مرتضی افقه /اقتصاددان

آرمان امروز : تورم سالانه برای کل خانوار که به طور تاریخی در اقتصاد ایران در حول و حوش یک متوسط ۱۵درصدی نوسان می کرد، در سه، چهار سال اخیر به شدت افزایش یافته است؛ در اردیبهشت ماه امسال بالای ۴۹درصد بود و در ماه های اخیر مطابق آخرین آمار انتشاریافته از طرف مرکز آمار ایران با یک روند کاهشی در مهرماه به ۴۵.۵درصد رسیده است. این کاهش در متوسط سالانه به دنبال یک کاهش قابل ملاحظه در تورم نقطه به نقطه – که در آن شاخص قیمت در هر ماه با مقدار این شاخص در ماه مشابه سال قبلی مقایسه می شود- رخ داده است. مطابق آمار موجود، مقدار تورم نقطه به نقطه از ۵۵.۵درصد در فروردین ماه سال جاری به ۳۹.۲درصد در شهریور ماه کاهش داشته است. اما آیا به معنی کنترل تورم است و آیا وعده بانک مرکزی برای رسیدن به تورم ۳۰ درصدی محقق می شود؟

نکته مهمی که دباید بدانیم این است که متغیرهای تاثیرگذار بعد از تشدید تحریم ها عمدتا غیر اقتصادی است. تنش هایی است که بیرون داریم و الان نیز جنگ ممکن است فراگیر شود و روی متغیرهای ما تاثیر بگذارد.

دولت از ابتدا وعده داده بود که بعد از یک سال تورم یک رقمی می شود و مشخص بود محقق نمی شود. در حال حاضر نیز با تمام تلاش و وعده ای که داده شده به حدود ۴۰ درصد رسیده است. هرچند خود ۳۰ درصد هم تورم غیر عادی است. از نظر من به به پوسته سخت تورم رسیده ایم.

نکته مهم دیگری که باید به آن اشاره کنیم این است که از سمت تقاضا نقدینگی بیش از این کنترل نمی شود. ریشه اصلی تورم ما سمت عرضه است، در حالیکه بانک مرکزی بیشتر روی تقاضا تمرکز کرده است. این رویه برای کاهش تورم در بخش نقدینگی منجربه به رکود می شود. ما در بخش های تولیدی دچار کمبود نقدینگی هستیم و با این وضعیت بخش دلالی ما رشد خواهد کرد به باعث افزایش مجدد تورم می شود.