آرمان امروز : هرچند دولت از وعده کاهش نرخ تورم به ۱۵ درصد در سال ۱۴۰۲ عقب نشینی کرد، اما همچنان اصرار دارد که تورم در پایان سال به نرخ ۳۰ درصد کاهش پیدا می کند. اما آمارها نشان می دهد که این هدف گذاری نیز چندان در دسترس نیست. بعد از روند کاهشی تورم ماهانه در ۴ ماه ابتدایی سال جاری، این شاخص در مردادماه ۰.۴ درصد نسبت به تیرماه افزایش داشت . در حالی که وزیر اقتصاد مدعی شده افزایش نرخ تورم مرداد به دلیل رشد قیمت‌ها در بازار مسکن بوده، وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده قیمت‌ مسکن تا ۱۵ درصد کاهش یافته ‌است. پس از اینکه وزیر اقتصاد در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد، دولت سیزدهم موتورهای تورمی را خاموش کرده، گزارش مرکز آمار ایران منتشر شد که براساس آن در مردادماه موتور تورم استارت خورده و روشن شده است.

به طوریکه بر اساس گزارش مرکز آمار، نرخ تورم نقطه به نقطه در این ماه به ۳۹.۸ درصد رسیده که نسبت به تورم نقطه به نقطه تیرماه، ۰.۴ واحد درصد افزایش پیدا کرده و تورم ماهانه مرداد ماه هم ۲.۴ درصد برآورد شده که ۰.۴ واحد درصد بیشتر از نرخ تورم ماهانه تیرماه است.

وزیر اقتصاد افزایش نرخ تورم را در مرداد ماه را به گردن بازار مسکن انداخت. احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد درباره اینکه علی‌رغم صحبت‌های اخیر خودش مبنی بر اینکه موتورهای تورم خاموش شده، آمارها می‌گویند که موتور تورم در مرداد ماه دوباره استارت زده است، گفت: مساله سیکل‌های موسمی که در ماه‌های پایانی تابستان وجود دارد، در نقل و انتقال مسکن و اجاره‌بها هر ساله یک سهمی را در تورم به جا می‌گذارد.

سناریوهای تورمی تا پایان سال

معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی ایران در تازه‌ترین گزارش خود به بررسی وضعیت تورم در مردادماه سال جاری پرداخته است.

به گزارش اتاق ایران، براساس بررسی انجام‌شده در مردادماه ۱۴۰۲ ورق برگشته و روند کاهش سرعت نرخ تورم ماهانه متوقف شده است. این نرخ نسبت به ماه تیر، ۴/۲ درصد افزایش را نشان می‌دهد. نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه نیز همانند تورم ماهانه با افزایش همراه شده و به ۸/۳۹ درصد رسیده است، اما برعکس نرخ تورم ماهانه و نقطه‌به‌نقطه، نرخ تورم سالانه با کاهش همراه بوده و به ۷/۴۶ درصد رسیده است.

ناگفته نماند که نرخ تورم ماهانه و نقطه‌به‌نقطه خانوارهای شهری و روستایی در مردادماه با افزایش همراه بوده، اما نرخ تورم سالانه آنها با کاهش. تورم ماهانه، نقطه‌به‌نقطه و سالانه خانوار شهری به ترتیب ۵/۲ درصد، ۸/۳۹ درصد و ۱/۴۶ درصد را نشان می‌دهند.

همچنین نرخ تورم سالانه خانوار روستایی در مردادماه ۱۴۰۲ نسبت به مردادماه ۱۴۰۱ رشد داشته و به ۱/۴ واحد درصد رسیده است.

گزارش اتاق بازرگانی نشان می‌دهد که افزایش ۴/۲ درصدی شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مرداد ۱۴۰۲ نسبت به ماه قبل، ناشی از مشارکت ۲/۱ واحد درصدی هر دو گروه کالایی و خدمات است.

عامل مسلط بر افزایش ۴/۲ درصدی شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مرداد ۱۴۰۲در مقایسه با تیر ۱۴۰۲ در میان گروه‌های مختلف کالایی؛ مسکن (اجاره و خدمات تعمیر مسکن)، خوراکی و آشامیدنی، و پوشاک و کفش به ترتیب با مشارکت یک واحد درصد، ۹/۰ واحد درصد و ۱/۰ واحد درصد بوده است.

در پنج ماهه نخست امسال، شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی به طور متوسط ماهانه حدود ۲.۶ درصد رشد کرده است. طی مدت مذکور، تورم ماهانه در فروردین ۱۴۰۲ (۳.۷ درصد) بیشترین مقدار را به خود اختصاص داده است.

در صورت تداوم روند افزایشی تورم ماهانه با چهار سناریو افزایش یک درصد، ۲ درصد، سه درصد و چهار درصد، تورم در پایان سال، ۱۴۰۲ برای هر یک از این موارد، به ترتیب به ۳۶.۴ درصد، ۳۹.۸ درصد، ۴۳.۳ درصد و ۴۶.۹ درصد خواهد رسید که همچنان بیش از نرخ تورم هدف تعیین شده توسط بانک مرکزی (۳۰ درصد) برای سال ۱۴۰۲ است.

تورم ۳۰ درصدی نیز بی فایده است

مهدی پازوکی، اقتصاددان در گفت و گو با روزنامه آرمان امروز درباره علت تورم در ایران گفت: مهم ترین عامل تورم در اقتصاد ایران نقدینگی است و اگر بتوان رشد نقدینگی را کنترل و انضباط پولی و مالی ایجاد کرد می توان به کاهش تورم امیدوار بود. در غیر این صورت باید شاهد رشد تورم باشیم. وقتی مخارج دولت بیش از درآمدش باشد در نتیجه دولت دچار کسری بودجه شده و برای جبران کسری بودجه، مجبور است از بانک مرکزی قرض بگیرد تا پول پرقدرت وارد اقتصاد شود. در نتیجه ارزش پول ملی به شدت سقوط خواهد کرد. این همان اتفاقی است که در سالهای اخیر در اقتصاد ایران رخ داده است.

او با اشاره به هدف گذاری بانک مرکزی برای کاهش تورم به ۳۰ درصد افزود: تورم ۳۰ درصد نیز تورم بالایی است و در دنیا کشورهای انگشت شماری هستند که تورم دو رقمی دارند و متاسفانه کشور ما سال ها است دچار تورم دو رقمی است و این موضوع باعث کاهش ارزش پول ملی شده که به ضرر فقرا و به سود اغنیا است.

این اقتصاددان با تاکید بر اینکه عامل تورم در ایران نقدینگی است، افزود: اینکه گفته می شود تورم حوزه مسکن روی افزایش تورم تاثیر داشته تحلیل درستی نیست و تنها عامل تورم نقدینگی است که باید امیدوار باشیم با ثبات اقتصادی و اجرای سیاست های پولی و مالی درست بتوانیم آن را کاهش دهیم.  مردم تورم را با پوست و گوشت حس می‌کنند. حالا می‌خواهند بگویند نرخ تورم پایین‌تر آمده!

در همین رابطه با فروردین امسال نگاه کنید که چقدر قیمت حمل‌ونقل و اجاره‌بها چقدر افزایش پیدا کرده است یا قیمت لبنیات و یا میوه چقدر بالا رفته است. مردم این تغییرات قیمت‌ها را می‌بینند.

در همین حال، تداوم مشکل تامین مواد اولیه و رشد قیمت آن، باعث شده تا مدیران نسبت به رشد تورم تولید در ماه‌های آتی هشدار بدهند.

در این ماه شاخص قیمت مواد اولیه برای چندمین ماه متوالی، مقدار بالاتر از ۷۰ را ثبت کرده و شاخص موجودی محصول نهایی در انبار نیز نسبت به تیرماه افزایش داشته است.

درمجموع، بر اساس اطلاعات شامخ کل اقتصاد در مرداد ۱۴۰۲، می‌توان گفت که در شرایط فعلی، مشکل تأمین مواد اولیه و رشد فزاینده قیمت مواد اولیه طی ماه‌های گذشته، مسئله مهم بخش تولید بوده و تداوم این شرایط می‌تواند در ماه‌های آینده روند افزایشی شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) را تشدید کند.