طاهر جمشیدزاده

آرمان امروز : اساسی‌ترین احساساتی که آدمی تجربه می‌کند، هم شامل انگیزه‌هایی مانند گرسنگی و میل به غذا است و هم شامل هیجان‌هایی مانند شادی و خشم؛انگیزه‌ها و هیجان‌ها رابطه تنگاتنگی با هم دارند.هیجان‌ها مانند انگیزه‌های اساسی می‌توانند رفتار را فعال سازند و هدایت کنند و ممکن است با رفتار برخاسته از انگیزش همراه باشند؛برای مثال هیجان هواداران به تیم فوتبال محبوب خویش،نه فقط انگیزه نیرومند بلکه منبع بالقوه شادی نیز هست. هیجان وضعیت پیچیده‌ای است در پاسخ به تجربه‌های دارای بار احساسات که در ورزش پر طرفدار فوتبال به حد اعلای خویش می رسد و امروزه فوتبال در دنیا با نزدیک به ۵ میلیارد دنبال کننده و هوادار، اولین ورزش پرطرفدار دنیاست و به همین دلیل وقتی ۴۰میلیون هواداری که در سرما و گرما از دل و جان برای تیم سرخپوش پایتخت مایه می گذارند، حق دارند که نسبت به باخت دراماتیک تیمشان برای دومین بار قبل از تعطیلات عید در اسفند۱۴۰۲ و پس از تعطیلات در ماه میانی بهار۱۴۰۳ ناراحت و مغموم باشند و از استراتژی نادرست و معکوس سرمربی تیم خود نگران و ناراحت باشند که رضا درویش مدیرعامل پرسپولیس اگر اختیار تام به او داده چرا به به گفته بعضی جراید و شماری از هواداران بعضی از بازیکنان تیم را ارنج و کوچ می کنند؟

ما مردم همگی گاه گاهی دچار فشار روانی می‌شویم،دانشجوها وقتی رابطه‌شان با هم اتاقیشان به هم می‌خورد یا وقتی مجبور می‌شوند دست به انتخاب گرایش تحصیلی بزنند یا موقع امتحانات ممکن است گرفتار فشار روانی شوند؛تیم فوتبال پرسپولیس هم در شامگاه جمعه در ورزشگاه امام خمینی شهر اراک برای دومین بار پس از مربیگری اوسمار ویرا سرمربی برزیلی این تیم که پس از کش و قوس فراوان پس از رفتن یحیی گل محمدی به مربیگری این تیم پر طرفدار پایتخت برگزیده شد و در اولین ایستگاه در لیگ بیست و سوم به آرالکویی ها نتیجه را با شوت از راه دور مهاجم خویش و عدم جاگیری مناسب بیرانوند واگذار کرده بود، این بار و در نبود بیرانوند و حضور رفیعی گلر جوانش که این چند هفته در نبود بیرانوند عالی کار کرده بود و کلین شیت نیز کرده بود،در یک هشتم جام حذفی با اینکه دو بار با نتایج ۲ بر صفر و ۴ بر۲ از همتای اراکی خویش پیش افتاد؛ اما درنهایت در ضربات جبار پنالتی و به هدر رفتن پنالتی اسماعیلی فر و امیری نتیجه را به آلومینیوم اراک واگذار کرد و دچار این فشار ناخواسته روانی برای خود و هواداران پرشمارش شد. جامعه امروزی بشر که دستخوش تحولات سریع است، برای بسیاری از مردم و همچنین ورزشکاران فشارهایی در بر دارد؛پیوسته با فشار ناشی از اجبار به انجام دادن کارهای بیشتر و بیشتر در فرصت‌های کوتاه و کوتاه‌تر و تمرینات بیشتر برای مسابقات فشرده پیش رو روبرو می‌شویم.

مسأله‌های آلودگی هوا و آلودگی صوتی و راهبندان و جرم و جنایت و کار و فعالیت طاقت فرسا و فشردگی در تمرینات ورزشی در زندگانی روزمره روز به روز بیشتر می‌شود؛علاوه بر این ها باید با رویدادهای پرفشاری از قبیل مرگ پدر یا مادر یا فاجعه‌های طبیعی هم روبرو شد. فشار روانی می‌تواند موجب هیجان‌های ناخوشایندی نظیر اضطراب یا افسردگی و همچنین بیماری‌های جسمانی عمده و کوچک هم بشود. در عین حال مردم در برابر رویدادهای تنش زا،واکنش‌های گوناگون از خود نشان می‌دهند و ورزشکاران و فوتبالیست‌ها در مقابل باخت‌های ناگهانی فشارهای مضاعفی را متحمل می‌شوند،یعنی در برابر رویداد تنش زای واحد،بعضی‌ها گرفتار اختلالات وخیم روانی یا جسمانی می‌شوند در حالی که مردمان دیگری در برابر همان رویداد نه تنها دچار هیچ نوع اختلالی نمی‌شوند، بلکه چنین رویدادی را فرصتی خواستنی برای چالش و کوششی تازه به شمار می‌آورند؛ در ادامه بازی های مانده لیگ بیست و سوم  یحتمل پرسپولیس نیز باید بتواند فرصت از دست رفته را جبران کند و بتواند از همتای آبی سنتی رقیب خویش پیشی بگیرد.

این روزها دیگر همه مردم درباره فشار روانی یا فشار حرف می‌زنند؛رسانه‌های همگانی رفتار غیرعادی و بیماری‌های غیرعادی را زاییده فشار روانی یا به عنوان فروپاشی روانی ناشی از تنش‌ها معرفی می‌کنند. به عنوان مثال وقتی آدم اسم و رسم داری دست به خودکشی می‌زند،می‌گویند زیر بار فشارهای زندگی به زانو درآمده است.

دانش آموزان و دانشجویان در مدرسه و دانشگاه درباره میزان فشار روانی با یکدیگر صحبت می‌کنند و سخن از بار فشارها دارد مرا خرد می‌کند میان مردم رواج دارد و هواداران تیم استقلال مدام برای هواداران تیم رقیب خویش پرسپولیس کری می‌خوانند که شما باز هم به آلومینیوم باختید در حالی که خود آن ها قبل از تعطیلات عید با ۲ گل به مس رفسنجان در کرمان باختند و از دور مسابقات جام حذفی کنار رفتند؛با این همه،فشار روانی اصلاً چیست؟

به طور کلی هنگامی صحبت از فشار روانی یا استرس به میان می‌آید که شخص با رویدادی مواجه شود که خودش آن را برای سلامت جسم یا روانش مخاطره آمیز بداند. این قبیل رویدادها را معمولاً رویدادهای تنش زا یا استرس زا و واکنش‌های مردم را به آنها پاسخ‌های تنش‌ زا می‌نامند؛رویدادهایی هست که اکثریت مردم آنها را تنش زا به حساب می‌آورند.  هنگامی که بتوان از فشار روانی دور شد یا به آن حمله برد؛ چنین واکنشی سازگارانه است. اما وقتی فشار روانی مستمر و غیر قابل کنترل باشد این واکنش ممکن است ناسازگارانه بشود،فشار روانی،هم به صورت مستقیم و هم غیر مستقیم بر سلامت تأثیر می‌گذارد. رویدادهایی که موجب تنش می‌شوند،بی شمارند. بعضی از آن ها تغییرات عمده‌ای هستند که بسیاری از مردم را به صورت همزمان گرفتار می‌کنند؛از قبیل جنگ، باخت سنگین در یک مسابقه فوتبال،سانحه‌های هسته‌ای و زمین لرزه؛دسته دیگری از تنش زاها تغییرات بزرگ و عمده زندگی هستند.  نظیر جلای وطن کردن، تغییر شغل، ازدواج، از دست رفتن دوست و بیماری های وخیم مانند سرطان و…؛گرفتاری‌های روزمره را نیز بعضی مردم به صورت رویداد تجربه می‌کنند مانند گم کردن کیف دستی، گیر افتادن در راهبندان، بحث و جدل دانشجو با استادش، تعویض های غیرضروری مربی یک تیم فوتبال وقتی با نتیجه مطمئن پیش است و بازیکنان را به عقب بکشد و جناح های تیم تضعیف شود که در بازی شامگاه جمعه سرخپوشان مقابل آلومینیوم اراک تا دقیقه ۷۰ بازی پرسپولیس یک فوتبال مالکانه و در استایل رو به جلو و با پرسینگ قاطع مقابل آلومینیوم در سطح کلاس بالا به نمایش گذاشت و ۲ بر صفر از رقیب خود پیش بود که ناگهان اوسمار دست به تغییر تاکتیک عجیبی زد و با خارج کردن قوای تهاجمی پرسپولیس ارونوف، ترابی، عبدالکریم حسن و ورود علی نعمتی، فرشاد فرجی و سینا اسدبیگی به یکباره قوای تیم پرسپولیس رو به یک سیر سینوسی و نزولی نهاد و با این تغییر استراتژی شاید می خواست قوای تهاجمی خود را برای بازی صعب خویش مقابل سپاهان کن به ال کلاسیکوی فوتبال ایران معروف شده نگاه دارد که یک اشتباه محاسباتی و در نوع خود در فوتبال ایران بی سابقه بود.

در همین بحبوحه مجتبی حسینی سرمربی آلومینیوم اراک که مترصد فرصت بود با آوردن با بازیکنان تیز و جلو رونده ای نظیر شروین آقابزرگ و نقی زاده بر ضعف تاکتیکی تیمش چیره شد و توانست بازی را با گل دقیقه۸۴ لیموچی۲ بر۱ و در ادامه و نزدیک وقت های قانونی بازی با گل شروین آقا بزرگ به تساوی۲ بر۲ بکشاند و در وقت های اضافه اول،اما این پرسپولیس بود که با شوت سرکش سینا اسدبیگی بازی را۳بر۲ به سود سرخپوشان تغییر داد و سپس عیسی آل کثیر مهاجم این تیم برای بار دوم در دقیقه۱۰۹ و وقت های اضافه نیمه دوم بازی را۴بر۲ کرد و سپس باز شروین آقابزرگ با کرنری که همبازی های او برایش ارسال کردند در عدم جاگیری مناسب مدافعین پرسپولیس نتیجه را۴ بر۳ کرد و در دقیقه۱۲۲و اضافه در اضافه وقت های اضافی نیمه دوم نقی زاده مهاجم آلومینیوم نتیجه بازی را ۴بر۴ کرد تا بازی به ضربات جبار پنالتی برود و در ضربات پنالتی با خراب شدن ضربه دانیال اسماعیلی فر و وحید امیری، این آلومینیوم اراک بود که برای دومین بار در قمار بزرگ اوسمار سونات پیروزی را برای هوادارانش نواخت.