آرمان امروز-رضا پورحسین: مذاکرات ایران و آمریکا در این مقطع زمانی شاید به قدری عجیب و پر رمز و راز شده است که قابلیت تبدیل شدن به یک فیلم معمایی را دارد. فیلمی معمایی که ازابتدا سوالات زیادی را در ذهن ایجاد می کند.

سوالاتی از جمله این که طرفین از اساس در رابطه با چه موضوعاتی در حال مذاکره هستند و در رابطه با چه مسائلی اختلاف دارند. این مذاکرات به قدری مخفیانه پیش رفته است و شائبه ها در خصوص آن زیاد شده که برخی بر این باور هستند قسمتی از توافق انجام شده و در حال اجراست و برخی نیز بر این باور هستند که هیچ توافقی صورت نگرفته و طرفین ممکن است در روزهای آینده وارد تنشی جدی شوند.

این مذاکرات معماگونه به قدری در فضای وهم آلود پیش رفته که حتی در برخی مواقع مشخص نیست دقیقا چه کسی با چه کسی دیدار کرده و چه دولتی در این میان به عنوان میانجی ظاهر شده است. نقشی که گاهی عراق، گاهی ژاپن، گاهی قطر و برخی مواقع نیز عمان آن را بلند می کند و به خود می چسباند.

نقشی که به ابزاری برای مطرح شدن کشورها در حوزه سیاست خارجی و بین الملل بدل شده و دولت های کوچک را به عنوان یک بازیگر جهانی بولد کرده است.

این تمام ماجرا نیست و این قصه پر رمز و راز قربانیانی نیز داشته است. از رابرت مالی گرفته که هنوز مشخص نیست به چه علت از سمت خود برکنار شد تا وندی شرمن که در این میان لباس دیپلماتیک را آویخت و ترجیح داد تا هر چه زودتر بازنشسته شود.

آن چه مشخص است، یکی از عواملی که سبب شده تا تقریبا هیچ بندی از مذاکرات علنی نشود و هیچ کس خبر نداشته باشد تا چه کسی با چه کسی مذاکره می کند، وجود تندروها در هر دو طرف است. برای مثال در چند ماه اخیر بایدن به شدت زیر فشار جمهوری خواهان قرار گرفته زیرا جمهوری خواهان تمایل ندارند تا توافقی نیم بند با ایران صورت گیرد که صرفا برای ایران امتیازاتی در پی داشته باشد.

همین چند هفته پیش بود که خبر رسید، جمهوریخواهان قصد دارند معرفی شش لایحه را آغاز کنند که برای گسترش تحریم‌ها علیه ایران و محدود کردن توانایی کاخ سفید برای لغو تحریم‌ها در توافقات احتمالی با تهران طراحی شده‌اند.

این لوایح که توسط اعضای کمیته محافظه کار مطالعات جمهوریخواه حمایت می شد، ارتش، رهبران دولتی و بخش مالی ایران را هدف قرار می دهد.

اگرچه دولت بایدن بطور علنی می گوید که مذاکرات با ایران متوقف شده است، قانونگذاران آشنا با این موضوع معتقدند کاخ سفید در پشت صحنه همچنان برای تضمین یک توافق هسته‌ای جدید تلاش می‌ کند که نمونه ای از آن در سفر وزیرخارجه جمهوری اسلامی به توکیو نمایان شد.

در همین رابطه رئیس کمیته محافظه کار مطالعات جمهوریخواه گفت که این اقدام قانونی هشداری به کاخ سفید است مبنی بر اینکه جمهوری ‌خواهان تلاش‌های مستمر دولت بایدن برای توافق مجدد با ایران را فراموش نکرده‌اند.

واشنگتن فری بیکن در این خصوص نوشت که با توجه به عدم تمایل چاک شومر، رهبر اکثریت سنا برای مداخله در دیپلماسی کاخ سفید با ایران، کسب تاییدیه این لوایح در سنای تحت کنترل دموکرات ها احتمالا با چالش مواجه خواهد شد.

فارغ از نتیجه این صحبت ها نشان می دهد که تقابلی جدی میان دموکرات ها و جمهوری خواهان در رابطه با مذاکرات با ایران وجود دارد و همین امر تعاملات فی ما بین را به شدت محرمانه کرده است. این مقوله زمانی اهمیت پیدا می کند که گفته می شد، علت برکناری رابرت مالی، افشای اطلاعات در رابطه با مذاکرات ایران و آمریکا بود.

به گفته چند دستیار جمهوریخواه، لابی گری جمهوریخواهان شامل یک فشار همه جانبه برای گنجاندن این لوایح در قانون مجوز دفاع ملی سال جاری آمریکا است. لوایح پیشنهادی کمیته محافظه کار مطالعات جمهوری خواه، دولت بایدن را از استفاده از اختیارات اجرایی برای لغو یکجانبه تحریم‌ها علیه تهران باز می‌دارد. دولت باراک اوباما برای امضای توافق با ایران از این روش استفاده کرده بود.

مشخصا یکی از ابزارهای اصلی برای جلوگیری از یک توافق جدید، لایحه ‌ای است که از سوی جان جیمز نماینده جمهوریخواه از میشیگان هدایت می ‌شود و هرگونه توافق با ایران را یک معاهده رسمی تلقی می‌کند که نیاز به تأیید کنگره دارد.

با وجود اختلافات در سنا، دولت بایدن احتمالاً در جذب دو سوم لازم برای تصویب یک معاهده شکست خواهد خورد. این لایحه به تنهایی دیپلماسی با ایران را خنثی نمی کند و کاخ سفید را از عمل به هر گونه وعده ای به تهران باز نخواهد داشت زیرا در گذشته نیز چنین موانع مشابهی وجود داشت.

فرضیه ای که در این درام معمایی تعجب همگان را دوچندان کرده است، این مقوله بوده که از اساس اعزام جنگنده ها و چند صد نیرو از سوی دولت بایدن به تنگه هرمز و خلیج فارس از اساس با اهداف دیگری در حال انجام است و دولت دموکرات ایالات متحده آمریکا از اساس یک بازی فریب را آغاز کرده تا راحت تر به مقاصد خود دست یابد.

بر این اساس اعزام نیروهای آمریکا به خلیج فارس چند هدف رادنبال می کند. نخست این که آمریکا به کشورهای عربی نشان دهد که آن ها را تنها نگذاشته و در کنار آن ها در تمامی خطرات حضور دارد.

دوم این که به چین یادآوری کند تا همچنان قدرت اول در منطقه است و می تواند بر تحولات مهم اثر اصلی را بگذارد.

این تمام ماجرا نیست و مشخصا آمریکا با این لشگرکشی می خواهد نگاه ها را از ژاپن و قطر دور کند و احتمالا در پشت پرده علاوه بر این که برای جمهوری اسلامی خط و نشان می کشد، مذاکرات را نیز به شکلی مخفیانه تر دنبال کند.

امری که در صحبت های مقامات طرفین نیز به وضوح مشخص بود به شکلی که عنوان کردند حاضر به ادامه گفت و گو و توافق هستند. دقیقا به دنبال همین صحبت ها بود که علی باقری به عمان رفت و امیرعبداللهیان ترجیح داد تا پیام مهم تر را به ژاپن، هم پیمان آمریکا در خاور دور برساند که جمهوری اسلامی تمایلی به افزایش تنش ندارد و با شروطی حاضر خواهد بود تا روند کاهش تنش ها را دنبال کند.

این فرضیه زمانی محکم تر می شود که در هفته های اخیر نه حمله ای به نیروهای آمریکایی در منطقه انجام شده و نه نفتکش های ایران در آب های بین المللی مورد هجمه قرار گرفته اند و بر همین اساس طبق آمار صادرات نفت ایران نیز صعودی بوده است. اتفاقاتی که در سایه بازی فریب دولت بایدن در حال انجام است.

از سوی دیگر باید توجه داشت که بایدن به خوبی می داند، اولین گلوله ای که در خلیج فارس شلیک شود، قیمت انرژی در آمریکا را صعودی می کند و این امر مشخصا منجر به تک دوره ای شدن او در مقام ریاست جمهوری می شود.