بیانیه ۵ عضو دائم شورای امنیت درباره سلاح هسته‌ای ؛ پیامی سربسته به ایران ؟

در بیانیه پنج عضو دائم شورای امنیت به صراحت از ایران نام برده نشده ولی شواهد نشان می دهد که منظور این کشورها ایران بوده است. در بخشی از این بیانیه آمده پنج کشور یاد شده متعهد به جلوگیری از گسترش تسلیحات هسته ای هستند و به تلاش های دیپلماتیک دوجانبه و چند جانبه برای پرهیز از رویارویی های نظامی و تقویت ثبات و جلوگیری از شکل گیری رقابت هسته ای که به نفع هیچ کس نیست و خطری برای همه است، ادامه خواهند داد.
بیانیه پنج عضو دائم شورای امنیت درباره سلاح هسته‌ای، پیامی سربسته به ایران است

در شرایطی که مذاکرات درباره برنامه هسته ای ایران در وین بین خوش بینی و بدبینی در نوسان است و نشانه ای وجود ندارد که این مذاکرات به احیای توافق هسته ای امضا شده در سال ۲۰۱۵ منجر خواهد شد، پنج کشور عضو دائم شورای امنیت که دارندگان قانونی تسلیحات هسته ای هستند، به ابتکار فرانسه بیانیه ای مشترک به مناسبت در پیش بودن دهمین کنفرانس پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای صادر کردند.

توسعه برنامه هسته ای ایران که تهران را به «آستانه هسته ای شدن» نزدیک کرده، این نگرانی را در بین قدرت های بزرگ عضو پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای ایجاد کرده که اگر ایران به کشوری هسته ای تبدیل شود، از یک سو اعتبار پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای زیر سئوال خواهد رفت و از سوی دیگر رقابت هسته ای در منطقه خاورمیانه ایجاد خواهد شد که اکنون اسرائیل تنها قدرت هسته ای موجود در آن است.

انتقادات بین المللی از ایران فقط به نقض توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ محدود نمی شود بلکه از ایران به علت رعایت نکردن پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای نیز انتقاد شده است.

در بیانیه پنج عضو دائم شورای امنیت به صراحت از ایران نام برده نشده ولی شواهد نشان می دهد که منظور این کشورها ایران بوده است. در بخشی از این بیانیه آمده پنج کشور یاد شده متعهد به جلوگیری از گسترش تسلیحات هسته ای هستند و به تلاش های دیپلماتیک دوجانبه و چند جانبه برای پرهیز از رویارویی های نظامی و تقویت ثبات و جلوگیری از شکل گیری رقابت هسته ای که به نفع هیچ کس نیست و خطری برای همه است، ادامه خواهند داد.

شاید همزمان شدن انتشار بیانیه پنج عضو دائم شورای امنیت با رسیدن مذاکرات غیرمستقیم بین تهران و واشنگتن در وین به نقطه ای حساس، تصادفی باشد. مقامات ایرانی از جمله سخنگوی وزارت امور خارجه ایران به تلاش برای ایجاد فضای خوش بینانه درباره مذاکرات وین ادامه می دهند و از واقعگرا شدن غرب و آمادگی آن برای پذیرش خواسته های تهران در خصوص لغو تحریم ها و پرهیز از مطرح کردن خواسته های غیرقابل قبول برای تهران، سخن می گویند ولی واقعیت این است که مذاکرات وین پیچیده تر از این‌هاست. محافل غربی معتقدند اگر طرف ایرانی واقعا به دنبال دستیابی به توافق است باید «خط مشی دیگری در مذاکرات پیش بگیرد» و گمان نکند غربی ها حاضرند امتیازاتی بدهند که توافق هسته ای را از محتوا تهی می سازد.

تمرکز بیانیه پنج عضو دائم شورای امنیت بر جلوگیری از گسترش تسلیحات هسته ای و حفظ پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای می تواند برگه فشار جدیدی بر تهران باشد تا آن را از تلاش برای بهره برداری از اختلافات بین غربی ها از یک سو و چین و روسیه از سوی دیگر، منصرف کند.

منبع: الشرق الاوسط / تحریریه دیپلماسی ایرانی/نویسنده: میشال ابونجم