از تحریم شهرک نشینان تا به رسمیت شناختن فلسطین

آرمان امروز-سرویس بین الملل: آمریکا در اقدامی نادر ۴ شهرک‌نشین افراطی اسرائیلی را به‌دلیل اعمال «خشونت علیه غیرنظامیان فلسطینی» ساکن کرانهٔ باختری، تحریم کرد. جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا روز پنج‌شنبه اول فوریه با صدور یک دستور اجرایی، شهرک‌نشینان اسرائیلی که در خشونت علیه فلسطینیان در کرانه باختری و مناطق اشغالی رود اردن مشارکت داشته‌اند را از ورود به خاک و اماکن مرتبط به این کشور منع و دسترسی آن‌ها به نظام بانکی و دارایی‌های مرتبط با آمریکا را مسدود کرد. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، در بیانیه‌ای با اعلام این دستور اجرایی، گفت که واشنگتن با این اقدام به‌دنبال ارتقای «صلح و امنیت برای اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها» است. اگرچه این نخستین تحریم مالی علیه شهرک‌نشینان اسرائیلی است اما دولت بایدن پیشتر هم اعلام کرده بود که با صدور روادید برای یهودیان افراطی درگیر در خشونت مخالفت می‌کند.

تحریم‌های جدید واشنگتن علاوه بر بی‌سابقه بودن در سیاست خارجی آمریکا نسبت به اسرائیلی‌ها، به تحریم‌های پیشین که وزارت خارجه این کشور مبنی بر لغو روادید آمریکا برای شهرک‌نشینان افراطی اسرائیلی بود، افزوده می‌شود. این دستور اجرایی با فراهم کردن زمینه اقدام‌های بیشتر واشنگتن در مورد حملات و اقدام‌ها «تروریستی» در کرانه باختری، سطح واکنش بازدارنده دولت آمریکا را از «عدم صدور روادید» که در تحریم‌ پیشین اعلام شده بود، فراتر می‌ برد. یک مقام ارشد آمریکا در خصوص چرایی امضای این دستور اجرایی، به خبرگزاری فرانسه گفت که آقای بایدن همواره نگرانی خود را در مورد خشونت شهرک‌ نشینان با اسرائیل مطرح کرده است.  او در ادامه از این اقدام‌های شهرک‌نشینان به عنوان «تهدیدی جدی برای صلح، امنیت و ثبات در کرانه باختری، اسرائیل و خاورمیانه» نام برد. موسسه اعراب آمریکایی‌تبار پیشتر اعلام کرده بود که بر اساس نظرسنجی‌هایی که این مؤسسه از آغاز جنگ غزه انجام داده، میزان حمایت جامعه عرب‌های آمریکایی‌تبار از حزب دموکرات از ۵۹ درصد در سال ۲۰۲۰ به ۱۷ درصد در حال حاضر رسیده است.

از زمان حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر گذشته و در پی آن حمله گسترده زمینی و هوایی اسرائیل به نوار غزه، خشونت در کرانه باختری و همچنین بیت‌المقدس افزایش داشته است. گروه حقوق بشری «یش‌دین» در گزارشی اعلام کرد، شهرک‌نشینان اسرائیلی در سال ۲۰۲۳ دست‌کم ۱۰ فلسطینی را کشته و ده‌ها خانه را در کرانه باختری به آتش کشیده‌اند.

بایدن در متن دستور اجرایی خود با اشاره به این وضعیت نوشته است که اوضاع در کرانه باختر، «به ویژه سطح خشونت و افراطی‌گری شهرک‌نشینان، جابجا کردن اجباری مردم و روستاییان، و تخریب اماکن و املاک»، به سطح «غیرقابل تحملی» رسیده و «به تهدید جدی صلح، امنیت و ثبات» منجر شده است. ساعتی پس از امضای این دستور اجرایی، دولت بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل با صدور اطلاعیه‌ای نارضایتی خود از این تصمیم رئیس جمهوری آمریکا را اعلام کرد و اکثریت شهرک‌نشینان کرانه باختری را شهروندانی «تابع قانون» خواند. حدود ۴۹۰هزار شهرک‌نشین اسرائیلی در میان حدود ۳ میلیون فلسطینی در کرانه باختری، در شهرک‌هایی که بر اساس قوانین بین‌المللی «غیرقانونی» هستند، زندگی می‌کنند.

این تمام ماجرا نیست زیرا وزیرخارجه بریتانیا نیز در صحبت هایی بی سابقه، فشاری دیگر بر اسرائیل وارد کرد. کامرون که با هدف کاهش تنش‌های منطقه‌ای به لبنان سفر کرده است، روز پنج‌شنبه اول فوریه به آسوشیتدپرس گفت: «تا زمانی‌که حماس در غزه حضور دارد، امکان به رسمیت شناختن وجود ندارد، اما این به رسمیت شناختن می‌تواند در حالی انجام شود که مذاکرات اسرائیل با رهبران فلسطینی ادامه دارد. وزیر خارجه بریتانیا همچنین گفت: به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطینی از جمله در سازمان ملل متحد توسط لندن، «نمی‌تواند در آغاز این فرایند باشد، اما لزومی هم تدارد که پایان فرآیند باشد.»

کامرون در ادامه گفت، کاری که آن‌ها باید انجام دهند، این است که به مردم فلسطین «افقی به سوی آینده‌ای بهتر» نشان دهند، آینده‌ای برای داشتن کشور خودشان. او گفت که این چشم‌انداز برای صلح و امنیت بلندمدت منطقه کاملاً «حیاتی» است. بریتانیا، آمریکا و دیگر کشورهای غربی از ایده تشکیل کشور مستقل فلسطینی در کنار اسرائیل به عنوان راه حلی برای کاهش تنش‌های منطقه‌ای حمایت می‌کنند. اما بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل با تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی مخالفت کرده است. آسوشیتدپرس در گزارش خود نوشت، اقدام برخی از متحدان کلیدی اسرائیل برای به رسمیت شناختن یک کشور فلسطینی بدون مشارکت اسرائیل، می‌تواند این کشور را منزوی کند و به آن فشار بیاورد تا به میز مذاکره بازگردد. آقای کامرون گفت که نخستین گام باید «وقفه در جنگ» غزه باشد که در نهایت به «آتش‌بس دائمی و پایدار» تبدیل شود. وی افزود برای اینکه کشورش کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد، رهبران گروه شبه‌نظامی حماس باید غزه را ترک کنند، «زیرا نمی‌توانید راه حل دو کشوری داشته باشید که غزه همچنان تحت کنترل افراد مسئول در ۷ اکتبر است.