۴۰ درصد بودجه درمان صرف تصادفات می شود

آرمان امروز–مجتبی رحیمی: آمارهای رسمی بیانگر آن است که هر روز حدود ۵۰ نفر در تصادفات رانندگی کشور جان خود را از دست می‌دهند. در دو دهه گذشته نزدیک به ۴۰۰ هزار نفر در ایران جان خود را بر اثر این حوادث از دست داده‌ و بیش از ۶ میلیون نفر نیز مصدوم شده‌اند؛ این ارقام هراسناک، عمق یک فاجعه انسانی را نشان می‌دهد. تصادفات در ایارن علاوه بر خسارات جانی، خسارات مالی سنگینی نیز در پی دارد. بر اساس گفته های رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران«برآوردها نشان می‌دهد به ازای هر نفری که در تصادف جان می بازد، بیش از هشت میلیارد تومان بصورت مستقیم و غیرمستقیم به کشور خسارت وارد می‌شود.» بر اساس آمار رسمی اعلام شده تنها در سال ۱۴۰۱ حدود ۱۷ هزارنفردر تصادفات رانندگی جان خود را ازدست داده اند که برآورد هزینه اقتصادی آن بیش از ۱۳۶ هزارمیلیارد تومان می شود. رقمی که حدود ۱۷ درصد از کل تولید ناخالص ایران ذر سال ۱۴۰۱ را شامل می شود.

در کنار این هزینه، باید به هزینه های دیگر تصادفات بر اقتصاد کشور تحمیل می کند نیز اشاره کرد. به گفته کمال هادیانفر، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی حدود ۹ تا ۱۱ درصد از بودجه کشور صرف تصادفات می‌شود و شرکت‌های بیمه بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان برای جبران خسارت تصادفات می‌پردازند که اگر اندکی از این هزینه کلان به دستگاه‌ها و شهرداری‌ها اختصاص یابد در زمینه کاهش تعداد جان باختگان شاهد موفقیت‌های بیشتری خواهیم بود.

آمارهای رسمی حاکی است از سال ۱۳۸۴ تا ۱۴۰۱ در مجموع ۳۵۱ هزار و ۹۹۶ نفر بر اثر حوادث رانندگی در کشور جان خود را از دست داده‌اند و با احتساب حدود ۲۷ هزار مرگ در سال‌های ۸۳-۱۳۸۲ می‌توان گفت در دو دهه گذشته از سال ۱۳۸۲ تا ۱۴۰۱ حدود ۴۰۵ هزار نفر در حوادث رانندگی کشور جان خود را از دست داده‌اند. جدا از مرگ سالانه حدود ۱۹ هزار نفر که به سوگ و عزای هزاران خانواده منجر شده و خانواده های بسیاری را یتیم و بدون نان آور کرده است. توجه به آمار مصدومان این حوادث نیز بسیار تاثر برانگیز است. داده‌های سازمان پزشکی قانونی نشان می‌دهد از سال ۱۳۸۴ تا ۱۴۰۱ در مجموع ۵ میلیون و ۵۲۵ هزار و ۸۶۰ نفر در تصادفات رانندگی مصدوم شده‌اند.

این آمار البته احتمالا موارد مصدومیت‌های شدید است که به تشکیل پرونده در سازمان پزشکی قانونی و پیگیری‌های قضایی ختم شده است و احتمالا قله کوه یخی است که تصادفات جرحی کوچک را که هر روز در کوچه و خیابان شهرها رخ می‌دهد ، نشان نمی‌دهد.

کیفیت پایین خودروها

بر اساس اعلام پلیس راهور، ۵۲ میلیون نفر نیز در کشور گواهینامه رانندگی دارند و ۳۷ میلیون وسیله نقلیه در کشور در حال تردد است. از این تعداد حدود ۱۲ میلیون موتورسیکلت هستند. ۳۵ درصد خودروهای کشور و ۸۰ درصد ناوگان عمومی فرسوده هستند.

سردار هادیانفر، رئیس پلیس راهور می‌گوید: کیفیت پایین خودروها و نا ایمن بودن آنها عامل ۳۴ درصد کشته‌های تصادفات است.

بسیاری از خودروهای داخلی از همان زمان خروج از کارخانه خراب هستند. به گفته او، در موارد زیادی در تصادفات خودروی داخلی تا وسط جمع می‌شود در حالی که به خودروی با کیفیت خارجی فقط خط افتاده است. سردار سید تیمور حسینی، جانشین رئیس پلیس راهور فراجا نیز گفته است: سهم خطای انسانی در تصادفات جاده‌ای ۲۹ درصد، سهم راه ۲۰ درصد و سهم خودرو به‌ویژه خودروهای ایرانی مانند پراید و پژو ۵۱ درصد است.

بر اساس اعلام صندوق تامین خسارت‌های بدنی در سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰، پراید با ۷ هزار پرونده تصادف در صدر خودروهای حادثه ساز کشور قرار داشته است. خودرویی که بیشترین میزان تصادفات را در کشور دارد. پرونده‌هایی که در آنها خودروی پراید مقصر بوده و بیمه بابت آن خسارت پرداخت کرده از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ حدود ۱۹۳ درصد رشد داشته است.

خودروهای ما بخشنده نیستند

ناصر رزاق منش، مدیرعامل عامل جمعیت طرفداران ایمنی راه ها، در گفت و گو با روزنامه آرمان امروز با اشاره به اینکه خودروها در ایران بخشنده نیستند، گفت: ۲۸ آبان روز یادمان جهانی قربانیان سوانح رانندگی است. در ایران روزانه ۵۳ نفر قربانی سوانح رانندگی می شوند که این رقم یک فاجعه انسانی است. سازمان ملل سال ۲۰۲۱ تا سال ۲۰۳۰  را دهه اقدام برای ایمنی راه ها تعیین کرده که باید کشورها ۵۰ درصد تصادفات خود را کاهش دهند، اما ما از همان سال افزایش تصادفات داشته ایم. در ۵ ماه اول امسال نیز نسبت به سال گذشته افزایش تصادفات را شاهد بودیم. رزاق منش افزود: ما در این باره نیاز به عزم ملی داریم. جمعیت طرفداران ایمینی راه ها نامه ای به آقای مخبر نوشته که زنگ خطر به صدا درآمده است و رئیس جهور باید ریاست ستاد ایمینی را بر عهده بگیرد. باید شورای عالی ایمینی حمل و نقل باید به ریاست رئیس جمهور تشکیل شود و ۲۲ نهادی که مسوول هستند مرتبا جلسه شورا را تشکیل دهند. کمیسیون ایمنی راه های کشور که وزیر راه رئیس آن است نتوانسته موفقیتی کسب کند و ما در جلساتی که به عنوان عضو ناظر شرکت می کنیم، شاهد این موضوع هستیم. افرادی که در این جلسات شرکت می کنند افراد تصمیم‌گیر نیستند. مدیرعامل جمعیت طرفداران ایمنی راه ها با اشاره به قطعنامه سازمان ملل در این باره افزود: در بخشی از این قطعنامه در کنار دولت جامعه مدنی را قرار داده است. اما دو مصوبه ای که دولت صادر کرده است اسمی از سمن ها و دانشگاه نیست و دولت باید توجه رسانه ها را معطوف به این موضوع کند.

رسانه ملی برای هر اقدامی در این زمینه پول می خواهد؛ در صورتی که خودش مسوول این مورد است.

او ادامه داد: ما در تهران حالت بحرانی رسیده ایم و روزی نیمی از کشته ها در تهران از موتورسواران هستند. هرچند پلیس نیز اقدام می کند، اما موفقیت چندانی کسب نکرده است. چشم امید ما به آیین نامه جدید تخلفات رانندگی در مجلس است. جریمه کارسازی نیست و باید کار فرهنگی کرد. در آموزش و پرورش ما فرهنگ سازی موثر در این زمینه نداریم.در حال حاضر، ۴۰ درصد از بودجه درمان صرف خسارت تصادفات می‌شود. رزاق منش با اشاره به اجازه ورود خودروهای عراقی به ایارن گفت: اخیرا وزارت میراث فرهنگی ورود خودروهای عراقی را آزاد کرده است؛ در حالیکه این موضوع ارتباطی به وازرت گردشگری ندارد.

در کشور عراق گواهی نامه معنا ندارد و تصادفات در عراق ۳ و نیم برابر ایران است.