‌تیم ملی فوتبال ایران برای اولین بار در تورنمنت کافا که در سطح بزرگسالان در حال برگزاری است، شرکت کرده است. سطح این رقابت‌ها منهای درنظر‌گرفتن حضور تیمی مثل ازبکستان، آن‌قدری بالا نیست که بشود از آن به‌عنوان دیدارهایی برای آماده‌سازی بهتر تیم ملی در مسیر جام ملت‌های آسیا یاد کرد. مثلا تیمی مثل روسیه، با وجود تحریم‌های بین‌المللی و نداشتن بازی‌های تدارکاتی، حتی با آگاهی از اینکه ایران قرار است در این تورنمنت شرکت کند، حاضر نشد تیمش را به قرقیزستان، محل برگزاری این رقابت‌ها، بفرستد. از آن مهم‌تر، مسئله تیمی مثل کنیا هم مطرح می‌شود که آنها با وجود نداشتن بازی در یکی، دو سال اخیر، باز هم از فرستادن تیم‌شان به‌عنوان میهمان به این رقابت‌ها

سر باز زدند؛ ولی از همه بدتر تیم ملی افغانستان، رقیب اول ایران در این تورنمنت است. آنها هم قید استفاده از ستاره‌های سرشناس کشورشان برای این تورنمنت را زده و با فرستادن تیم دوم‌شان به قرقیزستان، سعی در محک‌زدن جدی تازه‌واردها داشتند؛ اما ایران به‌عنوان یکی از قدرت‌های برتر آسیا و بیست‌وچهارمین تیم دنیا، با فراغ بال از این رقابت‌ها استقبال کرده است. در شرایطی که رقبای اصلی ایران در مسیر قهرمانی برای جام ملت‌های آسیا قرار است با تیم‌های مطرحی از اروپا و آمریکای جنوبی دیدار کنند، ایران پذیرفته که با تیم‌های افغانستان و قرقیزستان و احتمالا ازبکستان بازی کند. پرسش اصلی اینجاست که آیا این رقابت‌ها کمکی به رشد فنی ایران می‌کند؟ پاسخ قطعا منفی است. این موردی است که خود مهدی طارمی، ستاره خط حمله ایران هم به آن اشاره کرده و گفته است که این بازی‌ها از لحاظ فنی به درد نمی‌خورد. عجیب آنکه سطح بازی با تیم دوم افغانستان به گونه‌ای بود که شدتش برای ملی‌پوشان از بازی‌های تمرینی درون‌گروهی هم کمتر به نظر می‌رسید. البته شگفتی موجود مربوط به این بخش نمی‌شود؛ چون امیر قلعه‌نویی، سرمربی تیم ملی ایران، در تصمیمی بحث‌برانگیز برای بازی با تیم دوم افغانستان، تصمیم گرفت از ترکیب اصلی تیم ملی ایران استفاده کند. به غیر از علیرضا بیرانوند که به جایش ستاره دیگری مثل پیام نیازمند درون دروازه قرار گرفته بود، تیم ملی با ترکیب اصلی به میدان رفت. قلعه‌نویی در واکنش به اینکه چرا باید از ترکیب اصلی برای چنین دیداری استفاده کند، عنوان کرده که اگر غیر از این می‌شد، ممکن بود بازی گره بخورد. با توجه به تورنمنتی‌بودن این رقابت‌ها شاید بخشی از صحبت‌های امیر قلعه‌نویی درست باشد؛ ولی نگرانی این است که آیا تیم دوم ایران از بردن تیم دوم افغانستان اطمینان خاطر نداشت؟ قلعه‌نویی در روزی که مهدی طارمی، سردار آزمون و علیرضا جهانبخش، ستاره‌های فوتبال ایران را از ابتدا در ترکیب قرار داد، حتی حاضر نشد به بازیکنان جدیدی که به تیم ملی دعوت کرده؛ از‌جمله شهاب زاهدی و علی علیزاده در این دیدار بسیار ساده، چند دقیقه‌ای بازی دهد. آیا قلعه‌نویی نگران آن است که نتایجش از همین ابتدا با واکنش منتقدان همراه شود؟ او پیش‌تر یک بار سابقه هدایت تیم ملی ایران را بر عهده داشت؛ ولی با وجود آنکه فقط در ضربات پنالتی در دیدارهای رسمی در جام ملت‌های آسیا برابر کره‌ جنوبی مغلوب شد، از تیم ملی برکنار شد. او سال‌ها پس از اینکه هدایت تیم ملی ایران در دست خارجی‌ها بوده، به‌عنوان سرمربی جدید معرفی شده و شاید هنوز اعتماد‌به‌نفس لازم برای ریسک‌کردن را نداشته باشد. تیم ملی در عصر او تا به حالا برابر روسیه، کنیا و افغانستان بازی کرده که به غیر از دیدار با روسیه، در دیدارهای دیگر، به‌ویژه در تقابل با کنیا، تیمش نمایش دلچسبی نداشته است. در دیدار برابر افغانستان هم اصلا سطح رقابت به گونه‌ای نبود که امیر قلعه‌نویی بخواهد به آن گریزی فنی بزند. البته همین بازی تمرینی و ساده هم جایی برای نگرانی گذاشت. ایران یکی، دو بار برابر تیم دوم افغانستان دروازه‌اش تهدید شد و نهایتا یک بار هم از روی ضربه ایستگاهی گل خورد. این موضوع که افغانستان توانسته دروازه ایران را در این بازی باز کند، شاید چندان مهم نباشد؛ ولی اینکه تیم قلعه‌نویی نمی‌تواند دروازه‌اش را در دیدارهای مختلف بسته نگه دارد، می‌تواند نگران‌کننده باشد. دروازه ایران مقابل روسیه و تیم ضعیف کنیا در ورزشگاه آزادی باز شد و در دیدار برابر افغانستان، تیم ۱۵۵ دنیا هم یک بار دیگر گل خورد تا مشخص شود خط دفاعی این تیم سازمان‌دهی و انسجام لازم را بعد از اعمال تغییرات نداشته است. نباید فراموش کرد که ایران در بازی‌های قبلی که قلعه‌نویی هدایتش را بر عهده داشته، بازی‌های چندان سختی نداشته؛ ولی باز هم خط دفاعی تیمش نتوانسته کلین‌شیت کند. اگر چنین نقیصه‌ای برطرف نشود، بدیهی است که اصلی‌ترین چالش امیر و تیمش در جام ملت‌های آسیا همین مورد خواهد بود. تیم ملی با توجه به زمان پیش‌رو فرصت اصلاح این نقیصه را دارد و می‌تواند برای شروع از دیدار فردایش برابر قرقیزستان، میزبان این دوره از بازی‌های کافا، آغاز کند. قرقیزها در دیدار نخست موفق شدند با یک گل از سد تیم افغانستان عبور کنند و حالا دلخوش به یک بازی تدارکی خوب برابر تیم ملی ایران هستند. میزبان البته دروازه افغانستان را خیلی دیر گشود و چه‌بسا اگر افغان‌ها اندکی مقاومت می‌کردند، کار با نتیجه مساوی تمام می‌شد. احتمالا یکی از مهم‌ترین تفاوت‌ها در این بازی در مقایسه با دیدار قبلی حضور پرشور تماشاگران قرقیز باشد؛ امری که می‌تواند سطح مسابقات را از رقابتی تمرینی برای تیم ملی ایران تا حدودی خارج کند. بعید است ایران در این بازی که قرار است از ساعت ۱۸:۳۰ برگزار شود، مشکلی داشته باشد؛ ولی انسجام خط دفاعی و مرور کارهای تاکتیکی؛ امری که در دیدار نخست چندان خوب اجرا نشد، می‌تواند در دستور کار قرار بگیرد. پیروزی در این بازی ایران را به فینال این تورنمنت می‌فرستد که قرار است آن بازی روز سه‌شنبه هفته آینده برگزار شود./شرق