ضرورت بازتعریف نقش روابط‌عمومی‌ها در جامعه پلتفرمی ایران

آرمان شرق-گروه ارتباطات: با ورود به پارادایم جامعه پلتفرمی، روابط عمومی‌ها باید متوجه باشند که فعالیت‌های آنها چه مؤلفه‌های جدیدی در حوزه نظری و عملی، پیدا خواهد کرد. در این تغییر پارادایم، عنصر فرهنگ و مؤلفه‌های فرهنگی، پررنگ‌تر می‌شوند و کنشگران فردی نقش بیشتری به عهده می‌گیرند که مستلزم بازتعریف نقش روابط عمومی‌هاست.

وی روابط عمومی‌ها را بخش مهمی از ارتباطات بحران در موقعیت‌های بحرانی همچون سیلاب‌های بهار ۱۳۹۸ ، همه‌گیری ویروس کرونا طی دو سال اخیر و موارد مشابه برشمرد و گفت: تشکیل گروه مطالعات روابط عمومی، پاسخ و توجهی به این ضرورت در شرایط مشابه بحران‌های یادشده است.

شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا)-|| دکتر «هادی خانیکی»، عضو هیأت علمی و استاد گروه علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی و رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، نخستین سخنران نشست مجازی گشایش گروه مطالعات روابط عمومی بود.

خانیکی در این نشست با بیان تاریخچه شکل‌گیری انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، گفت: انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات یک نهاد علمی غیرانتفاعی ‌فرادانشگاهی است که با مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت می‌کند و اعضای آن را استادان، دانش‌آموختگان و دانشجویان مرتبط با رشته‌های علوم ارتباطات و مطالعات فرهنگی تشکیل می‌دهند.

وی افزود: این انجمن بیش از چند صد نفر عضو با گرایش‌های سیاسی و فکری متفاوت دارد که نقطه اتصال و اشتراک اعضا، تحصیل در یکی از رشته‌های علوم ارتباطات و مطالعات فرهنگی از هر دانشگاهی است. از این رو مجموعه انجمن در قالب یک نهاد، گرایش خاصی به هیچ تفکر و جریان سیاسی ندارد.

رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات در ادامه از این انجمن به عنوان یکی از انجمن‌های مؤثر و برتر کشور در حوزه علوم انسانی و اجتماعی نام برد و گفت: فعالیت‌های این انجمن از جمله در حوزه انتشار نشریات علمی پژوهشی، برگزاری دوره‌های آموزشی و سخنرانی‌های علمی و انعقاد تفاهم‌نامه‌های همکاری با نهادهای اجرایی، روز به روز در حال گسترش بوده و پیشرفت‌های چشمگیری را کسب کرده است.

خانیکی سپس ضرورت پرداختن به روابط‌عمومی در نهادهای آموزشی و پژوهشی را بسیار روشن دانست و گفت: گروه مطالعات روابط عمومی، زودتر از اینها باید تشکیل می‌شد و از پیگیری آقای دکتر ساعی و اعضای این گروه برای راه‌اندازی آن، تشکر می‌کنم.

وی افزود: برای تشکیل این گروه علمی در ذیل انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات، به چهار ضرورت قائل هستم. ضرورت اول، ورود جهان به پارادایم‌های جدیدی است که ارتباطات هم نمی‌تواند خود را مستقل از آنها ببیند.

این استاد علوم ارتباطات در ادامه با اشاره به اینکه حدود ۵۰ سال است که مطالعات ارتباطی در کشور ما شکل گرفته، افزود: این مطالعات که به همت اندیشمندانی مثل مرحوم دکتر مجید تهرانیان آغاز شد و در ادامه بزرگانی همچون مرحوم دکتر کاظم معتمدنژاد، چیزهایی بر آن افزودند و در این پارادایم جدید که جامعه اطلاعاتی یا معرفتی بود، مرحوم دکتر حمید نطقی هم پیشگام در راه‌اندازی رشته روابط عمومی به صورت دانشگاهی شد.

خانیکی سپس گفت: با ورود به پارادایم جامعه پلتفرمی، روابط عمومی‌ها باید متوجه باشند که فعالیت‌های آنها چه مؤلفه‌های جدیدی در حوزه نظری و عملی، پیدا خواهد کرد. در این تغییر پارادایم، عنصر فرهنگ و مؤلفه‌های فرهنگی، پررنگ‌تر می‌شوند و کنشگران فردی نقش بیشتری به عهده می‌گیرند که مستلزم بازتعریف نقش روابط عمومی‌هاست.

رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات در بیان دومین ضرورت تشکیل گروه مطالعات روابط عمومی، به همزیستی جامعه ایران با بحران‌های طبیعی، اجتماعی و انسانی اشاره کرد و گفت: جامعه و جهان ما نوعی همزیستی با بحران‌ها را تجربه می‌کند و در این وضعیت جدید، ارتباطات بحران اهمیت و نقش بارزی پیدا کرده است.

وی روابط عمومی‌ها را بخش مهمی از ارتباطات بحران در موقعیت‌های بحرانی همچون سیلاب‌های بهار ۱۳۹۸ ، همه‌گیری ویروس کرونا طی دو سال اخیر و موارد مشابه برشمرد و گفت: تشکیل گروه مطالعات روابط عمومی، پاسخ و توجهی به این ضرورت در شرایط مشابه بحران‌های یادشده است.

استاد گروه علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه گفت: ضرورت سوم، گسیختگی‌های ناشی از تحولات فناورانه در شرایط کنونی است که نقش نهادهای رسمی را کمتر و نقش نهادهای غیررسمی را بیشتر کرده است. و اینجاست که در چنین جامعه‌ای با ویژگی‌های پلتفرمی، برای کنشگری روابط عمومی هم باید چشم‌اندازهای تازه‌ای پیدا کنیم.

خانیکی در بیان چهارمین ضرورت به ویژگی‌های خاص جامعه ایران اشاره کرد و گفت: جامعه ایران در سطوح رسمی با رشد چشمگیر و تأمل برانگیز روندهایی مواجه است که حاکی از تضعیف همبستگی اجتماعی است و این موضوع در تحقیقات انجام شده در سال‌های اخیر، به روشنی نشان داده شده و کاهش سرمایه اجتماعی هم کاملاً مشخص است.

رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات در ادامه گفت: نهاد روابط عمومی یکی از مجموعه‌های همبستگی‌ساز است و یا باید باشد. در واقع نتیجه فعالیت‌های گروه مطالعات روابط عمومی باید این باشد که روابط عمومی‌ها چه کاری می‌توانند برای تقویت روندهای همبستگی‌ساز و تقویت جامعه مدنی، در پیش بگیرند.

منبع: سایت انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات