اینجا اروپا نیست آقای وزیر!

دنیای اقتصاد : در سلسله قانون‌های عجیبی که برای کنترل ریخت‌وپاش در فوتبال ایران وضع می‌شوند، قرار است از امسال باشگاه‌های دولتی، حداکثر بودجه ۲۵۰ میلیارد تومانی داشته باشند. بگذریم از اینکه چنین سقف هزینه‌ای اصلا ضمانت اجرایی ندارد و هیچ بعید نیست مثل تمام قوانین محدود‌کننده در سالیان اخیر دور زده بشوند، اظهارنظرهایی که در حمایت از این تصمیم شنیده می‌شود از خود مفاد قانونی آن حیرت‌انگیز‌تر است؛ از جمله صحبت‌های وزیر محترم ورزش که ضمن حمایت از این قانون، آن را با فیرپلی مالی اروپا مقایسه کرده است.

سرپرست کمیته تدوین مقررات فدراسیون فوتبال پس از تصویب قانون سقف بودجه ۲۵۰ میلیارد تومانی، بدون اینکه ذره‌ای موقعیت‌‌سنجی داشته باشد اعلام کرد که این قانون تنها برای باشگاه‌های دولتی است و باشگاه‌های خصوصی بابت تبعیت از آن معاف هستند. توجه کنید که این شخص حقوقی، مدیرعامل باشگاه خصوصی تراکتور هم هست و احتمالا هیچ ارتباطی بین این دو گزاره وجود ندارد! وقتی باشگاه صنعتی‌ای بنا بر گفته دوست و دشمن در فصل تازه به اتمام رسیده بالغ بر ۴۰۰ میلیارد تومان هزینه کرده و قهرمان نشده، چگونه برای فصل آینده می‌تواند هزینه‌هایش را به نصف تقلیل دهد بدون اینکه هیچ حاشیه خاصی پیش بیاید؟ با همه این تفاسیر اظهارات حمید سجادی به عنوان نفر اول ورزش کشور انصافا غیر قابل چشم‌پوشی است. او در این مدت نشان داده که به عنوان نخستین وزیر ورزشی که ورزشکار بوده، تنها تفاوتی که با وزرای پیشین داشته در صحبت‌های عجیب و دفاعیه‌های حیرت‌انگیز است.

او در دفاع از تصمیم فدراسیون گفت: «در همه جای دنیا یکی از راه‌های کنترلی مالی آنها همین است. یک سقف تعیین می‌کنند تا فاصله خیلی زیادی ایجاد نشود. یک اصطلاحی به نام fairplay مالی وجود دارد که می‌گوید بین باشگاه‌های ورزشی اختلاف مالی نباید سنگین باشد. بنابراین یکسری راه‌های کنترلی باید وجود داشته باشد.» ما هم راه‌های کنترلی را تایید می‌کنیم ولی به کار بردن عبارت فیرپلی یا همان بازی جوانمردانه که پس از تصویب قوانین سختگیرانه توسط اتحادیه فوتبال اروپا برای محدودیت‌های مالی خارج از زمین استفاده می‌شود، شاید سجادی را در جلسه هیات دولت سربلند کند، اما دلیل نمی‌شود که مردم عادی از آن سر درنیاورند! واقعیت اینجاست چنین قانونی که از سال ۲۰۱۰ رسما در قاره اروپا اجرا شد، به صورت کلی به این موضوع می‌پردازد که هزینه‌های نقل و انتقالاتی یک باشگاه نباید بیشتر از درآمدهای آن باشد.

با آپدیت‌های مداوم و تغییراتی که در سالیان مختلف به وجود آمده، اکنون یوفا مقرراتی وضع کرده که حداکثر ۷۰ درصد از درآمد باشگاه‌های اروپایی باید صرف خرید بازیکن و پرداخت کمیسیون ایجنت‌ها شود و بقیه بابت تیم‌های پایه، زیرساخت‌های باشگاه و هزینه‌های مورد نیاز خرج شود. تازه در دل همین قانون هم کلی جزئیات و تبصره وجود دارد؛ مثلا به این شکل که اگر باشگاهی بازیکن تیم‌های پایه خود را به فروش برساند، می‌تواند درصد بیشتری از مبلغ به دست آمده را هزینه کند. در این سال‌ها هم عدم مماشات یوفا با باشگاه‌های مختلف را شاهد بودیم که حتی موجب شد تا نزدیک به یک دهه باشگاه‌های سرشناسی مثل میلان و اینتر به دلیل عدم رعایت این توازن از سایر رقبا عقب بمانند.

با این تفاسیر ممنون می‌شویم اگر آقای سجادی شباهت اروپا با فوتبال تماما دولتی و بدون درآمد ایران را برایمان شرح دهند. اینجا باشگاه‌ها از دریافت درآمد اولیه خودشان یعنی حق پخش عاجز هستند و از زمان بورسی شدن استقلال و پرسپولیس آن‌هم تنها با چند درصد جزئی، مدام این دو باشگاه در حاشیه‌های جدید غوطه‌ورند. فقط باید امیدوار بود که به جای وضع قوانین من‌درآوردی و دفاع از آن که دور زدنش مثل روز روشن است، یک تفکر بنیادی فوتبال را از این ریخت‌وپاش‌های بی‌حساب و کتاب آن‌هم از بیت‌المال نجات بدهد.