هوشمند سفیدی

آرمان امروز : به نظر می رسد با اتمام انتخابات ۱۱ اسفند و انتشار آمار مختلف درباره آن، باید به نقد انتخابات یازدهم روی آورد و از فعل و انفعالات آن درس گرفت و ضعف ها را هم در کنار قوت ها دید و پذیرفت.

بی تردید، گرچه مهمترین جلوه دموکراسی انتخابات است، اما از آنجا که در کشور ما سایر ابعاد دموکراسی هنوز مجال بروز و تجلی کافی نیافته اند، لذا تمرکز بر انتخابات و انجام اصلاحات در کلیه ابعاد آن ضروری است و هرگونه بی توجهی و تعلل در این زمینه، عوارض جبران ناپذیری را در پی خواهد داشت. شاید، مهمترین نقد انتخابات، عدم مشارکت انتخاباتی بالغ بر ۳۶ میلیون از افراد واجد شرایط در این رویداد مهم باشد که نزدیک به ۵۹ درصد واجدین شرایط را بر در می گیرد، آماری که کمترین میزان مشارکت را در کلیه انتخابات مجالس شورای اسلامی در جمهوری اسلامی رقم زد؛ این عدم مشارکت به یقین، پیامد رفتارها، ضعف ها و نارسایی هایی است که برخی، ریشه در نحوه سیاستگذاری طراحی و برگزاری انتخابات دارد و برخی دیگر به ناخرسندی عمومی از عملکردها و نتایج آن ها مربوط است.

البته ممکن است عده ای هم تحت تأثیر موج سواری بدخواهان تصمیم به عدم مشارکت  بگیرند که این موضوعی طبیعی است و در همه جوامع، این مسئله رخ می دهد و ثانیاً نمی توان میزان قابل اعتنایی را به آن اختصاص داد و مردم آگاه ما، به آن ها توجه نمی کنند. بنابراین، باید علاوه بر اصلاح قانون انتخابات و بهبود فضا و بستر برگزاری انتخابات، تلاش مضاعفی را برای اصلاح سیاست ها، اقدامات، پاسخگویی به مطالبات مردم و ارتقای رضایت عمومی انجام داد. دومین نقد به نتایج انتخابات، تداوم ابراز وجود آرای باطله است که بنا به گفته وزیر کشور ۸ درصد و با توجه به مشارکت ۲۵ میلیون در چهلمین انتخابات، دو میلیون نفر را در بر می گیرد و اگر این دو میلیون را با ۳۶ میلیون نفر مشارکت نکننده جمع ببندیم، می توان گفت ۳۸ نفر در انتخابات یازدهم اسفند با رأی نداده اند و یا به گونه ای رفتار کرده اند که علی رغم مشارکت انتخابتی، رأی آنان به فرد خاصی تعلق نگیرد.

نکته دیگر آنکه آرای تهران را باید تجلیل ویژه ای کرد؛ چرا که نقش بارزی را در راهبری فضای سیاسی کشور در پی دارد، اینکه ۲۷۶ هزار رأی باطله تهران که قریب به نصف آرای نفر اول را تشکیل می دهد، دارای پیامی است که درک کافی و عمیق از آن، حائز اهمیت است. نتیجه آنکه باید صدای این ۳۸ میلیون نفر را شنید و در مقام پاسخگویی به آنان برآمد، اگر توانایی شنیدن صدای آنان نباشد، و یا تفسیر درستی از این گونه رفتارهای سیاسی انجام نپذیرد، می تواند آبستن بحران های سیاسی شود، بحران هایی که «لوسین پای» نظریه پرداز سیاسی معروف انواع آن را گوشزد می کند.

از سوی دیگر، اگر گرایش های سیاسی قوی و موثری در کشور داشتیم که می توانستند این جمع کثیر و تعیین کننده را جذب کنند، آن گاه نتایج انتخابات به شکل دیگری رقم می خورد. در برابر این دو نکته منفی، برای انتخابات ۱۱ اسفند، می توان یک نقطه مثبت مهم نیز منظور کرد؛ ۲۳ میلیون نفری که در انتخابات دست به گزینش نامزدهای تأیید صلاحیت شده پرداختند، نشان دادند که مخالف «پدرگرایی»و پدرخوانده ها هستند؛ دست رد آنان را به افرادی که احساس می کردند، بدون تلاش کافی می توانند در پارلمان حضور یابند، باید از نقاط برجسته این دوره از انتخابات مطرح کرد؛ گرچه اگر دارای احزاب سیاسی قوی و به معنای واقعی بودیم، پدرخوانده های سیاسی، مجال رشد نمی یافتند. سخن درباره انتخابات ۱۱ اسفند بسیار زیاد است اما ترجیح می دهم این یادداشت را با جلب توجه سیاستگذاران سیاسی کشور به «نسل نت» پایان دهم؛ اگر ترجیحات و مطالبات آنان در انتخابات مدنظر قرار ندهیم و نیز منتقدان را به رسمیت نشناسیم، روند کاهشی مشارکت انتخاباتی که تنها مجرای فعالیت سیاسی قوی در کشور است، ادامه یافته و نتایج زیانباری را در پی خواهد داشت.