آرمان امروز -رضا پورحسین: چند ماه بعد از شوک چینی، این بار روسیه در همراهى با مواضع امارات و دیگر کشورهاى عضو شوراى همکارى خلیج فارس درباره جزایر سه گانه، تهران را شگفت زده کرد و برای منافع خود، از پشت به ایران چاقو زد.

رحمان قهرمانپور، پژوهشگر ارشد مسائل بین الملل در این رابطه توضیح داد که چون روسیه از ایران ناخشنود است به همراهى با اعراب روى آورده است.

به گفته این پژوهشگر، روس‌ ها انتظار داشتند که تهران کمک کند تا حضور جدى ترى در منطقه داشته باشند و اکنون همکارى هاى تهران و پکن از یک سو و مذاکرات امنیتى ایران و آمریکا از سوى دیگر روسیه را هراسان کرده است.

از سوی دیگر امیر محمدرضا آشتیانی، وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح با اشاره به آخرین وضعیت خرید سوخو از روسیه گفت: وقتی ما یک سری توانمندی داریم، شاید در خیلی از زمینه‌ ها احساس نیاز به خرید تجهیزات نکنیم و یا حتی دیگر کشور‌ها برای خرید به ایران مراجعه می‌ کنند.

وی افزود: اقدامات در دست انجام ما در حوزه هوایی دارای شرایط بسیار خوبی است. توانمندی‌ های فنی، علمی، ساخت، تولید، تحقیق و در همه زمینه ‌ها می ‌توان گفت جز کشور‌های برتر دنیا هستیم.

امیر آشتیانی گفت: اگر زمانی احساس نیاز کنیم امکان دارد این کار را ساماندهی کنیم یا دنبال کنیم.

وزیر دفاع و پشتیانی نیرو‌های مسلح در پایان گفت: زمانی ما قراری را برای خرید می گذاریم اما به این نتیجه می ‌رسیم که توانمندی تولید در داخل برای خودمان به وجود آمده است منتهی ما در حال بررسی شرایط هستیم.

بلافاصله پس از این صحبت ها گمانه زنی ها حاکی از این بود که روسیه دیگر تمایلی به فروش سوخو ۳۵ به ایران دارد و این حرف ها در واقع چنین معنایی دارد.

بلافاصله پس از این فراز و نشیب ها، دبیر شورای راهبردی امور خارجی جمهوری اسلامی درباره بیانیه اخیر روسیه درباره جزایر سه گانه گفت: هیچ کس این موضع روس‌ها را قبول ندارد و به واقع این موضع جای تعجب دارد در حالی که در مسایل دیگر همکاری ‌های نزدیک وجود دارد، چرا در اینجا چنین حرکتی انجام می‌ شود.

وی ادامه داد: به نظرم وزارت خارجه خوب برخورد کرد و صحبت آقای امیرعبداللهیان در مخالفت با جنگ در اوکراین و حمایت از تمامیت ارضی این کشور هم خوب بود.

روسیه و شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس در پایان نشست اخیر خود در مسکو در بیانیه ‌ای مشترک خواهان ارجاع پرونده جزایر سه ‌گانه به دیوان بین ‌المللی دادگستری به منظور حل و فصل این مسئله مطابق با مشروعیت بین ‌المللی شده بودند.

در بیانیه صادره از سوی کشور‌های حاشیه خلیج فارس و روسیه آمده است: وزیران خارجه از تمامی تلاش‌ های مسالمت ‌آمیز، از جمله ابتکارات امارات متحده عربی و کوشش‌های این کشور در دستیابی به راه ‌حلی صلح‌ آمیز در مورد موضوع جزایر سه‌گانه تنب ‌بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی از طریق مذاکرات دوجانبه با دیوان بین ‌المللی دادگستری تاکید می ‌کنند.

دبیر شورای راهبردی روابط خارجی اظهار کرد: آقای خرازی ملاقاتی با سفیر ژاپن در تهران داشتند و بحث تبعات بحران اوکراین در شرق آسیا مطرح بود و آقای سفیر مواضع کشورش درباره جزایر را گفتند و آقای خرازی هم نظرشان را همان طور که اعلام شد، بیان کردند.

از سوی دیگر کمال خرازی، رییس شورای راهبردی روابط خارجی در جریان دیدار روز دوشنبه ۲۶ تیر ماه خود با کازوتوشی آیکاوا با حمایت از تمامیت ارضی ژاپن گفت: «بهترین راه برای حل ‌و فصل اختلافات ارضی ژاپن و روسیه درباره چهار جزیره واقع در اقیانوس آرام، مذاکره مستقیم بین دو کشور، به ویژه با توجه به شرایط کنونی و پرتنش منطقه شرق آسیا است.»

وی همچنین بر اهمیت تحولات منطقه خاور دور و آثار جنگ اوکراین بر این منطقه تاکید کرد و افزود: شورای راهبردی روابط خارجی جمهوری اسلامی با توجه به افزایش تحرکات نظامی و دفاعی کشور‌های منطقه‌ ای و فرامنطقه ‌ای در محیط پیرامونی ژاپن و احتمال وقوع درگیری‌های نظامی در آینده، این تحولات را با حساسیت دنبال می ‌کند.

همین موضع گیری ها در این روزها سبب شد تا روسیه نیز قصد پیدا کند تا به کلی مذاکرات ایران و غرب را به چالش بکشد.

بر همین اساس میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌ های بین ‌المللی در وین و رئیس هیات مذاکره ‌کننده این کشور در مذاکرات وین در گفت ‌و گو با یک روزنامه با گفتن این که چشم‌ انداز احیای توافق هسته‌ ای بسیار مبهم است، بیان‌ کرد: اجازه دهید یادآور شوم که مذاکرات احیای توافق هسته ‌ای از آوریل ۲۰۲۱ تا مارس ۲۰۲۲ در وین برگزار شد.

تصمیمی با جزئیات مفصل اتخاذ شد که لغو مرحله‌ ای تمام تحریم‌های آمریکا علیه ایران و همزمان با آن، بازگشت تهران به معیارهای برجامی برنامه هسته ‌ای ‌اش در آن مقرر شده بود.

اولیانوف ادامه داد: اما فرصت مناسب از بین رفت و در مدت یک سال ‌و نیم گذشته، هیچ اتفاقی نیفتاده است.

این دیپلمات روس در موضع گیری وقیحانه و در کمال دورویی با انتقاد از رویکرد فرانسه، انگلیس و آلمان، شرکای اروپایی توافق هسته‌ای و آمریکا در روند احیای توافق گفت که مشکل اصلی موضعی بوده است که این کشورها اتخاذ کردند.

به گفته او، آن‌ها تمایلشان به برجام را از دست داده‌ اند. این صحبت ها در حالی مطرح شد کهروسیه مهم ترین عامل برای بر هم زدن توافق برجام بود.

با این وجود اولیانوف در این باره بیان کرد: از نظر من، آن ‌ها در حال مرتکب شدن اشتباهی راهبردی هستند. چرا که تکلیف این مسئله نامعلوم است و هر لحظه امکان دارد که تنش‌ ها با پیامدهایی به شدت ناخوشایند گسترش پیدا کند.

اولیانوف در این صحبت های خود از ظلم هایی که در سال های اخیر در حق ملت ایران کرده، چشم پوشی کرد و بدون اشاره به این که آن ها حتی تمامیت ارضی ایران را نیز قبول ندارند، دیگران را متهم به کارشکنی کرد.

این روند نشان می دهد که ایران باید به سرعت و از همین امروز روند ایجاد تعادل در روابط خارجی خود را آغاز کند و به شکلی یکسان با کشورهای شرقی و غربی وارد رابطه شود و تنش زدایی از روابط خارجی را به شکلی جدی در دستور کار قرار دهد؛زیرا تجربه چند ماه اخیر نشان داده است، که تمایل بیش از اندازه به شرق و عدم همکاری با کشورهای اروپایی و آمریکایی، نتیجه ای جز ضرر و زیان برای کشور ندارد.