روزنامه آرمان امروزنوشت: با محدودیت‌ها و فشار زندگی مردم در افغانستانی، زنان و کودکان بیشتر از همه درگیر این شیوع فقر در ساختار امارت اسلامی افغانستان هستند. انزوای جهانی و اتکا به فروش مواد مخدر، دولت طالبان را با شرایط سختی روبه‌رو کرده و مردم افغانستان بیشرین تاوان را می‌پردازند. روزنامه ایندیپندنت نیز چندی پیش اعلام کرد که «رهبر طالبان، حدود دو ماه پیش دستور گردآوری و کمک به متکدیان را صادر کرده است.» با این حال مقامات طالبان اعلام کرده‌اند که «تاکنون بیش از ۳۰۰۰ متکدی را از سطح شهر کابل، پایتخت این کشور گردآوری کرده‌اند و بنابر گزارش آژانس باختر، اکثر این متکدیان، زن‌ هستند.» هرچند گزارش‌ها حاکیست که مقامات طالبان تنها ۶۲۹ تن از این زنان را مستحق کمک می‌دانند و اعلام کرده‌اند که از میان این متکدیان زن، ۱۴۸۰ نفر گداهای حرفه‌ای‌ هستند. بر اساس اعلام طالبان، پس از زنان، کودکان بیشترین شمار متکدیان کابل را تشکیل می‌دهند و ۶۵۶ کودک متکدی تاکنون از پایتخت افغانستان جمع شده‌اند که تنها ۲۶۹ نفرشان به کمک نیاز دارند و در واقع ۳۷۰ کودک دیگر، تکدی‌گری را شغل خود کرده‌اند. اما نکته نگران کننده در این رابطه که مورد غفلت مسئولان نیز قرار گرفته، زنان و کودکانی است که ثمره ازدواج مردان افغان با دختران ایرانی هستند و حالا چندصد و شاید هزاران زن ایرانی در بدترین شرایط ممکن در افغانستان زندگی می‌کنند و کسی از آنها خبر ندارد. محدودیت برای زنان ایرانی بیشتر از ساکنان خود افغانستان است، به‌نحوی که هم از ناحیه‌ زن بودن در چنبره محدودیت‌های اجتماعی و سنتی افغانستان گرفتار هستند و هم از جنبه ایرانی بودن‌شان. بر اساس گفته‌های غیر رسمی، بسیاری از این زنان ایرانی از سوی همسران‌شان در افغانستان رها شده‌اند و حتی توان اداره‌ حداقلی خود و فرزندان‌شان را ندارند. آنها بعضا مجبور به گدایی در کوچه و خیابان شده‌اند یا در خانه‌های مردم کارگری می‌کنند تا شکم فرزندان‌شان را سیر کنند. هیچ کسی از آمار این زنان و کودکان آنها در کشور افغانستان اطلاعی ندارد و این امر نیازمند ورود دستگاه یپلماسی تا بتواند راه چاره‌ای برای کمک به زنان و کودکان دورگه ایرانی پیدا کند.

نابودی عدالت آموزشی

با این حال ودر سلسله نشست‌های انجمن حمایت از زنان وکودکان پناهنده (حامی) تا حدودی به این موضوع نیز اشاره شد که در این نشست سیما سمر(رئیس سابق کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان)، حمیرا ثاقب (رئیس خبرگزاری زنان افغانستان)، هما علیزوی(قاضی و عضو شورای عالی قضائی افغانستان) و یکی از فعالان حقوق زنان در افغانستان برگزار شد.  سیما سمر در ابتدای نشست گفت: از دیدگاه من چند اقدام باعث تخریب ملت و جامعه می شود، تعلیم و تربیت را نابود می‌کنیم، آموزش که برای کودکان افغانستان از بین رفت‌، کودکان این کشور به مدارس دینی گسیل شدند و تفکرات افراطی به تدریج رواج یافت. قرار دادن زنان در درجه دوم از آسیب های دیگر بود. تبعیض در خانواده علیه زنان و کودکان و این طرز فکر نهایتا بر کل جامعه تحمیل می شود.مسئله سوم که بسیار حائز اهمیت است عدم  اعتبار به ارزش های حقوق بشری است، رعایت برابری و آزادی‌های اجتماعی، سیاسی و همه انواع آزادی به عنوان حق بشری که ارزش انسانی است بی‌اهمیت می‌شود. در جامعه بی‌قانون این بی‌عدالتی در همه ابعاد جنسیتی، مذهبی و غیره هر روز قدرت می‌گیرد.

رئیس سابق کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در پاسخ به پرسش کننده درباره رسمیت شناخته شدن طالبان و کمک های بشر دوستانه خاطر نشان کردند: ما چگونه می توانیم گروهی را به رسمیت بشناسیم که خودکامه، سلطه‌گر است ، گروهی که اولین اصول انسانی را نمی شناسند. ما باید باور کنیم که طالبان تغییر نکرده است. بار اصلی فشار بر روی دوش زنان داخل افغانستان است. کمک های حمایتی به افغانستان نباید تعطیل شود اما حرمت انسانی مردم نیز نباید مورد تعرض قرار گیرد.

نقض حقوق زنان

در ادامه این نشست، هما علیزوی(قاضی و عضو شورای عالی قضائی افغانستان) درباره نقض حقوق زنان در جامعه کنونی طالبان می‌گوید: زنان امروز در معرض نقض حقوق بشر و انزوا قرار دارند از انسانی ترین حقوق شان محروم شده و قوانین آنان نقض می شود.طالبان که در دوره اول خشونت ها و رویه های افراطی شان بر یاد همه است ادعای تغییر کرده اند، حتی حامیان آنها هم بر این گفته که طالبان کنونی تغییر کرده است، در حالی که پس از به قدرت رسیدن و با اعلامیه جدید شان نشان دادند که قوانین انسانی را عمل نمی‌کنند و تنها معیار ما قوانین شریعیت می باشد و صد افسوس که شریعت را نیز خوب نشناخته‌اند. بستن مدارس دختران اخراج زنان از ادارات نشان می دهد که طالبان تغییر نکرده‌اند.

زنان قربانی طالبان

حمیرا ثاقب، رئیس خبرگزاری زنان افغانستان که خود از روزهای تلخی که با روی کار آمدن طالبان در این یک سال  بر زنان و جامعه پیش آمده را تجربه کرده، می‌گوید: «در طول این یک سال شرایط بدی بر ما گذشت و اینکه شاهد باشیم که چگونه همه تلاش ها و دست آوردهای ما زنان در طول این بیست سال یک شب نابود شد فقط می توانم سکوت کنم. حقوق زنان به کلی نابود شده است. من به علت تجربه فعالیت در عرصه زنان می‌خواهم بگویم که ما با وجود همه مشکلات چگونه ما زنان توانستیم جای خود را در جامعه باز کنیم. در سال ۲۰۱۲ در دانشگاه کابل و در رشته خبر‌نگاری حضور بالای زنان بسیار محسوس بود. دختران خبرنگار در دو دهه افغانستان چهره خبر نگاریش مورد تعدیل قرار گرفت و زنان خبر نگار در این عرصه تاثیر ژرفی گذاشتند. این زنان خبر‌نگار در صف اول مبارزه علیه خشونت بودند. مطرح کردن مسائلی مثل حق طلاق ، خشونت و ….. را زنان به گوش جامعه رساندند. قانون منع خشونت به روی میز آمد و این ناشی از تلاش زنان خبرنگار بود. هزاران خبرنگار زن مسئولانه در حال فعالیت در عرصه اخبار بودند، اما امروز با آمدن طالبان متاسفانه ما توقف گردش اطلاعات مخصوصا در حوزه زنان مواجه هستیم. از ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۱  ما شاهد قتل خبرنگاران مخصوصا زنان توسط طالبان بودیم.امروز همه رسانه های زنان فعالیتشان متوقف شده و نابود شده است. هزاران کارمند رسانه زن بیکار شده‌اند. زنان سرپرست اجازه کار کردن در رسانه‌ها ندارند و طالبان اخطار داده اند که هیچ زنی حق کار در این زمینه ندارند. وقتی ما صدای زنان را نداریم، اوج تبعیض جنسیتی را شاهد هستیم. شکنجه و زندانی کردن زنان، همچنین خبر نگاران اولین نتایج روی کار آمدن طالبان است.

بی پناه شدن مردم افغانستان

اما یکی از فعالان حقوق زن در افغانستان که تمایلی به مطرح شدن نامش ندارد، می‌گوید: «۱۵ آگوست مثل روز عادی به دفتر خود رفتم، هر لحظه صدای ورود طالبان از دروازه کابل می آمد. اما من هنوز نترسیده بودم زیرا فکر می‌کردم اجازه نمی‌دهیم آنان به کابل وارد شوند. به همین جهت همانند روزهای دیگر کار خود را شروع کردم. تصادفا خانمی که دخترش  از جمله قهرمان امنیتی بود و دخترش شهید شده بود به پیش من آمد و می گفت من نمی خواهم تو را هم مثل دختر خود از دست بدهم. من در فکر این بودم که حال این بانو چه احساسی دارد و فکر می‌کند اگر دختر من شهید شده که طالبان دوباره برگردند یا همه کسانی که بر علیه طالبان شهید داده بودند حال با پیروزی طالبان چه فکری دارند. این جواب برای من یکسال است که آزارم می دهد. خانم دیگری به من گفت که طالبان با ما زنان نظامی چه خواهند کرد. خانم دیگری نیز هراسان با مدارک به دفتر ما آمده بود که اسناد کاری خود را حفظ کنند. زنان اداره ما تا آخرین لحظه و با شجاعت در حال کار بودند.

وی در ادامه از آن روز سیاه خاطر نشان کرد: وقتی از دفتر بیرون آمدم همکاران را دیدم که سرگشته اند.من به همکارانم گفتم  زمانیکه طالبان وارد کابل شوند،برای من که زن هستم خطرناک تر است چرا که ما دشمن آنها هستیم، پس نترسید، ما تعهد داریم در روزهای سخت از ارزش های خود دفاع کنیم. اگر تسلیم شویم همه چیر را از دست می دهیم. این خاطره کوچک من از شهامت زنان افغان است.وقتی ساعت  ۶ از کار برگشتم دیدم که طالبان با چهره های خشن خود بر شهر مسلط شدند. اما زنان در ادارات ماندند و هنوز هم در حال مبارزه هستند.ما بی پناه رها شدیم. زنان نامی و شاغل در سیستم قضایی بیشتر از بقیه در معرض خطرند.من در این یک سال  هر بار در خانه های مختلف به سر می برم و هر روز جای خودم را عوض می کنم.