چهارضلعی انتخابات ؛ یک اعتدالگرا در مقابل۳ اصولگرا/ همتی تنها ماند

از ۷ نامزدی که از گیت شورای نگهبان عبور کردند، تا این لحظه ۴ کاندیدا در میدان رقابت باقیمانده اند و اگر انصرافی دیگر رخ ندهد انتخابات ۱۴۰۰ شاهد رقابت یک چهارضلعی است؛ یک کاندیدای نزدیک به جریان اعتدالی و مورد حمایت اصلاح طلب و ۳ کاندیدای اصولگرا.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، دو روز پایانی کارزار انتخابات ریاست‌جمهوری تحولات ساعت به ساعت بود و روی دور سرعت. انصراف‌ها و بیانیه‌های حمایتی معادلات موجود را دچار دستخوش و تغییر کرد.انصراف سه نامزد از ۷ نامزد موجود در رقابت‌ها نشان داد که برخی تحلیل‌ها مبنی بر پوششی، ضربه‌گیر بودن، یار کمکی یا هر نام دیگری که برای برخی کاندیداها به کار برده می شد، درست بودند. از سوی دیگر با باقی ماندن سه نامزد اصولگرا همچنان پخش شدن آراء بین این سه نامزد می‌تواند پاشنه آشیل آنها در این دور از رقابت‌ها باشد.

البته که این پخش آرا به طور مساوی نخواهد بود؛ پیش‌بینی می‌شود از بین سه نامزد بیشترین آرای جریان اصولگرایی به ترتیب متعلق باشد به رئیسی، رضایی و قاضی‌زاده. همتی هم در این میان چشم به حمایت‌های روزهای اخیر دارد و تحریک آرای خاموش.

انصراف ناگهانی

اولین چراغ انصراف‌ها را محسن مهرعلیزاده روشن کرد؛ او ساعات ابتدایی روز سه شنبه در نامه‌ای به وزیر کشور انصراف خود از رقابت‌های انتخاباتی را اعلام کرد. او در نامه‌اش و بعدتر هیچ توضیحی برای کناره‌گیری‌اش ذکر نکرد. اما فردای آن روز سیدمحمد خاتمی در پیامی خطاب به مهرعلیزاده از او بابت انصرافش تشکر و قدردانی کرد.

هرچند خاتمی در این پیام نامی از همتی نبرده است اما در پیامش آمده که انصراف مهرعلیزاده «موجب خواهد شد تا کسانی که می‌خواهند رأی بدهند و در عین حال تسلیم عرصه‌ای نشوند که یک جریان اقلیّت خواست خود را به هر قیمت بر جامعه تحمیل کند، آرای‌شان شکسته و تقسیم نشود».ساعاتی بعد ویدئویی از محمد خاتمی در دیدار با اعضای لیست شورای شهر موسوم به لیست جمهور، منتشر شد که او در آن از مردم می‌خواهد که پای صندوق رای بروند.

خاتمی خطاب به مردم گفت که «امیدوارم مردم ما همت کنند و به عرصه بیایند و رای بدهند. (من درباره نامزدها صحبت نمی‌کنم که شایسته هستند یا نه) اما مردم به صحنه بیایند تا آن طرحی که می‌خواهد یک جریانی به هر قیمتی ولو با کنار زدن مردم و تهدید کردن رأی و آزادی مردم فلان شخص و یا فلان جریان را روی کار بیاورد و تحمیل کند مقابله شود».خاتمی ادامه داد: «این که نشد؟ کجای این مسئله جمهوریت است. اتفاقا مردم باید بیایند روی صحنه که این مسئله را بر هم بزنند. مردم به آنها بگویند شما تصمیم گرفتید و همه زمینه‌ها را فراهم کردید که یک چیزی به مردم تحمیل شود ما ممکن است ایده‌آل خودمان را نداشته باشیم اما این وضعیت را برهم می‌زنیم».

رییس دولت‌های هفتم و هشتم اضافه کرد: «حضور مردم در صحنه به هر صورت و هر طریقی که باشد مهم است و اینکه جریانی می‌خواهد صندوق رأی را از کارایی بیندازد یا به جهت دیگر منحرف کند حداقل این است که ما نگذاریم چنین اتفاقی رخ دهد. امیدواریم مردم ما در انتخابات شرکت کنند و از جمله به شوراهای ما رأی بدهند و این انسجام و اتحادی که در شورای شهر تهران به عنوان یک لیست که توسط یک جریان به وجود می‌آید خودش یک امتیاز است. امیدوارم مردم هم احساس مسئولیت بکنند و به صحنه بیایند».‌

بسیاری از این ویدئو استنباط حمایت از همتی را داشتند؛ چرا که از بین نامزدهای موجود تنها عبدالناصر همتی بود که با گفته‌های خاتمی قابل تطبیق بود.

انصراف‌های قابل پیش‌بینی

در اردوگاه مقابل اصلاح‌طلبان، اصولگرایان با ۵ نامزد وارد انتخابات شده بودند. از ابتدای انتخابات بسیاری می‌گفتند که از این بین برخی به نفع ابراهیم رئیسی کناره‌گیری می‌کنند که چنین هم شد.

ظهر چهارشنبه علیرضا زاکانی اعلام کرد که به نفع رئیس قوه قضاییه کنار می‌رود. هرچند او این موضوع را به چند روش اعلام کرد، اما نامه رسمی‌اش را تا روز پنج‌شنبه ارائه نکرد تا مستند انتخاباتی‌اش از شبکه یک پخش شود و از آخرین فرصت‌های تبلیغاتی‌اش استفاده کرده باشد.

اینکه زاکانی گفته رئیسی نسبت به خودش اصلح است و به او رای می‌دهد، این موضوع را در ذهن می‌آورد که تا پیش از رقابت‌های انتخاباتی ریسی را نمی‌شناخته و در این سه هفته تبلیغات با او آشنا شده است! از سوی دیگر زاکانی در حالی به نفع رئیسی کنار رفته که تا پیش از این می‌گفت برنامه‌اش از ۶ نامزد دیگر جامع‌تر است و پوششی خواندن او، توهین به خودش و رئیسی است.

به غیر از زاکانی و مهرعلیزاده، سعید جلیلی هم عصر چهارشنبه رسما انصراف به نفع رئیسی را اعلام کرد و از انتخابات کنار کشید، کاندیدایی که از ابتدا بر برنامه اش برای ریاست جمهوری که۸ سال برای آن زحمت کشیده بود مانور می داد اما اینبار هم ناکام بود و بازهم رئیسی سدی در مقابل او برای رسیدن به پاستور شد.
شایعه‌پراکنی صدا و سیما

اما ساعات پایانی چهارشنبه نیز در حالی که امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی در برنامه زنده تلویزیونی حضور داشت و در حال صحبت بود، کانال تلگرامی صدا و سیما اعلام کرد که او از ادامه رقابت‌های انتخاباتی انصراف داده است که البته چند دقیقه بعد این خبر را حذف کرد. ستاد قاضی‌زاده هم در بیانیه‌ای این اقدام صدا و سیما را «مذبوحانه» خواند و گفت که از صدا و سیما به قوه قضاییه و شورای نظارت بر صدا و سیما شکایت می‌کند. قاضی زاده بعد از آن در گفتگویی کلاب هاوسی انصراف و کنار رفتنش از انتخابات را رد کرد تا همچنان یک ضلع انتخابات باقی بماند. هرچند هستند اصولگرایانی چون سلیمی نمین که همچنان معتقدند قاضی زاده هاشمی مجبور می شود انصراف دهد.

یک در مقابل ۳؛ ضربه گیرهای رئیسی انصراف دادند، همتی تنها ماند

کم شدن اضلاع انتخاباتی

با این حساب هفت ضلعی نامزدهای انتخابات به چهار ضلعی تبدیل شده است؛ ابراهیم رئیسی، عبدالناصر همتی، محسن رضایی و امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی. آرایش نامزدها همچنان ۳ بر یک به نفع اصولگرایان است.

ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضاییه که ادعای مستقل بودن دارد، از سوی تشکل‌های فراگیر اصولگرایان مورد حمایت قرار گرفته است و پیش از این هم مورد حمایت آنها بوده. از سوی دیگر بسیاری بر این عقیده‌اند که محسن رضایی هم که از جمله‌ی اصولگرایان است، می‌تواند رای خوبی در این انتخابات داشته باشد و اجازه ندهد رئیسی که امید اول اصولگرایان است به راحتی پیروز شود.

امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی هم علیرغم توصیه‌ها و حتی شایعاتی که پیرامون کناره‌گیری‌اش منتشر شد، همچنان در میدان مانده و چشم امیدش به رای جوانان است.

در این میان عبدالناصر همتی که بدون حمایت جناح و گروهی وارد کارزار انتخابات شده بود، اکنون توانسته حمایت برخی جریانات اصلاح‌طلبان را به دست بیاورد و امید زیادی دارد تا آرای خاموش که با صندوق رای قهر کرده‌اند و تعدادشان هم زیاد است را پای کار بیاورد تا بتواند با رقبای دیگرش و به خصوص ابراهیم رئیسی در روز رای‌گیری زورآزمایی داشته باشد.
بنا بر این ، صحنه انتخابات قبل رای گیری با سه اصولگرا و یک اعتدالگرا ارایش نهایی یافته و اصلاح طلبان نماینده ای در این کارزار سیاسی ندارند.