درخواست برجامی روسیه؛ عرض اندام در مقابل غرب یا انجام درخواست اسرائیل؟

آرمان شرق- گروه بین الملل:مقداری بعید به نظر می‌رسد که درخواست روسیه از ایالات متحده به خواست اسرائیل صورت گرفته باشد؛‌ درست است که این سفر و همزمانی آن می‌تواند این گمانه‌زنی را در پی داشته باشد اما منافع کلان روسیه در زمینه حفظ برجام و غیرهسته‌ای شدن ایران می‌تواند این تئوری را نقض کند.

یک کارشناس مسائل روسیه گفت: اقدام روسیه برای درخواست تضمین کتبی از ایلات متحده، بیشتر نوعی تلاش بود که خودش را مقداری از لاک دفاعی خارج کند و در موضوع برجام به جهان بگوید که من همچنان در صحنه بین‌المللی و فعل و انفعالات مربوط به ایران یک بازیگر فعال و تأثیرگذار هستم.

ولی کالجی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در تحلیل درخواست روسیه از آمریکا برای دریافت تضمین کتبی از این کشور برای مصون ماندن از تحریم هایی که پس از بحران اوکراین ارتباط این کشور با ایران را دچار مشکل می‌کند و در پاسخ به این سوال که آیا روسیه می‌خواهد در این مسئله گروکشی کند تا بتواند از غرب امتیاز بگیرد یا روسیه نگرانی خاصی در این مسئله دارد و فکر می‌کنید چقدر بر این هدف پافشاری خواهد کرد، گفت:‌ روس‌ها این درخواست را در میانه و اوج بحران اوکراین مطرح کرده‌اند که من معتقدم بیشتر برای عرض اندام در مقابل غرب و برای این است که نشان دهند در جریان مذاکرات هسته‌ای با ایران منفعل نبوده و هنوز تأثیرگذار هستند. در ثانی دیدیم که آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا گفت که ما نمی‌توانیم چنین تضمینی بدهیم و قطعاً هم نمی‌دهند، بسیار بعید است که بخواهند چنین ضمانتی بدهند و روس‌ها هم به نظرم این را می‌دانند که چنین ضمانتی نمی‌دهند.

وی ادامه داد: مسئله بعد این‌که است که فرض کنیم ضمانت داده شود، مکانیزم اجرایی و ضمانت آن به چه ترتیب خواهد بود؟ شما می‌دانید که توافق‌نامه برجام در شورای امنیت به تصویب رسیده بود و آمریکا به طور یکجانبه از آن خارج شد، حالا یک کشور می‌خواهد ذیل برجام از یک دولت ضمانت‌نامه کتبی بگیرد که این تحریم‌ها شامل همکاری‌های ایران و روسیه نشود که قطعاً اعتبار و ضمانت اجرای آن به مراتب ضعیف‌تر و پایین‌تر خواهد بود که معتقدم این موضوع را خود روس‌ها هم می‌دانند.

وی افزود: از طرفی بر اساس نظر مدیرکل آژانس این مذاکرات جلو می‌رود و امیدواریم به نتیجه برسد؛ همکاری‌های اقتصادی ایران با روسیه مسیر خودش را دنبال می‌کند، یعنی در چارچوب اتحادیه اورآسیا و در همین شرایط تحریمی که طی این چند سال بوده است ادامه داشته و بخش زیادی از آن به صورت تهاتر و بخشی به صورت پول ملی و ریال و روبل انجام شده و روسیه فقط به نوعی در این شرایط به ما شبیه‌تر شده است و این کار انجام می‌شود. به نظرم تحریم‌هایی که علیه وضع روسیه شد بیشتر تأثیرش را بر همکاری‌های روسیه با شرق آسیا به طور مشخص ژاپن و جنوب شرق آسیا خواهد گذاشت و کشورهای اروپا و آمریکای شمالی، ولی در حوزه CIS، اورآسیا، ایران و چین؛ همچنان روسیه کانال‌های مالی و ارتباطی خودش را می‌تواند حفظ کند.

این تحلیل‌گر مسائل اوراسیا همچنین در پاسخ به این سوال که این درخواست روسیه زمانی مطرح شد که نفتالی بنت سفری به مسکو داشت و اخباری از آن نشست در می‌آید که مسئله مذاکرات وین هم در این دیدار مطرح شده، چقدر امکان دارد که این درخواست روسیه در پاسخ به خواست اسرائیل صورت گرفته باشد یا اساساً روابط مسکو ـ تل‌آویو به شکلی‌ست که روسیه بخواهد در این برهه زمانی به درخواست تل‌آویو در خصوص مذاکرات وین گروکشی کند، گفت: مقداری بعید به نظر می‌رسد که درخواست روسیه از ایالات متحده به خواست اسرائیل صورت گرفته باشد؛‌ درست است که این سفر و همزمانی آن می‌تواند این گمانه‌زنی را در پی داشته باشد اما منافع کلان روسیه در زمینه حفظ برجام و غیرهسته‌ای شدن ایران می‌تواند این تئوری را نقض کند.

وی افزود: بسیار بعید است که روس‌ها بخواهند زیر برجام بزنند و توافق‌نامه را به تأخیر بیندازند زیرا طی این سال‌ها روس‌ها با وجود این‌که روابط نزدیکی با اسرائیل داشتند، در برجام بودند و در دوران ترامپ هم که اسرائیل بسیار فعال بود و آمریکا از برجام بیرون رفت، اما نتوانست چنین تأثیرگذاری‌ای روی روسیه داشته باشد. به نظرم این اقدام روسیه بیشتر نوعی تلاش بود که خودش را مقداری از لاک دفاعی خارج کند و در موضوع برجام به جهان بگوید که من همچنان در صحنه بین‌المللی و فعل و انفعالات مربوط به ایران یک بازیگر فعال و تأثیرگذار هستم.