«آرمان امروز» همزمان با روز مادر بررسی می‌کند

آرمان امروز: گروه جامعه_ ۱۳ دی، روز مادر و روز زن است. زن چه در فرهنگ ایران و چه در اسلام به عنوان رکن خانواده و نیمی از پیکره اجتماع از جایگاه ارزشمند و والایی برخوردار است. خانواده رکن اساسی جامعه است و زنان به عنوان محور خانواده در تأمین سلامت اخلاقی و سعادت آن نقش ویژه‌ای بر عهده دارند. مسئولیت‌های خطیر زنان به عنوان همسر و مادر از تأثیر عمیق این قشر در فراز و فرود جامعه انسانی حکایت می‌کند. با این حال، بسیار زنانی هستند که آنان همچنان، با چالش هایی مواجه می‌شوند که از نگاه سنتی به مقوله حضور زنان در جامعه و نگاه تبعیض آمیز در انتصاب پست‌های مدیریتی کشور در رده بالای کشور سرچشمه می‌گیرد. با این وضعیت زنان با همه ظرفیت‌هایی که در پست‌هایی که برعهده داشته‌اند، از خود نشان داده‌اند و اما برخی از این قوانین یا برخورد با آنها همچون ترمزی در مسیر پیشرفت‌شان تلقی می‌شود.

چالش‌های پیش روی زنان

سوال مهم  بر می‌گردد به جایگاه زنان در جامعه ایران. اینکه هم اینک این جایگاه چگونه است و چه مسیری را برای تحول، پیموده است. سوالی که توران ولی‌مراد، جامعه شناس و فعال حقوق زنان در مورد آن معتقد است، وضعیت فعلی زنان در جامعه را می توان از دو بُعد بررسی کرد. اول مسیری که بانوان کشورمان طی ۴۳ سال اخیر و بعد از پیروزی انقلاب طی کرده‌اند و باعث شده اند تا یک هویت ارزشمند برای زنان ایجاد شود که براساس آن، بانوان خودشان را باور کنند و تاثیر‌گذار و تصمیم ساز شوند. در واقع در این بُعد، زنان در همه ابعاد هویتی، شخصیتی، علمی‌، آموزشی‌، مدیریتی و… رشد چشمگیری داشته‌اند، ولی این مسیری است که زنان خودشان برای خودشان بازکرده‌اند.  وی در گفت و گو با «آرمان امروز» ادامه می دهد: اما از منظری دیگر زنان با ۲ چالش روبه‌رو هستند که ناشی از دو آسیب جدی است. چالشی که نشات گرفته از دو نگرش متفاوت از دو جریان فکری و سیاسی قالب در کشور سرچشمه می‌گیرد. این دو طیف سیاسی در یک مورد چالش برانگیز مشترک بوده و هستند. اینکه زن و خانواده را در نظام اسلامی تعریف نکرده‌اند. البته تئوری پردازان و سرآمدان نظام انقلاب اسلامی، هویت زن را کاملا تعریف کرده‌اند، اما این هویت باید در نظام کشور نیز تعریف شود چرا‌که شرایط امروز را نمی‌توان به‌عنوان نقطه مطلوبی برای زنان دانست. از سویی عملکرد یک جریان سیاسی نشان می‌دهد که چشم اندازش به غرب است و همین مساله نیز باعث شده تا اگر در نظام اسلامی زن را تعریف می‌کند، هم امکانات موجود برای رشد زنان را می‌سوزاند و هم جامعه این نگاه را نمی‌پسندد. یعنی جامعه ما نمی‌تواند بسیاری از دیدگاه‌های غرب را در مورد زنان بپذیرد.

در همین راستا، اصلاح این ساختار نیازمند اقداماتی فراتر از مجلس و درحد و اندازه  تدوین سیاست های نظام است. چرا‌که در غیر این‌صورت ممکن است باز هم دست سازمان‌های مختلف برای به‌کار گیری زنان بسته است. کمااینکه بارها نیز در پاسخ به نقدهای مطرح شده گفته‌اند فلان ارگان و نهاد گفته که نباید در برخی پست های مدیریتی از زنان استفاده کند. در واقع در یک کلام کشور نیازمند یک بازنگری بنیادین در نگرش به زن و جایگاه آن در جامعه است.

لایحه نوید بخش در آستانه روز مادر

در این میان، شاید بتوان خبر بازگشت مجدد لایحه حمایت از زنان از سوی مجلس و در آستانه روز مادر را گامی مهم در این راستا دانست. «لایحه ارتقای امنیت زنان» ۵۱ ماده و ۵ فصل دارد که از سال ۱۳۹۱ بین نهادها، سازمان‌ها و کمیسیون‌های مختلف دست به دست شد تا اینکه در نهایت فروردین‌ماه سال جاری، با ۱۹۰ رأی موافق به تصویب اهالی بهارستان رسید. البته لایحه فوق به شرط اینکه به واقع اقدامی برای ارتقای سطح امنیت زنان باشد، مدت طولانی در کمیسیون اجتماعی خاک خورد و در نوبت صحن قرار گرفت. طبق آنچه نمایندگان اظهار می‌کنند هدف این لایحه، تمرکز بر بازدارندگی و پیشگیری، ارتقای امنیت روانی و جسمانی زنان در محیط خانه، کار و اجتماع است.

به قول، ولی اسماعیلی، رئیس کمیسیون اجتماعی که گفت این لایحه بنا دارد رسوم غلط و اشتباهی مثل خون‌بس را که در بخشی از جامعه اجرا می‌شود حذف کند؛ تأکید کرد که در‌این‌باره جرم‌انگاری‌هایی صورت گرفته است. نکته دیگری که در این لایحه دیده شده است، حمایت از حریم خصوصی زنان در مقابل ضابطان قانونی، امکان استفاده از اذن قاضی برای خروج زنان از کشور در موارد ضروری، مجازات شوهری که همسر خود را از خانه اخراج کرده یا مانع ورودش به خانه شود، جرم تلقی‌شدن اجبار زن به ازدواج یا طلاق توسط هر کسی از جمله ولی، قیم و… از دیگر اهداف این لایحه است.