خروج آمریکا از سوریه به نفع ایران نیست/در رفتن متیس تهدیدی برای ایران نهفته است/خروج آمریکا از افغانستان هم می تواند با منظور خاصی علیه ایران باشد/استراتژی آمریکا جنگ فرسایشی با ایران است

آرمان شرق-جواد مرشدی:خانه تکانی های ترامپ تمامی ندارد و اینبار دامن وزیر دفاع آمریکا را گرفت،جیمز متیس هم استعفا کرده و تا دو ماه دیگر صندلی خود را در وزارت دفاع آمریکا وا خواهد گذاشت.گویی کار کردن با ترامپ سخت است.ژنرال ۶۸ ساله آمریکایی که روزگاری و در اوج دوران داعش گفته بود خطر اصلی نه داعش بلکه ایران است و حتی در زمان اوباما به دلیل ضدیت شدید با ایران کنار گذاشته شد، هرگز موافق نقض برجام نبود و تنها عضو باقیمانده کابینه ترامپ بود که از برجام دفاع می کرد .هر چه که بود به نظر نسبت به افرادی نظیر پمپئو دشمنی معقول تری با ما داشت. این روز ها هم که ترامپ مصّر بر خروج نیروهای آمریکایی از سوریه و افغانستان است، ژنرال کهنه کار که روزگاری خواهان مبارزه با ایران بود ساز مخالف می زند . حال سئوال اینجاست که براستی خروج نیروهای امریکایی از سوریه را می توان در جهت منافع ایران و روسیه قلمداد کردو این نغییر وزیر دفاع از سوی دیگر خاورمیانه ای که همواره آبستن حوادث است به چه سمت و سویی خواهد برد؟ آیا احتمال تنازع نظامی بین ایران و آمریکا و یا برخی کشور های منطقه بیش تر خواهد شد؟آرمان شرق در گفت و گویی با دکتر فریدون مجلسی تحلیل گر روابط بین الملل به بررسی این موضوع پرداخته که در پی می آید.

به نظر شما رفتن آقای متیس نشانه چیست و چه تغیر و تحولاتی در سیاست خارجی ایالات متحده در منطقه ایجاد خواهد کرد؟

اختلاف متیس با ترامپ سابقه ای دارد ،ترامپ کسی است که مدت ها پیش ایشان را سگ درنده نامیده بود و کسی است که بعنوان یک نظامی درست است که با ایران دشمنی داشت و خواهان این بود که در برابر جمهوری اسلامی محکم بایستند ولی تابع همان نظامی بودنش به صورت یک نظامی واقعی که تا آخرین مراحل فرماندهی هم پیش رفته بود، مسلما نظم و انضباط را بر همه چیز مقدم می دانست.یک انضباط مهم احترام به امضا و احترام به حیثیت ملی است . وقتی یک قراردا ی امضا می کنیم، می توانیم از افرادی چون متیس انتظار داشته باشیم که در صحنه جنگ اگر به عنوان مثال با ایران وارد جنگ شوند به شدیدترین وجهی حضور داشته باشد اما نمی توانیم انتظار داشته باشیم که حرمت امضای رئیس جمهور مملکتش را پای قراردادی به آن راحتی که یک آدم بی مسئولیتی مثل ترامپ نقض می کند، او پیروی کرده و مدافع این بی نظمی باشد . دوم اینکه یک صحبتی که در یک زمانی وی کرده و ایران را بدتر از داعش دانسته و اینها شعار است ،مثل شعار هایی که ما راجع به نابودی اسراییل می دهیم .یک وقت می خواهند این را به یک سیاست اجرایی تعبیر کنند در این مرحله او در مقامی که هست به مسائل مختلفی می اندیشد و مهمترین مورد آنست که آیا اینکار به منافع ملی کشور کمک می کند و هزینه هایش ارزش این کار را دارد یا نه . آن سابقه خشنی که رئیس جمهور ترامپ در مورد او بکار برد، بعلاوه این اختلاف اصولی که داشت و حاضر نبود خطای رئیس جمهور را قبول کند و زیر بار آن برود و شریک خطای او شود عامل موثری در کنار رفتن وی بود .سوم اینکه کسی که به دلیل اصولی هم با خارج شدن امریکا از برجام مخالف بود و هم با یک مبارزه غیر اصولی و افراطی بی هدف با ایران ،وقتی او را کنار می گذارند یک معنی اش این است که اندکی تهدید برای جمهوری اسلامی در آن نهفته است و این بستگی به این دارد که چه کسی را بجایش می خواهند بیاورند یا کسی که کاملا فرمانبردار باشد یا یک فرماندهی باشد که همگام باشد . همزمان شدن این موضوع با دستور خروج نیروهای امریکایی از افغانستان و سوریه هم می تواند دلیل بر این باشد که ژنرال متیس با این دو کار هم موافق نبوده . یعنی بعد از میلیاردها دلار هزینه و شرایطی که طالبان مجددا در بخش های پشتونی افغانستان دارند جان می گیرند شروع کردن مذاکره با طالبان و بعد خارج شدن آمریکا از آنجا آیا به این دلیل است که دوباره می خواهند دست طالبان را باز بگذارند؟! که احتمال دارد . احتمال دارد این کار آمریکا هم نوعی تهدید علیه جمهوری اسلامی باشد برای اینکه عربستان که خودش سازنده طالبان است و امریکا، ترجیح می دهند که یک دشمن افراطی ضد شیعه در آن سمت ایران باشد و این را به عنوان یک ابزار تهدید استفاده کنند .

ترامپ خیلی مصر است که نیروهایش را از سوریه خارج کند و همانطور که شما هم گفتید آقای متیس هم مخالف بود .در صورت خروج نیرو ها چه تغییر و تحولاتی در استراتژی نظامی امریکا در منطقه ایجاد می شود .آیا این حرکت نوعی باج گیری ترامپ است و یا هدف خاصی را از این تغییر و تحولات دارد .آیا می شود این خروج را به نفع ایران و روسیه قلمداد کرد ؟

این خروج صد درصد به نفع ایران نیست ،برای اینکه می تواند دست اسراییل را باز بگذارد . اتفاقا همین یکی دوروز پیش بود که نتانیاهو اعلام کرد که من نیروهای ایرانی را درسوریه و حزب الله را به شدت خواهم کوبید. نتانیاهو رودربایستی هم ندارد ،نه ایران نسبت به او رودربایستی دارد و نه او نسبت به ایران ،امریکا می خواهد یک مقدار دست او را باز بگذارد . دوم اینکه به احتمال قوی یک مقدار سازشی با روسیه کرده که آنها بتوانند لاذقیه که تنها پایگاه مهم شان در دریای مدیترانه است ؛ حفظ کنند و این امتیازی برای روسیه خواهد بود . به چه قیمتی ؟حالا آن قیمت را نمی دانیم که چه چیزی خواهد بود ولی خوب الان هم می بینیم که مسئله کرد ها مطرح است ،آیا امریکا می خواهد این نیروهای کرد را در هوا رها کند و به دست انتقام جویان صلح بسپارد یا اینکه اینها را در قالب نوعی اتحاد با نیرو های ارتش آزادی بخش که مخالف دولت مرکزی هستند، بسپارد .چون آنها هم رز به روز دارند ضعیف تر می شوند یا اینکه آنها را به یک بهایی و یک قدری به آن اتحاد اصولی تر و قدیمی ترشان با دولت مرکزی برگرداند ،ایران می تواند یک بخشی از آن بها باشد.اینها چیز هایی است که آینده نشان خواهد داد. ولی آنچه که مسلم است این است که ترامپ سوریه را از نظر سرزمینی رها خواهد کرد و البته من فکر نمی کنم از طریق آسمان و دریای سوریه پشت اسراییل را به این راحتی خالی کند .

همزمان با مانور نظامی سپاه در کنار تنگه هرمز و جزیره قشم ناو هواپیمابر آمریکایی وارد خلیج فارس شد و در نزدیکی آن ایران تحرکاتی داشت و حتی در قالب برگزاری مانور، موشک هم شلیک شد. این تنش ها و تعارضات عطف به همان اتفاقاتی که پیشتر گفته شد آیا می تواند احتمال تعارض و منازعه نظامی ایران و آمریکا را تشدید کند؟

بله ،ایران و امریکا در حالت جنگ هستند و امریکا موفق شده جمهوری اسلامی را به یک جنگ فرسایشی بکشاند و نتیجه هم تغییر کند . استراتژی امریکا این است که دشمنان خودرا به دام جنگ های فرسایشی بیاندازد و تمام امکانات و پول و ثروت مملکت را در جایی که باید صرف مخارج توسعه صنعتی و اقتصادی و اجتماعی جامعه شود، صرف هزینه های دفاعی و جنگی می کند ،اینکار را در مورد شوروی با ان عظمت نیز انجام دادند .در اینجا اتفاقا زمینه های ورود به عرصه غیرت مداری و تعصبات و شدت برخی علایق و سلایق کمک میکند که این وضع تشدید هم بشود ولی به هیچ وجه قصد جنگیدن و گلاویز شدن با ایران را ندارد .آنها برای تهیج کردن ممکن است ضربات سبکی از دور بزنند یا ضربات سنگین به بعضی صنایع بزنند ولی وارد جنگ که مثل افغانستان و عراق نیرو پیاده کنند و با تانک بخواهند پیش بروند و این کار ها را تصور نمی کنم انقدر نادان باشند که بخواهند به این طریق خوشان را به زحمت و هزینه بیاندازند . آنها بیشتردر تهدید و مشغول داشتن به یک جنگ های بی حاصل و از بین بردن منابع مالی کشور هستند .

فارغ از تغییر و تحولات نظامی و ژئوپولیتیک و امکان احتمال افزایش تنازع آیا اساسا جنگ نظامی در منطقه برای آمریکا منفعت دارد یا خیر و اینکه گفته می شود یک جنگ نظامی می تواند با توجه به فروش تسلیحات فراوان و اینکه اگر ایران، عربستان و اسراییل را هدف قرار دهد، باز سازی آنها با امریکا خواهد بود و از این جهت سود کلانی را خواهد برد ،جنگ برای امریکا چه آورده ای خواهد داشت؟

نه ،اگر ایران بخواهد با عربستان وارد جنگ شود بزرگترین دستاورد برای امریکا و اسراییل است .آنها می گذارند اینها بزنند یکدیگر را نابود کنند و پول ها و ثروت های نفتی از بین برود که طبیعتا به جیب انها بر خواهد گشت اما اگر بخواهد به اسراییل لطمه ای بخورد به هر حال یک عکس العمل خیلی شدید و ویران کننده در پی خواهد داشت .این تهدید نیست و یک چیز قطعی و مسلم است ،تمام مسائلی که ما داریم بر روی تهدید جمله نابود سازی اسراییل چرخ می زند و فی الواقع وضعیت و محاسبه کنونی و انزوا و تحریم اقتصادی و اینکه دنیا حاضر نیست با ما معامله کند همگی زیر سر این جمله است و این دشمنی .

منظور من آورده ای برای امریکا بود ؟

یادتان باشد امریکا شعبه ای از اسراییل است.