کدام 50 میلیون نفر؟

دنیای اقتصاد : گزارش جواد خیابانی روی بازی پیکان و پرسپولیس، مثل همیشه سوژه‌های زیادی دست مخاطبان داد. به‌طور مثال او از خطرناک بودن شرزود تمیروف سخن گفت و چندین بار به تمجید از این بازیکن ازبک پرداخت، آن هم در حالی که تمیروف امسال طی ۲۱ بازی فقط یک گل برای پیکان زده و هیچ پاس گلی هم نداده است. اگر تمیروف با این محاسبات یک مهاجم خطرناک به شمار می‌رود، جواد خیابانی هم بهترین گزارشگر جهان است! او همچنین به دفعات از پیکان به عنوان یکی از تیم‌های در معرض سقوط یاد کرد و مشغول محاسبه شرایط این تیم برای بقا شد، در حالی که خودروسازان حتی پیش از این بازی هم با ۲۷ امتیاز سهمیه خود را در لیگ برتر حفظ کرده بودند. وقتی سه تیم آخر جدول ۱۶، ۲۱ و ۲۱ امتیاز دارند و پیکان هم در بازی مستقیم با دو تیم ۲۱ امتیازی دست بالا را در اختیار دارد، طبیعتا در فاصله دو هفته به پایان مسابقات بقای این تیم قطعی شده. زشت است که گزارشگر بازی به این مهمی پیش از قرار گرفتن در باکس گزارش، حتی یک نگاه ساده هم به جدول رده‌بندی نینداخته باشد.

سوژه مطلب حاضر اما این نیست. گفتن و شنیدن در مورد اشتباهات جواد خیابانی تکراری‌تر از آن است که امروز بهانه تنظیم یک گزارش جدید شود. او همین است و زور مردم هم به تلویزیون نمی‌رسد؛ تمام. نکته مورد بحث در سیاهه پیش‌رو اما جایی است که خیابانی در اواسط نیمه اول می‌گوید: «من فکر می‌کنم چیزی حدود ۵۰ میلیون نفر در حال تماشای این مسابقه هستند.» این اظهارنظر عجیب و بدون سند از آن جهت حایز اهمیت است که به نظر می‌رسد هتک حرمت از «عدد» رفته رفته تبدیل به یک روال رایج در کشور ما شده است. جواد خیابانی هیچ توضیحی نمی‌دهد که از کجا به این جمع‌بندی رسیده، همان‌طور که بسیاری از دیگر صاحبان تریبون و مقامات مسوول هم هرگز توضیح نمی‌دهند اعداد ادعایی خود را در مورد پیشرفت اقتصادی کشور، گرایش مردم به فلان ایده فرهنگی، حاضران در فلان تجمع و گردهمایی و… از کجا می‌آورند. به تدریج این عادت شکل گرفته که اعداد را در خدمت اراده‌ها و تمایلات خودمان در بیاوریم و به کسی هم در مورد جزئیات توضیح ندهیم!

خلق اعداد موهوم در فوتبال ایران، سنتی دیرپاست. پرسپولیسی‌ها و استقلالی‌ها مدام از ۳۰ و ۴۰ میلیون هوادار خود صحبت می‌کنند و تازه سپاهان و تراکتور و نساجی و… هم برای خود هواداران چند میلیونی قائل هستند. به تازگی پرویز مظلومی، عضو هیات‌مدیره استقلال آب پاکی را روی دست همه ریخت و گفت: «پرداخت طلب استراماچونی خیال ۶۰ میلیون هوادار را راحت کرد.» همه اینها در حالی است که صفحات هواداری رسمی دو باشگاه سرخابی در اینستاگرام مجموعا حدود ۱۲ میلیون فالوور دارند، تازه اگر بخشی از آنها فیک نباشد! بنابراین اظهارات مدیران این باشگاه‌ها هرگز با منطق جور در نمی‌آید و زیر سوال است، اما اینکه یک گزارشگر هم روی آنتن رسمی صداوسیمای دولتی به خودش اجازه خلق عدد بدهد، واقعا جای بحث دارد. با حرکت جدید خیابانی، حالا لابد حق داریم حتی به آمار و ارقامی که صداوسیما از مخاطبان خودش و میزان رضایت از برنامه‌هایش صادر می‌کند هم شک کنیم! نکنید از این کارها دوستان؛ اعداد حرمت دارند و در یک جامعه استاندارد، مبنای تصمیم‌گیری‌های مهم قرار می‌گیرند. در استفاده از آنها احتیاط کنید.