«آرمان امروز» گزارش می‌دهد

آرمان امروز- حمید رضا خالدی: جامعه شناسان در یک دسته‌بندی شناخته شده در دنیا، به افرادی که بین بازه سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۳۰ به دنیا آمده‌اند، نسل آلفا گفته می‌شود. نسلی که برخلاف ادعای طیف هایی که آنها را با تعابیری مانند«گوزیلا» می نامند، جوانانی هستند که آینده کشور را متحول خواهند کرد و ایران جدیدی را خواهند ساخت.

جامعه شناسان معتقدند که نسل آلفا ویژگی های مشترکی دارند که اهم آنها را می توان در قالب زیر عنوان کرد: آنها کارآفرین‌ترین نسلی هستند که بشر تابه‌حال دیده است!، هوشمندترین نسل از نظر استفاده از فناوری‌های جدید هستند،  آنها ارتباطات انسانی کمتری را تجربه می‌کنند چرا که نسل آلفا ترجیح می‌دهد از اینترنت خرید کند و نیازهای مختلف خود را سریع و از طریق اینترنت تأمین کند، حس تنهایی بیشتری را تجربه می کنند، چهارچوب‌ها را می‌شکنند، همان نسلی که  ترجیح می‌دهند به‌صورت فردی یاد بگیرند؛ دوست ندارد وقتش را برای مطالبی که موردنیازش نیست تلف کند اعتقادی به حریم خصوصی ندارند، تنوع را دوست دارند و….

 نسل آلفا کیست؟

همانطور که گفته شد به متولدین بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۴ نسل آلفا گفته می‌شود (همانطور که می‌بینید بخشی از این نسل حتی هنوز متولد نشده‌اند). پیش‌بینی  می‌شود تا سال ۲۰۲۴ جمعیت نسل آلفا به ۲ میلیارد نفر هم برسد. از این نسل به عنوان یک پدیده مصرف ‌کننده روبه رشد یاد می شود. این موضوع سه دلیل اصلی دارد: انتظار می‌رود که نسل آلفا بزرگ‌ترین نسل تا به امروز باشد، در بین جمعیت جهان، از هر ۳ کودک ۲تای آن‌ها به تلفن‌های هوشمند دسترسی دارندو بالاخره اینکه تعداد بسیاری از این کودکان به دلیل تجربه تحصیل آنلاین در دوران همه‌گیری کرونا، هوش دیجیتالی منحصر به‌فردی دارند.

به بیانی، نسل آلفا شامل بچه‌هایی می‌شوند که شاهد دوران همه‌گیری کرونا بودند، آن‌هایی که در دوره ابتدایی ماسک می‌زدند و بخشی از تلاش‌های آموزش از راه دور در کشورهای مختلف بودند. آن‌ها خیلی در خانه مانده‌اند و یاد گرفته‌اند که از صفحه نمایش برای برقراری ارتباط، یادگیری و بازی در سنین پایین استفاده کنند.

دسترسی زودهنگام به صفحه نمایش و اینترنت به این معنی است که این نسل بیش از هر زمان دیگری با جهان در ارتباط هستند، این نسل آداب و رسوم، ارزش‌ها و تجربیات را در فرهنگ‌ها به اشتراک می‌گذارد.

آن‌ها همچنین اجتماعی‌تر و بصری‌تر از نسل‌های قبلی هستند و در دنیایی از تماس‌های تصویری مکرر، در آستانه متاورس و محبوبیت فزاینده واقعیت مصنوعی رشد می‌کنند. مشاغل بالقوه‌‌ای که آن‌ها خواهند داشت عبارتند از: متخصص امنیت سایبری، مدیر UX، خلبان هواپیمای بدون سرنشین، توسعه دهنده بلاک‌چین، طراح داده، مهندس واقعیت مجازی، مکانیک رباتیک، تکنسین خواب، افسر پایداری، اپراتور قطار بدون راننده، مدیر رفاه، متخصص هوش مصنوعی، ساده‌کننده زندگی، کشاورز شهری،

عامل گردشگری فضایی

براساس نظریه نسلی این نسل به عنوان نظریه‌ای تأثیرگذار برای برنامه‌ریزی فناورانه برای نسل‌های مختلف مطرح بوده و هر نسل دارای ویژگی‌ خاص خود است. این نظریه که توسط ویلیام اشتراوس و نیل هاو ارائه شده، نشان می‌دهد که نسل‌ها بر اساس شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی که در آن رشد می‌کنند، شکل می‌گیرند. استراوس و هاو استدلال می‌کنند که نسل آلفا یک «نسل قهرمان» است که برای حل مشکلاتی که توسط نسل‌های قبلی ایجاد شده است فراخوانده می‌شود.همچنین این نظریه بیان می‌کند افرادی که با اینترنت و فناوری‌های دیجیتال بزرگ شده‌اند، توانایی‌های شناختی و سبک‌های یادگیری متفاوتی نسبت به دیگران دارند. پرنسکی استدلال می‌کند که بومیان دیجیتال در انجام چند وظیفه‌ای، پردازش موازی و تفکر انتقادی بهتر از نسل‌های قبلی هستند.

خوب و بدهایشان

دکتر علیرضا رحیمی، کارشناس آموزش و تعلیم و تربیت که بیش از ۴ دهه است در مدارس کشور با دانش آموزان سروکار دارد در این زمینه به «آرمان امروز» می گوید: آنچه را که امروز می‌خواهم برای شما عنوان کنم به تجربیات خودم از سال ۱۳۶۵ تاکنون به عنوان یک معلم برمی‌گردد زمانی که در این تدریس‌ها با دانش آموزانی نوجوان و جوان در مقاطع ابتدایی و دبیرستانی سروکار داشتتم. امروز همان دانش آموزان خودشان به پدر و مادرهایی تبدیل شده‌اند و یا دانشجویانی هستند که می‌توانند سرنوشت کشورمان را رقم زنند این همان دانش آموزانی هستند و همان نوجوانانی هستند که ما از آنها اکثراً به عنوان بچه‌های دهه هشتادی نام می‌بریم. وی در مورد ویژگی های این نسل می گوید: این دانش آموزان و نوجوانان و جوانان دیروز، شاخصه‌هایی دارند که من از آنها به عنوان یک شاخصه مثبت نام می‌برم. گرچه ممکن است بسیاری از همکاران و هم‌وطنان آن را مثبت نمی دانند. آنها به شدت به دنبال منفعت و نفع شخصی خودشان هستند و به آن توجه ویژه‌ای دارند و این اتفاق چیزی است که حتی در دین ما آن هم به آن تاکید شده است. جوان دیروز و یا همان دانش آموز دیروز امروز سوالاتی اساسی دارد که شاید برای ما به نوعی تابو بود اینکه مثلاً   چرا جوانی باید به خودش نارنجک ببند و زیر تانک برود؟. به گفته او، نسل آلفا، در واقع به دنبال پاسخ‌هایی دقیق و مشخص و شفاف هستند تا ابهامات خود را برطرف کنند و این به زعم من به نوعی یک جور عقلانیت و البته لذت بردن از زندگی و لحظات آن است. یک عقلانیت بزرگ این نسل آن است که توجه ویژه ای به آزادی، رای و نظر اکثریت، اینکه رای من و رای تو کشور را می سازد و…. دارند. این ارتباط عقلانیت منطقی انسانی و دمکراتیک خیلی خوبی دارد. البته ممکن است این نسل روحیه های خیلی بدی هم داشته باشند که در کوتاه مدت یا بلند مدت در تضاد با حاکمیت و تربیت جاری و سیاسی باشد. درست مانند ناآرامی های سال گذشته.

وی همچنین خطاب به والدین می گوید: برخی از والدین می گویند چرا فرزندان ما، حالا که بزرگ شده اند مانند دوران کودکی اشان نیستند. در جواب به آنها باید گفت؛ باید باور کنید که بچه شما ماشین نیستند! آنها همانطور که رشد می کنند با تجارب جدیدی آشنا می شومد که باعث می شود ذهنیت و رفتارشان تغییر کند. به قول «پیراژه» جامعه شناس بزرگ جهان، ذهن انسان با تجاربی که پشت سر می گذارد و تعاملات اجتماعی که دارد، خودش را می سازد. به بیانی می گوید؛ «من باید خودم به این نتیجه برسم!»

این کارشناس می افزاید: مثلا الان بحث حجاب بسیار داغ است. من به دوستان مسئول بارها گفته ام که شاید بتوانید در کوتاه مدت به ضرب و زور قانون و ابلاغیه های سفت و سخت چادر و روسری سردختران و بانوان کنید ولی در طولانی مدت بانوان این تابو را خواهند شکست. مگر اینکه طی یک مرحله پیچیده و طولانی و به تدریج بتوانید با تاکتیک های فرهنگی به دختران ثابت کنید و آنها بپذیرند که حجاب چیز خوبی است و باید سرکنند.

مواجه با نسل آلفایی ها

اما با تمام این تقاصیل در مواجهه با این نسل چگونه باید رفتار کرد؟ سوالی که رحیمی در پاسخ به آن می گوید:؟ اگر بخواهیم صادق باشیم، باید قبول کنیم که طی سالهای گذشته در تربیت فرزندانمان و بخصوص نسل آلفایی ها موفق نبوده ایم. برای همین معتقدم که برای آینده اصلا بهتر است هیچ کاری نکنیم! چون بلد نیستیم که با آنها چگونه رفتار کنیم. چه بخواهیم و چه نخواهیم، ما در آینده با نسلی منفعت طلب و البته با عقلانیتی خوب روبرو هستیم؛ نسلی بدون کم عاطفه که شاید ظاهر خوشایندی هم نداشته باشند.