله تورم فزاینده اقتصاد ایران روبرو است. تازهترین گزارش مرکز آمار ایران نشان میدهد در شهریور ۱۴۰۰ نرخ تورم سالانه به ۴۵.۸ درصد افزایش یافته و تورم در ۱۴ ماه اخیر به طور مستمر در ایران بیشتر شده است. خبرگزاری فارس هم به تازگی گزارش داده که بانک مرکزی نرخ تورم را ۵۸ درصد محاسبه کرده است.
نکته مهم دیگر درباره انتصاب رئیس جدید بانک مرکزی که صدای منتقدان را درآورده این است که صالح آبادی هیچ سابقه اجرایی در دایره سیاست گذاری پولی و اقتصاد کلان ندارد و عمده فعالیت او بورسی بوده است.
علی صالح آبادی کیست؟
او در اول آذر سال ۱۳۸۴، همزمان با تصویب قانون بازار اوراق بهادار به سمت دبیرکل سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران منصوب شد. در خرداد سال بعد و پس از تأسیس سازمان بورس و اوراق بهادار، از سوی شورای عالی بورس به عنوان رئیس سازمان انتخاب شد و حدود یک دهه، هدایت بازار سرمایه کشور را برعهده داشت و آذر ماه ۱۳۹۳ از ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار ایران استعفا کرد. در سوابق اجرایی صالحآبادی مسئولیتهایی همچون مدیر تالار منطقهای بورس کرج و مسئول بررسیهای سرمایهگذاری در شرکت سرمایهگذاری غدیر، سازمان تأمین اجتماعی و ستاد اجرایی فرمان امام (ره) دیده میشود.
صالح آبادی، اولین رئیس سازمان بورس و بنیانگذار این سازمان بوده و در سال ۱۳۸۵، حدودا یکسال بعـد از تصدی سمت دبیرکلی سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران و براساس قانون بازار اوراق بهادار که در سال ۸۴ تصویب شده بود، سازمان بورس و اوراق بهادار را به عنوان نهاد ناظر بازار سرمایه تأسیس کرد و خود، با تصویب شورای عالی بورس به مدت حدود ۹ سال مسئولیت این سازمان مهم را برعهده داشت.
اگرچه از این منظر دوران مدیریت وی را میتوان طولانیترین دوران مدیریت در بین روسـای سازمان بورس کشور دانست؛ اما نداشتن دانش کافی اقتصاد کلان میتواند او را در مسیر اداره بانک مرکزی با برخی چالشها مواجه نماید، چرا که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، وزنه سوابق بورسی وی بسیار سنگینتر از سوابق بانکی او است؛ همانطور که در کارنامه وی، تأسیس بورسهای چهارگانه شامل بورس اوراق بهادار تهران، بورس کالای ایران، فرابورس ایران و بورس انرژی و همچنین تأسیس شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، به عنوان ۵ رکن اجرایی بازار سرمایه دیده میشود؛ اما در حوزه بانکی وی وزنه سبکتری نسبت به دوران حضور خود در بازار سرمایه دارد.
حواشی پیرامون رئیس جدید بانک مرکزی ایران
اما به جز نداشتن سوابق اقتصادی و بانکی کافی و فعالیت بورسی صالح آبادی، روابط خویشاوندی او هم بسیار بحث برانگیز شده است. بسیاری از کاربران شبکههای اجتماعی با اشاره به اینکه صالح آبادی داماد غلامرضا مصباحی مقدم، عضو مجلس خبرگان رهبری است، این انتصاب را هدفمند و در جهت جلب رضایت جناحی دانستند. ایجاد «کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار» از جمله اقدامات صالح آبادی در بدو تأسیس این سازمان است و از همین منظر پیش بینی میشود سیاستهای اسلامی کردن نظام بانکی با قوت بیشتری در این دولت ادامه یابد.
در فضای مجازی نیز بازار واکنشها و انتقادها نسبت به رئیس جدید بانک مرکزی داغ بود، یک کاربر با اشاره به مدرک تحصیلی صالح آبادی نوشته: «تقریبا تمام کسانی که در دانشگاه امام صادق هم دانشگاهی و همفکر جلیلی بودند در دولت رئیسی پست گرفتند. آخرین مورد علی صالح آبادی رییس جدید بانک مرکزی است! بی خود نبود که میگفتند دانشگاه امام صادق کارخانه مهرههای محافظه کار برای کشور داری است.»
علی چشمی، استادیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد در توییتی نوشت به دلیل این که صالح آبادی «پشتوانه سیاسی مستحکمی ندارد و اقتصاد نخوانده است، توانایی لازم برای مهار تورم و ثبات اقتصادی را نخواهد داشت.»
او با اشاره به «تخصص مالی و بانکی» صالحآبادی نوشت «شاید بتواند برای ثبات مالی و نظارت بانکی مفید باشد. امیدوارم از دل “هدایت اعتبار” توزیع رانتی اعتبار بیرون نیاید.»
یکی دیگر از کاربران هم با یادآوری پیشینه رئیس کل نوشت صالحآبادی «بنیانگذار انجمن مالی اسلامی ایران» بوده که «خاندوزی هم آنجا بوده» و «عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق» است و «بدون سابقه اجرایی و تئوری در حوزه اقتصاد بانک» اکنون رئیس بانک مرکزی شده است.
ابراهیم کاشانی، علیاصغر پورهمایون، مهدی سمیعی، خداداد فرمانفرمائیان، عبدالعلی جهانشاهی، محمد یگانه، حسنعلی مهران، یوسف خوشکیش، محمدعلی مولوی، علیرضا نوبری، سید محسن نوربخش، مجید قاسمی، سید محمدحسین عادلی، ابراهیم شیبانی، طهماسب مظاهری، محمود بهمنی، ولیالله سیف، عبدالناصرهمتی، علی اکبر کمیجانی رؤسای بانک مرکزی از سال ۱۳۳۹ تا ۱۳۹۹ هستند و با حکم رئیس جمهور نام علی صالح آبادی بهعنوان بیستمین رئیسکل بانک مرکزی به ثبت رسید.
علی صالح آبادی چگونه در ۲۷ سالگی رئیس کل سازمان بورس شد؟
در مدت کوتاه دو روز پس از عدم پذیرش نهاوندیان، تصمیمگیری برای انتقال سمت دبیر کلی سازمان کارگزاران بورس به علی صالحآبادی انجام شد
سال ۸۸ آقای نژادسلیم گفت که دلیل اصلی برکناریاش از معاونت وزارت نفت، همکاری در راهاندازی بورس نفت بود
سال ۱۳۹۰ بانک مرکزی به جای اینکه از بازار آتی سکه طلا برای مدیریت عرضه و تقاضا در بازار استفاده کند، اقدام به پیشفروش ۱۰ میلیون سکه طلا کرد
در سال ۱۳۹۱ وزیر صمت مدعی شد که ظرف ماست از خود ماست گرانتر است و مسبب این گرانیها بورس کالاست
صالحآبادی میگوید: اگر بخواهیم ابزارهای مالی را در کشورمان توسعه بدهیم، راهی نداریم جز اینکه ابزارهایمان منطبق بر شریعت باشد
با لابی و فشار سنگین دبیر کل فدراسیون جهانی بورسها قانونی مصوب شد که عضویت بورس تهران در این فدراسیون به تعلیق درآمد
بورسان-بهزاد بهمن نژاد : علی صالحآبادی که در دولت رئیسی به عنوان رئیس کل جدید بانک مرکزی منصوب شده، سابقه ۱۰ سال پرخبر بر مسند رئیس سازمان بورس دارد. صرفا کافی است دوره ۸۴ تا پایان ۹۳ را بدون هیچ مقدمهای کمی در ذهن مرور کنید، تغییرات چشمگیر دولتها و انتخابات پرهیاهو، آغاز خصوصیسازیهای گسترده پیرو ابلاغ سیاستهای کلی اصل ۴۴ از سوی رهبری، بحران مالی جهانی ۲۰۰۷-۲۰۰۸، ماجرای تحریمهای جدید نفتی و مالی، جهش نرخ ارز و ظهور معاملات آنلاین و فضای مجازی تنها نمونههایی از این دهه پرتلاطم بودهاند. وی در کتاب «ناگفتههای بورس ایران» خاطرات دوران سکانداری خود در بازار سرمایه را روایت میکند که در ادامه بخشی از مهمترین رویدادهای این نوشته چندصد صفحهای را میخوانید.
۲۰ رئیس کل بانک مرکزی قبل و بعد از انقلاب
از بورس کرج تا ساختمان ونک
در سال ۸۳ لایحه جدید بازار اوراق بهادار به مرکز پژوهشهای مجلس رفته بود و صالحآبادی، مدیر وقت تالار منطقهای بورس کرج، یکی از افرادی بود که به عنوان کارشناس مالی در کمیته تدوین پیشنویس قانون بازار اوراق بهادار حضور داشت. تغییراتی اساسی در بازار اوراق بهادار که قرار بود سازمان کارگزاران را تبدیل به سازمان بورس و اوراق بهادار کند. در نهایت اوایل سال ۱۳۸۴، لایحه جدیدی با تغییراتی اساسی به صحن علنی مجلس رفت، آن هم زمانی که دولت جدید (احمدینژاد) سر کار آمده بود.
اما قصه جایی جالب و شاید خندهدار شد که هیات مدیره سازمان کارگزاران پس از بررسی گزینههای متعدد، محمد نهاوندیان را گزینه مناسب تصدی دبیر کلی سازمان کارگزاران تشخیص داد و با وزیر اقتصاد وقت، دکتر دانشجعفری نیز هماهنگی و جمعبندی نهایی انجام شد. حتی خبر انتخاب نهاوندیان به عنوان دبیر کل سازمان کارگزاران بورس، اواخر آبان ۸۴ از صداوسیما و برخی رسانهها اعلام شد. اما آن زمان نهاوندیان خارج از کشور (بیاطلاع از تصمیم هیات مدیره) بود! وی پس از بازگشت طی نامهای به سازمان کارگزاران اعلام کرد که ترجیح میدهد در حوزه کاری تخصصی خودش که اقتصاد کلان است فعالیت کند و در نتیجه آن مسئولیت را نپذیرفت.
در آن زمان حیدر مستخدمین حسینی، رئیس هیات مدیره سازمان کارگزاران و معاون پارلمانی وزارت اقتصاد بود. صالحآبادی در سفری در خرداد ۸۴ همراه مستخدمین حسینی به اتریش رفته بود و آشنایی نسبتا بیشتری با هم پیدا کرده بودند. همین کافی بود تا مستخدمین حسینی برای حل مشکل تصدی دبیر کلی، آن هم در شرایطی که بورس اوضاع نامناسبی داشت به سرعت به فکر صالح آبادی افتاد و وی را پیشنهاد کرد.
صالحآبادی مینویسد: «جالب آنکه همه این جلسات و تصمیمات در مدت کوتاه دو روز پس از عدم پذیرش نهاوندیان صورت گرفت و بنده هم تا شب قبل از روز ۲۹ آبان که فردای آن روز به عنوان دبیر کل معرفی شدم، از موضوع بیاطلاع بودم. با توجه به اینکه یک سال از فعالیت من در تالار منطقهای بورس کرج میگذشت، خانهای در کرج اجاره کرده بودم و ساعت ۹ شب ۲۹ آبان از سازمان کارگزاران با من تماس گرفتند و گفتند ساعت ۷ صبح فردا به دفتر دکتر مستخدمین حسینی بروم. با توجه به اینکه از نزدیک در جریان وقایع سازمان بودم، حدس زدم که ممکن است موضوع جلسه فردا، انتخاب دبیر کل سازمان کارگزاران و حتی پیشنهاد این مسئولیت به بنده باشد. اما تصمیم من این بود که اگر چنین پیشنهادی مطرح شد آن را نپذیرم؛ چون اولا آمادگی لازم برای چنین مسئولیت سنگینی را نداشتم و ثانیا، بورس در آن ایام، علیرغم تلاشهای گسترده مسئولان بورس، شرایط نامناسبی داشت و پذیرش مسئولیت در چنین شرایطی بسیار دشوار بود.»
به هر حال نتیجه جلسات متعددی که از ساعت ۷ صبح ۳۰ آبان آغاز شده بود، در نهایت، ساعت ۱۶:۳۰ صورتجلسهای توسط صالحآبادی امضا و مسئولیت دبیرکلی پذیرفته میشود. ساعت ۱۷ همان روز نیز جلسه معارفه با حضور مدیران و کارشناسان سازمان کارگزاران بورس برگزار شد.
اول آذر سال ۸۴، اولین روز کاری صالحآبادی به عنوان دبیر کل با تصویب نهایی قانون بازار اوراق بهادار همراه بود و شورای نگهبان نیز یک روز بعد آن را تایید کرد. قانون جدید باید ظرف ۶ ماه اجرا میشد و یکی از مهمترین الزامات آن تاسیس سازمان بورس و اوراق بهادار و جایگزین شدن آن با سازمان کارگزاران بورس بود. صالحآبادی مینویسد: «قرار بر این بود که من تا زمان تاسیس سازمان بورس و تعیین رئیس این سازمان، دبیر کل سازمان کارگزاران بمانم و پس از آن مسئولیت به رئیس سازمان واگذار شود و اساسا یکی از دلایلی که بنده با وجود امتناع از پذیرش سمت دبیرکلی سازمان کارگزاران، در نهایت حاضر به پذیرش این مسئولیت شدم، این بود که انتظار داشتم پس از گذشت دوره ششماهه، مسئولیت به فرد جدیدی واگذار شود؛ اما تقدیر، مسیر دیگری را رقم زد.»
به این ترتیب، وی در سن ۲۷ سالگی ریاست سازمان بورس را بر عهده گرفت و ماجرای جالب انتقال ساختمان سازمان بورس از خیابان حافظ به ساختمان ونک در خیابان ملاصدرا را رقم زد. صالح آبادی مینویسد: «تصمیم من در ابتدا این بود که سازمان بورس و شرکت بورس، هر دو در همان ساختمان واقع در خیابان حافظ بمانند. اما اواخر سال ۸۵ سفری به مالزی داشتم و دیدم نهاد ناظر بازار سرمایه مالزی، ساختمان بزرگی داشت و ساختمان بورس مالزی هم مستقل از نهاد ناظر بود و در مکان دیگری قرار داشت. بنابراین، ساختمان سازمان بورس را از ساختمان شرکت بورس مستقل کردیم».
لازم به ذکر است صالحآبادی طولانیترین بازه سکانداری سازمان بورس را برای مدت ۱۰ سال تا اواخر سال ۹۳ در کارنامه خود دارد. در ادامه برخی اقدامات و حسرتهای صالحآبادی در سازمان بورس را مرور خواهیم کرد.
دیدگاه اقتصادی صالحآبادی چقدر با تیم رئیسی هماهنگ است؟
ماجرای ناکامی در تاسیس بورس نفت
پس از راهاندازی بورس کالا، گام دوم راهاندازی بورس نفت بود که در ۱۳ مرداد سال ۸۸ و با تصویر دستورالعمل رینگ صادراتی محصولات پتروشیمی بورس کالا کلید خورد. به نوشته صالحآبادی: «ایده اولیه تاسیس بورس نفت به دولت هشتم برمیگردد. سال ۱۳۷۷، دولت هشتم پروژهای را با عنوان امکانسنجی راهاندازی بورس نفت در مرکز مطالعات بینالمللی انرژی تعریف کرد و من هم به عنوان کارشناس در آن پروژه مشارکت داشتم. در آنجا بیان شد که ژاپن که خودش نفت ندارد و واردکننده نفت است، بورس نفت دارد؛ اما ایران که جزو کشورهای بزرگ تولیدکننده نفت است، بورس نفت ندارد. به عبارت دیگر، جمعبندی این بود که ما در کشور از موضوع بازار مالی نفت غفلت کرده و فقط نفت را فروختهایم، آن هم با قیمتهایی که در کشورهای دیگر تعیین میشود، نه در ایران. بنابراین، باید بورس نفت را راهاندازی کنیم.»
ماجرای تشکیل بورس نفت که حتی در سال ۸۲ شرکتی هم به نام شرکت بورس بینالمللی نفت در کیش برای آن به ثبت رسید بسیار خواندنی است. اینکه چگونه با روی کار آمدن دولت نهم و اختلافاتی که در بدنه وزارت نفت وجود داشت این پروژه عقیم ماند. صالحآبادی مینویسد: «رینگ صادراتی بورس کالا در کیش در تاریخ ۴ آبان ۸۸ افتتاح شد. در آن زمان وزیر نفت دولت احمدینژاد (سید مسعود میرکاظمی که اکنون رئیس سازمان برنامه و بودجه دولت رئیسی است) در مراسم حضور پیدا نکرد و آقای نژادسلیم، معاون وقت وزیر نفت در امور پتروشیمی هم که در مراسم حضور یافته بود، چند روز بعد برکنار شد. بعدها آقای نژادسلیم به من گفت که دلیل اصلی برکناریاش، همکاری در راهاندازی بورس نفت بود». جزئیات بیشتر ماجراهای بورس نفت از حوصله این گزارش خارج است، اما به هر ترتیب این آرزوی صالحآبادی در دوران تصدی وی محقق نشد.
بازار آتی سکه و جهش ارزی ابتدای دهه ۹۰
قرارداد آتی سکه طلا اوایل تیر سال ۸۷ رسما به بازار معرفی شد و کار خود را شروع کرد. قرار بود معاملات آتی مس نیز راهاندازی شود که به دلیل محدود بودن فعالان به نتیجه نرسید. با وجود معاملات کم اولیه، قراردادهای آتی سکه به مرور با اقبال مواجه شدند و در سال ۹۱ ارزش معاملات آن به ۳۶ هزار میلیارد تومان رسید.
به نوشته صالحآبادی گرچه مسائل فقهی متعددی درباره این نوع قرارداد وجود داشت، اما در نهایت حل شدند و موضوع چالشبرانگیز موضع بانک مرکزی در خصوص این بازار بود. به طوری که «حتی در سال ۱۳۹۰ که بازار طلا دچار التهاب شد، رسانهها مطلبی جنجالی را به نقل از رئیس کل وقت بانک مرکزی منتشر کردند که ایشان معاملات سکه طلا در بورس را قمار دانسته است که البته بعد تکذیب و عنوان شد رسانهها از اظهار نظر وی اشتباه برداشت کردهاند. در آن زمان بانک مرکزی به جای اینکه از بازار آتی سکه طلا برای مدیریت عرضه و تقاضا در بازار استفاده کند، اقدام به پیشفروش سکه طلا کرد. من با این سیاست به شدت مخالف بودم و واقعا سیاست درستی هم نبود. کشوری که در شرایط تحریم قرار دارد و باید ذخایر طلای خودش را حفظ کند، چه دلیلی دارد چندین تن طلا را تبدیل به سکه و در جامعه توزیع کند؟» به هر ترتیب، سکه با قیمت ۶۰۰ هزار تومان پیشفروش شد، آن هم در زمانی که قیمت نقدی سکه ۸۰۰ هزار تومان و نرخ دلار ۱۵۰۰ تومان بود. مردم که پیشبینی قیمتهای بالاتر برای ارز داشتند، بیش از ۱۰ میلیون سکه پیشخرید کردند، با وجود آنکه هیچ تبلیغی برای پیشفروش سکه صورت نگرفته بود.
جنجال تکراری وزارت صمت با بورس کالا
به نوشته صالح آبادی: «در سال ۹۱ بین وزارت صنعت، معدن و تجارت و بورس کالا جنجال رسانهای شکل گرفت. در آن مقطع شاهد افزایش شدید قیمتها بودیم. وزیر وقت صمت در چند مصاحبه علت گرانیها را بورس کالا معرفی کرد. ایشان در مصاحبهای مثال زده بود که ظرف ماست از خود ماست گرانتر است. دلیلش هم این است که مواد اولیهاش از بورس کالا خریداری شده و همین عامل گرانی محصولات لبنی است.» این ماجراها همچنان میبینیم پس از حدود یک دهه همچنان باقی است و به نظر میرسد حضور افرادی که با سازوکار بورسها آشنایی دارند در مقامات اجرایی، دست کم از جهت «فهم بازار» میتواند مفید باشد.
از بورسبازی از نگاه اسلام تا کمیته فقهی سازمان بورس
علی صالحآبادی در یکی از مقالات پرارجاع خود که اکنون یکی از منابع آزمون اصول بازار سرمایه است به موضوع «بورسبازی در بازار سهام از دیدگاه اسلام» پرداخته است. همین رویکرد و توجه به حساسیت شرع برای توسعه بازار سرمایه به نظر میرسد یکی از دلایلی است که وی به سرعت برای تاسیس کمیته فقهی بازار سرمایه اقدام میکند. به نوشته صالح آبادی: «یکی از نقاط عطف بازار سرمایه کشور، تشکیل کمیته فقهی در اردیبهشت سال ۸۶ بود. دغدغه من این بود که اگر بخواهیم ابزارهای مالی را در کشورمان توسعه بدهیم، راهی نداریم جز اینکه ابزارهایمان منطبق بر شریعت باشد. در گذشته تلاشهای غیرمنسجم و ناموفقی صورت گرفته بود. برای مثال درباره قراردادهای آتی، قبل از قانون بازار اوراق بهادار، مسئولان به قم رفته بودند و از بعضی مراجع و علما مشورتهایی صورت گرفته بود؛ اما هیچ موقع به نتیجه منجر نشده بود. یکی میگفت میشود، یکی میگفت نمیشود و سردرگمی به وجود میآمد. بنابراین، از جناب حجتالاسلام والمسلمین دکتر مصباحی مقدم خواستیم به عنوان مسئول راهاندازی کمیته فقهی، سایر اعضای این کمیته را به هیات مدیره سازمان معرفی کند.»
ماجرای سیاسیکاری در لغو عضویت بورست تهران از WFE
به نوشته صالحآبادی: «بورس تهران جزو بنیانگذاران فدراسیون جهانی بورسهاست که سال ۱۹۹۰ به عضویت این فدراسیون درآمده است. زمانیکه فدراسیون جهانی بورسها عضویت بورس تهران را تعلیق کرد، تقریبا ۲۲ سال از عضویت بورس تهران در این فدراسیون میگذشت. دبیر کل فدراسیون، یک یهودی بود و بارها پرونده تعلیق بورس تهران را در دستور کار هیات مدیره فدراسیون قرار داده بود. در ملاقاتی که با رئیس بورس استانبول، عضو هیات مدیره فدراسیون جهانی بورسها در تهران داشتم به من گفت که اخراج بورس تهران در جلسه هیات مدیره فدراسیون مطرح شد و من دلیل این کار را پرسیدم؛ اما آنها هیچ دلیل مشخصی برای این کار نداشتند. با وجود مخالفتها، با لابی و فشار سنگین دبیر کل فدراسیون جهانی بورسها مصوب شد که شرط عضویت بورسها در فدراسیون آن است که نهاد بازار سرمایه آن کشور در IOSCO عضو باشد و چون سازمان بورس عضو آیسکو نبود، عضویت بورس تهران نیز در فدراسیون جهانی بورسها تعلیق شد. بنابراین، تعلیق عضویت بورس تهران از طرف WFE یک حرکت کاملا سیاسی بود.»
شاخصزدگی، آری یا خیر
یکی از مسائل رایج به ویژه در اواخر دوره ریاست صالحآبادی مساله شاخصسازی بود. موضوعی که بارها ظن آن میرفت با دستور از بالا قیمت سهام برای حفظ شاخص کل بورس جابهجا میشد. این در حالی است که صالحآبادی به صراحت در کتاب خاطرات خود نوشته است «شاخص هیچوقت به عنوان ملاک مهم نزد من مطرح نبوده است. ملاک اصلی نقدشوندگی و حجم معاملات بوده است. ما نباید خودمان را وابسته به شاخص میکردیم. توجه زیاد به شاخص، فضای روانی غیرمفید ایجاد میکرد. ما به رسانهها توضیح دادیم که همه تمرکز نباید روی شاخص باشد. نمیگوییم شاخص بیاهمیت است؛ ولی حجم معاملات و نقدشوندگی باید مورد توجه جدی باشد.»
این صحبتها در حالی است که در دوره تصدی صالح آبادی بارها مساله کنترل بازار از طریق محدود کردن فروشها (مثلا اواخر سال ۹۲) یا کم کردن دامنه نوسان (آغاز به کار وی در سال ۸۴) انجام میشده است. وی در خاطرات خود نیز به صراحت از این رویکرد برای کُند و ملایم کردن روند نزولی دفاع میکند. این در حالی است که چنین رویکردی مخالفان جدی دارد و به عنوان نمونه برخی تاکید میکنند که چنین رفتارهایی باعث فرسایشی شدن دوره اصلاحی بورس از زمستان سال ۹۲ شد. به طوری که طولانیترین دوره رکود بورس، همراه با ریزش بیش از ۲۰ درصد شاخص کل در سال ۹۳ رقم خورد.
برچسب ها :
ناموجود- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰