انتظار تا اطلاع ثانوی‌!/انتشار ویدیوی جلسه ردصلاحیت آیت‌الله هاشمی در زمان مناسب

نشست خبری سخنگوی شورای نگهبان دیروز درحالی برگزار شد که سال‌ها حضور عباسعلی کدخدایی در این جلسات باعث شده چندان منتظر شنیدن پاسخ صاف و پوست‌کنده نباشیم و تلاش‌مان را بر این معطوف کنیم که اگر به عنوان خبرنگار در جلسه حاضریم، چطور سوال کنیم که به‌جای شنیدن پاسخ تکراری و حتی روخوانی قوانین، چیزی عایدمان شود و اگر هم مخاطب مشروح این جلساتیم، از لابه‌لا و بین‌سطور سخنان آقای سخنگو، دریابیم در هر ماجرا و غائله مورد بحث، داستان از چه قرار است. البته که این اواخر باتوجه به آنکه کدخدایی تریبون سخنگویی شورای نگهبان را تحویل جوان‌ترین حقوقدان عضو شورای نگهبان داده بود، انتظار می‌رفت تحولی در این فضا رقم بخورد و از سخنگوی جدید شورای نگهبان پاسخ‌هایی صریح‌تر بشنویم. به‌خصوص آنکه درپی این تغییر و تحول در شورای نگهبان از این پس قرار بود فردی پاسخگوی پرسش‌های خبرنگاران و اصحاب رسانه باشد که اگرچه تنها ۳ ماهی است که در جایگاه سخنگوی شورای نگهبان فعال شده اما بخش عمده‌ای از بازه زمانی ۲ ساله نخستِ حضورش در این نهاد را نیز به‌رغم آنکه وظیفه‌ای در راستای اطلاع‌رسانی تصمیمات این نهاد برعهده نداشت اما از طریق صفحه شخصی‌اش در اینستاگرام در این راستا تلاش می‌کرد.
آنچه اما در این بازه زمانی ۳ ماه اخیر و در چند نشست خبری که هادی طحان‌نظیف در قامت سخنگوی شورای نگهبان روبروی خبرنگاران حاضر شده، در عمل شاهد بودیم، نشان از این دارد که انتظارمان نابجا بوده و انگار این جایگاه و این تریبونِ سخنگوی شورای نگهبان است که بر کیفیت پاسخگویی به پرسش خبرنگاران اثر می‌گذارد؛ چه آنکه حالا همان شکل و شیوه پاسخگویی را از زبان طحان‌نظیف شاهدیم که پیش از این، از کدخدایی سراغ داشتیم. هرچند اگر منصفانه به ماجرا نگاه کنیم، باید اعتراف کنیم که بخشی از این مشکل ناشی از نوع عملکرد ما خبرنگاران و اصحاب رسانه است و نحوه طرح پرسش‌مان در نشست خبری و البته موضوعاتی که سوژه پرسش‌های‌مان قرار می‌دهیم. چنان‌که اگرچه با مروری بر متن پرسش و پاسخ خبرنگاران و سخنگوی شورای نگهبان درمی‌یابیم که یک چهارم تا یک‌سوم متن گفت‌وگوها، خالی از یافته و خبری تازه است اما واقعیت آن است که بخشی از این وضعیت ناشی از پرسش‌هایی است که ازسوی خبرنگاران مطرح شده است؛ پرسش‌هایی که بعضا به طرح‌هایی از مجلس مربوط است که هنوز در دستور کار پارلمان هم قرار نگرفته و احتمالا سخنگوی مجلس هم در مواجهه با آن، جز اینکه باید منتظر تصمیم نهایی نمایندگان در صحن علنی بمانیم، پاسخی نخواهد داشت و طبیعتا در این شرایط نمی‌توان انتظار پاسخی متفاوت از سخنگوی نهادی را داشت که در انتهای چرخه قانون‌گذاری قرار دارد و صرفا وقتی می‌تواند درباره سرنوشت طرح یا لایحه‌ای اظهارنظر کند که این طرح یا لایحه به تصویب صحن علنی مجلس رسیده باشد.
به بیان دیگر علت این را که پرسش‌هایی درباره سرنوشت طرح‌هایی چون «اصلاح قانون نظارت بر رفتار نمایندگان»، طرح جنجالی و بحث‌انگیز موسوم به «صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی» و البته طرح «اصلاح قانون انتخابات» که یا همچون دو مورد نخست هنوز در نوبت بررسی صحن علنی قرار نگرفته یا همچون مورد آخر، هنوز حتی در کمیسیون‌های تخصصی پارلمان هم تعیین‌تکلیف نشده، با پاسخی ناروشن مواجه می‌شوند، بیشتر باید در نحوه طرح پرسش‌ها جست‌وجو کرد تا چگونگی پاسخگویی سخنگوی شورای نگهبان.
اما واقعیت این است که همه مشکل هم به نحوه طرح پرسش‌ها از جانب ما خبرنگاران مربوط نیست و بخشی از این مشکل اتفاقا ناشی از سیاست و راهبرد سخنگوی شورای نگهبان در مواجهه با اصحاب رسانه است و نمونه بارز این فقره در نحوه پاسخگویی سخنگوی شورای نگهبان به پرسش خبرنگار اعتمادآنلاین قابل رویت است. آنجا که خبرنگار با اشاره به پرسش چندماه پیش خود ارجاع داده و از سخنگوی شورای نگهبان می‌خواهد بالاخره پس از چندماه به آن پرسش پاسخی درخور بدهد و سخنگوی شورای نگهبان کماکان موضوع را به آینده‌ای نامعلوم موکول می‌کند.
بر این اساس وقتی خبرنگار با اشاره به یکی از آخرین نشست‌های خبری کدخدایی در خردادماه امسال و پیش از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم، پرسشی را یادآوری می‌کند که آن زمان درباره حواشی بررسی صلاحیت مرحوم آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی مطرح کرده و با این پاسخ سخنگوی وقت مواجه شده که «در زمان مناسب، فیلم جلسه بررسی صلاحیت آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی منتشر خواهد شد.» خبرنگار در ادامه با تاکید بر اینکه حدود ۴ ماهی از آن مقطع گذشته، می‌پرسد که بالاخره زمان مناسب انتشار آن ویدیو کی فرامی‌رسد و با این پاسخ عجیب سخنگوی شورای نگهبان مواجه می‌شود: «در همان زمان مناسب منتشر خواهد شد!»
طحان‌نظیف البته در ادامه توضیحاتی را در تکمیل این پاسخ ابتدایی ارایه کرده اما آنچه پیداست او خود نیز می‌داند که شیوه پاسخگویی‌اش به این پرسش تا چه میزان، مصداق پاسخگویی و شفاف‌سازی است و به چه اندازه، نوعی فرافکنی! سخنگوی شورای نگهبان در تکمیل آن یک جمله نخست گفته است: «صحبت‌های آقای مصلحی همان زمان توسط اعضای مختلف شورای نگهبان که در آن جلسه حضور داشتند، نفی شد. آقای کدخدایی هم بر اساس همین موضوع گفتند که بحث‌های جلسه روشن است و حتی فیلم آن را می‌توانیم منتشر کنیم.» او سپس با اشاره به بی‌اطلاعی خود نسبت ‌به این غائله که البته در همان خردادماه امسال سر و صدای بسیاری در فضای رسانه‌ای به راه انداخت، تاکید می‌کند که موضوع را از طریق سخنگوی پیشین شورای نگهبان پیگیری خواهد کرد اما باز همان یک جمله ابتدایی را تکرار و تاکید می‌کند که ویدیو «در همان زمان مناسبی که تعیین شود، منتشر خواهد شد.» بدین‌ترتیب سخنگوی شورای نگهبان حدود ۴ ماه پس از طرح یک پرسش ساده، در حالی بی‌اطلاعی‌اش از یک موضوع را به عنوان امری طبیعی در یک «نشست خبری» به اطلاع افکار عمومی می‌رساند که حتی حاضر نیست دست‌کم یک تاریخ مشخص را برای عملی کردن وعده‌ای که پیش‌تر از سوی این نهاد مطرح شده، اعلام کند. با این حساب به نظر می‌رسد از این پس نه‌تنها باید منتظر بمانیم تا بالاخره «زمان مناسبِ» انتشار ویدیوی جلسه ردصلاحیت آیت‌الله هاشمی فرا برسد، بلکه در عین حال باید انتظار بکشیم تا ابتدا زمان مناسب برای «تعیین و اعلام زمان مناسبِ» انتشار ویدیوی جلسه ردصلاحیت آیت‌الله هاشمی» فرابرسد و این یعنی، فعلا به جای انتظار برای دیدن ویدیوی جلسه شورای نگهبان، باید منتظر زمان مناسبی باشیم که سخنگوی شورای نگهبان در آن تاریخ، زمان مناسبِ انتشار ویدیوی مورد بحث را اعلام کند؛ پس تا اطلاع ثانوی چاره‌ای نیست جز انتظار!/اعتماد