بازگشت تحریم‌های شورای امنیت، در صورت شکست مذاکرات وین؟

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، در سفر اخیر خود به مقامات اسرائیلی گفت که تهدید بازگشت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل از طریق مکانیسم ماشه باید به عنوان وسیله‌ای برای بازدارندگی ایران از غنی‌سازی اورانیوم با درجه تسلیحاتی مورد استفاده قرار گیرد.

باراک راوید در اکسیوس نوشت: جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، در سفر اخیر خود به اورشلیم به مقامات اسرائیلی گفت که تهدید بازگشت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل از طریق مکانیسم ماشه باید به عنوان وسیله‌ای برای بازدارندگی ایران از غنی‌سازی اورانیوم با درجه تسلیحاتی مورد استفاده قرار گیرد. سه مقام اسرائیلی که از ماجرا مطلع بودند، این موضوع را به من گفتند
به گزارش «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: اما این موضوع چرا مهم است؟ اسنپ بک یا مکانیسم ماشه مهم‌ترین مکانیسمی بود که در قرارداد ۲۰۱۵ برای مجازات ایران در صورت نقض توافق ایجاد شد. بر اساس این توافق، هر یک از طرفین توافق می‌تواند تحریم‌ها را [از طریق مکانیسم ماشه] آغاز کند.

تحریم‌ها به‌ویژه برای اقتصاد ایران ویران‌کننده خواهد بود، زیرا همه اعضای سازمان ملل متحد ملزم به رعایت آن هستند.

ایران به سرعت بخشیدن به برنامه هسته‌ای خود ادامه داده و در عین حال در مذاکرات هسته‌ای در وین نیز شرکت می‌کند. اسرائیل به متحدان غربی خود هشدار داده است که تهران در حال انجام اقدامات فنی برای آماده سازی غنی سازی اورانیوم با خلوص ۹۰ درصد است.

پشت پرده: اسرائیل آمریکا و E۳ – فرانسه، آلمان و بریتانیا – را تحت فشار قرار داده است تا فشار بر ایران را افزایش دهند؛ موضوعی که احتمال اعمال تحریم‌های فوری را افزایش داده است.

– مقامات اسرائیلی می‌گویند که تنها بریتانیا تاکنون نسبت به این ایده مکانیسم ماشه ابراز علاقه کرده است.

– ایالات متحده در گفتگو باا اسرائیلی‌ها استدلال می‌کند که فشار‌ها باید با دیپلماسی متعادل شود و عملیات خرابکارانه اسرائیل علیه تأسیسات هسته‌ای ایران در واقع باعث شده است که ایرانی‌ها برنامه خود را تسریع کنند.

مقامات اسرائیلی می‌گویند که سالیوان در جلسه ۲۲ دسامبر در مجمع راهبردی ایالات متحده و اسرائیل در مورد ایران گفت که از اینکه ایرانی‌ها احساس می‌کنند به احتمال دستیابی به سلاح هسته‌ای نزدیک‌تر شده‌اند بسیار نگران است.

به گفته مقامات، سالیوان گفت که نمی‌داند فشار بیشتر آمریکا یا فقدان آن احتمالاً ایران را به سمت بمب نزدیک‌تر می‌کند یا خیر.

اما او گفت که تهدید بازگشت فوری تحریم‌ه از طریق مکانیسم ماشه – علاوه بر تهدید نظامی علیه ایران – باید برای بازدارندگی ایران از افزایش غنی‌سازی اورانیوم به خلوص ۹۰ درصد استفاده شود.

طرف دیگر ماجرا: مقامات وزارت خارجه اسرائیل به سالیوان گفتند که فکر می‌کنند اگر مذاکرات وین به بن‌بست برسد، ایالات متحده و E3 باید مکانیسم ماشه را بدون توجه به سطح غنی‌سازی ایران اعمال کنند.

اما در پایان این نشست، همتای اسرائیلی سالیوان، ایال هولاتا، موافقت کرد که استفاده از مکانیسم ماشه به عنوان یک عامل بازدارنده در برابر غنی‌سازی ۹۰ درصد منطقی است.

یک مقام ارشد دولت به آکسیوس گفت که ایالات متحده در مورد مذاکرات دیپلماتیک خصوصی اظهار نظر نخواهد کرد، اما گفت: «ایالات متحده و اسرائیل در مورد تهدیدات امنیتی ناشی از ایران از نزدیک همسو هستند. دیدار جیک سالیوان در ماه گذشته این همسویی را تأیید کرد.

وضعیت بازی: هشتمین دور مذاکرات هسته ای هفته جاری در وین از سر گرفته شد.

ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه، روز سه‌شنبه گفت که در روزهای اخیر «پیشرفت‌های اندکی» حاصل شده است.

به گفته مقامات اسرائیلی، سالیوان در نشست آمریکا و اسرائیل گفت که اگر ظرف چند هفته در وین توافقی حاصل نشد و ایرانی‌ها با حسن نیت مذاکره نکردند، آمریکا باید از مذاکرات کناره‌گیری کند.

ضرب الاجل آمریکا برای احیای برجام

رسانه های غربی درحالی مدعی ضرب الاجل پایان ژانویه شده اند که اخیرا سخنگوی وزارت خارجه ایران درمورد مذاکرات گفته بود: ما هیچ ضرب الاجل ساختگی را نمی پذیریم و امیدواریم کسانی که این ضرب الاجل های ساختگی را نیز مطرح می کنند خودشان این مسائل باورشان نشود و برای رسیدن به یک توافق خوب به تهران بیایند.

خبرنامه «دیپلماتیک» لارا روزن، روزنامه نگار آمریکایی نوشت: یک کارشناس حوزه ایران نزدیک به تیم مذاکره کننده آمریکا گفت که انتظار می‌رود که ایالات متحده تا پایان ژانویه ارزیابی کند که آیا پیشرفت کافی در مذاکرات ایران در وین حاصل شده است یا نه تا مشخص شود که آیا توافق برای احیای برجام می‌تواند تا فوریه یا مارس بدست بیاید یا خیر.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: این کارشناس گفت: «به نظر می‌رسد که ضرب الاجلی در دولت آمریکا وجود دارد که قصد دارند در پایان ژانویه ببینند اساساً بارقه‌ی امیدی وجود دارد تا و پیشرفت کافی حاصل شده که براساس این توافق می‌تواند در این زمان انجام شود.

وی افزود که اگر مذاکرات با سرعت به شدت کند پیش رود، ایالات متحده و متحدان اروپایی احتمالاً به رویکردی قهری‌تر روی خواهند آورد که احتمالاً با تشدید تحریم‌های اقتصادی آغاز می‌شود.

راب مالی، فرستاده آمریکا در ایران برای گفتگو‌هایی که روز دوشنبه پس از تعطیلات سال نو از سر گرفته شد، به وین بازگشت.

وزارت امور خارجه گفته است که تا به امروز پیشرفت کمی در مذاکرات حاصل شده است.

ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه در یک نشست در روز سه شنبه (۴ ژانویه) به خبرنگاران گفت: «آنچه در این مرحله می‌توانیم بگوییم این است که در مذاکرات هفته گذشته پیشرفت اندکی حاصل شد. ما امیدواریم که در این هفته بتوانیم بر اساس پیشرفت رخ داده، جلو برویم. آنچه واضح است این است که اگر ما به زودی به تفاهم در مورد بازگشت متقابل به پایبندی نرسیدیم، گام‌های سریع هسته‌ای ایران به طور فزاینده‌ای مزایای عدم اشاعه برجام را کاهش خواهد داد.»

یک مذاکره کننده غربی که در اوایل این هفته به وین بازگشته بود، ابراز نگرانی کرد که اگر مذاکرات با سرعت آهسته پیش برود، «طرفین واقعاً تا پایان ژانویه، زمانی که ایالات متحده معتقد است آخرین مهلت برای آن‌ها است، پیشرفت کافی نخواهند شد».

این کارشناس حوزه ایران افزود: «اما من از ایرانی‌ها شنیده‌ام که قرار بود علی باقری [معاون وزیر امور خارجه ایران و مذاکره‌کننده اصلی هسته‌ای]برای دور دوم دور هشتم با چند ابتکار جدید به وین بازگردد» وی اضافه کرد: «این امید وجود داشت که اگر ایرانی‌ها رویکرد عمل‌گرایانه‌تری اتخاذ کنند، به‌ویژه اگر برخی از خواسته‌های خود را اولویت بندی کنند، مذاکرات می‌تواند پیشرفت سریع‌تری داشته باشد.»

یکی از مذاکره کنندگان اروپایی در مذاکرات وین امروز گفت که می‌توان با اراده سیاسی کافی تا پایان ماه به پیشرفت کافی دست یافت.

یک مذاکره کننده اروپایی امروز (۵ ژانویه) در پاسخ به این سوال که آیا شتاب کافی برای رسیدن به ضرب الاجل ظاهری پایان ژانویه وجود دارد، گفت: «این ماجرا کاملاً با حسن نیت کافی امکان پذیر است».

میخائیل اولیانوف، سفیر روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مذاکره‌کننده ارشد، امروز در توییتر نوشت: «مذاکرات به آرامی، اما پیوسته به پیش می‌روند».

پرایس وزارت امور خارجه بار دیگر تاکید کرد که پیشرفت در مذاکرات وین باید با خویشتنداری ایران در زمینه پیشرفت‌های بیشتر هسته‌ای همراه باشد. اسپوتنیک روسیه در ۲۵ دسامبر به نقل از رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت که ایران اورانیوم بیش از ۶۰ درصد را غنی سازی نخواهد کرد. ایران ماه گذشته همچنین با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توافق کرد که دوربین‌ها را به کارگاه سانتریفیوژ کرج که در ماه ژوئن در اثر حمله خرابکارانه آسیب دیده بود، بازگرداند.

پرایس گفت: «فقط تکرار می‌کنم که پیشرفت‌هایی در شناسایی مسائل سختی که برای مذاکره باقی مانده‌اند، حاصل شده است. اما حتی اگر پیشرفتی حاصل شده باشد، اساس ماجرا واقعاً باقی است. ایران باید در برنامه هسته‌ای خود خویشتنداری کند و مذاکرات در وین را با جدیت دنبال کند.»

رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در ۲۵ دسامبر به خبرگزاری روسی اسپوتنیک گفت که ایران سطح غنی‌سازی اورانیوم خود را بیش از ۶۰ درصدی که در حال حاضر دنبال می‌کند افزایش نخواهد داد. سطح بالاتری از غنی‌سازی، ۹۰ درصد، درجه سلاح است.

محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: تهران قصد ندارد از سطح ۶۰ درصد غنی‌سازی اورانیوم عبور کند، حتی اگر طرف‌های مذاکره در وین به توافق نرسند و آمریکا تحریم‌های خود را لغو نکند.

سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه روز ۱۳ دی ماه در مورد برخی از ضرب الاجل ها در ارتباط با مذاکرات وین که بعضا از سوی مقامات اروپایی و آمریکایی مطرح می شود، گفته بود: ما هیچ ضرب الاجل ساختگی را نمی پذیریم و امیدواریم کسانی که این ضرب الاجل های ساختگی را نیز مطرح می کنند خودشان این مسائل باورشان نشود و برای رسیدن به یک توافق خوب به تهران بیایند.