آیا ظریف با فایل صوتی تمام شد؟

در یکی از رومهای کلاب هاوس درباره انتشار فایل صوتی ظریف درباره سردار سلیمانی، اتفاقات منطقه و مذاکرات هسته‌ای بحثی انجام شد و درباره این موضوع تحلیل شد که چه جریانی فایل را منتشر کرده است.

فایل صوتی ظریف

رویداد۲۴ عصر امروز یک فایل صوتی منتسب به محمدجواد ظریف منتشر شد که در گفت و گویی با سعید لیلاز در قالب مصاحبه‌ای هفت ساعته، در خصوص مسائل مختلف سیاست خارجی، نقش سپاه در سیاست خارجی و روابطی که با قاسم سلیمانی داشته است صحبت کرده است.

شب گذشته در کلاب هاوس اتاقی با عنوان «فایل صوتی ظریف را چه کسی منتشر کرد؟» تشکیل شد و خبرنگاران داخلی و خارجی و فعالین سیاسی در این اتاق در حال بحث و تبادل نظر هستند.

بعد از انتشار این فایل، سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به انتشار این فایل صوتی گفت مصاحبه به صورت گزینشی در فضای مجازی منتشر شده است. لحظاتی بعد فایل کامل نیز در سایت‌های خارجی منتشر شد.
چه کسانی فایل صوتی ظریف را منتشر کردند؟

خبرنگاران خارج از ایران حاضر در این اتاق اعلام کردند که این فایل صوتی صبح روز گذشته (یکشنبه) برای آنها ارسال شده است. یکی از خبرنگاران دریافت کننده فایل اعلام کرد که فایل صوتی از سوی افراد ناشناس برای آنها ارسال نشده است.

یکی از حاضرین در این اتاق، گفت: نکته ابهام در ماجرا این است که چگونه فایل فوق محرمانه که فقط در دست دو نهاد کشور بوده، اینگونه منتشر شده است؟ آیا کار امنیتی در حال انجام است؟ معمولا زمانی که مسئولی دوره ماموریتشان تمام می‌شود اگر قصد خاطره نویسی دارند در کمیته‌ای بررسی می‌شود و برخی از آنها امکان انتشار پیدا نمی‌کنند. سوال این است که چرا وزیر خارجه کشورمان وسط یک بحران سیاسی، چنین گفت وگوهایی را مطرح کرده است؟ و چگونه خود را قانع کرده است که در خصوص مسائل روز ایران اظهار نظر کند. این کاملا جای سوال دارد!

یکی از فعالین سیاسی اعلام کرد که اتهامی که ظریف به مسکو وارد کرده و گفته مسکو در برجام سنگ‌اندازی کرده است، کاملا نادرست است و سردار قاسم سلیمانی وقتی مسکو آمدند، طی صحبتی که با وزیر دفاع مسکو و پوتین داشتند، سردار سلیمانی روی مواضع خود پافشاری می‌کردند و همین باعث شد که پوتین از قاسم سلیمانی خوشش بیاید.

فعال سیاسی دیگری گفت: به نظر می‌رسد که انتشار این فایل برای تطهیر ظریف است و مبرا کردن خود از دولت و اینکه جریان‌ها اجازه نمی‌دهند تیم سیاست خارجی کار خود را پیش ببرد. یکی از خبرنگاران آزاد گفت: برخی اعلام کردند که این فایل توسط افراد منتسب به یاران دولت بهاری به آن‌ها رسیده است.

برخی از افراد حاضر در این اتاق می‌گویند ممکن است مذاکرات در وین به نتیجه نرسد از همین رو این چنین فایل‌هایی منتشر شده است و ممکن است تا انتخابات شاهد این قبیل اتفاق‌ها باشیم.

فعال سیاسی دیگری گفت: وقتی فردی همچون سعید لیلاز که از روزنامه نگاران قدیمی هم است آن سمت مصاحبه و گفت‌وگو نشسته است، اصلا نباید به محرمانه بودن آن اعتماد و اطمینان داشت و اصل بر انتشار مصاحبه است نه عدم انتشار.

فرد دیگری گفت: انتشار این فیلم از سمت دولتمردان بوده است. این اتفاق یک خسران برای نظام است و تبعات آن گریبانگیر نظام خواهد شد. انتشار دهندگان این فایل می‌خواهند برای خروج از بن بست ناکارآمدی، نگاه را به سمت سیاست خارجی ببرند. چون اصلاح طلبان انتخابات را بازنده می‌بینند می‌خواهند از چنین ترفند‌هایی استفاده کنند.

فعال سیاسی دیگری گفت: ما تعریف مشترکی از منافع ملی نداریم، کسی که این فایل را منتشر کرده در مقام نقد آقای ظریف است. وقتی ظریف با این سابقه چنین مسائلی را بازگو کرده، جای تعجب زیادی دارد. انتشار این فایل رفتاری معطوف به انتخابات است و این ساده‌لوحانه است اگر بگوییم این فایل را رقیبان او منتشر کرده اند، زیرا این فایل در اختیار نزدیکان او بوده است.
حسام الدین آشنا فایل صوتی را منتشر کرده است؟

یکی از خبرنگاران حاضر در اتاق گفت: اصلاح طلبان برای پیروزی در انتخابات و تداوم دولت، به یک وضوح نیاز دارند و آن هم این است که گفتمان را به سمت گفتمان صلح و جنگ ببرند، گفتمانی که یک بار از طریق آن پیروز شدند.

خبرنگار دیگری گفت: مذاکرات زیر نظر آشنا بوده، ممکن است که انتشار این فایل توسط آقای حسام الدین آشنا یا عوامل نفوذی در دولت منتشر شده باشد.

محمد حیدری مدیرمسئول رویداد۲۴ نیز در تحلیل این موضوع گفت: چند نکته در خصوص این فایل باید بگویم، اول اینکه مصاحبه آقای لیلاز و آقای ظریف دارای ساختار طبقه بندی نبود و همین گفتگو تا آنجاکه مطلع هستم با مابقی اعضای کابینه و مدیران ارشد دولت با موضوع «آن سوی دولت» گرفته شده است. دوم اینکه مبنای این گفتگو‌ها جمع آوری تاریخ شفاهی و بازخوانی خاطرات وزرا از ایام مسئولیتشان بوده است.

وی ادامه داد: چهارم شبکه سعودی اینترنشنال صرفا بخش مورد علاقه خود را منتشر کرده است و باتوجه به اینکه سه ساعت از صوت مصاحبه منتشر شده کمتر کسی از دوستانی که الان ساعت‌ها در خصوص آن صحبت کردن حتی این سه ساعت را گوش نداده‌اند و صرفا تحلیل‌های متنوع و متکثر دال بر آن سه دقیقه دادند.

بخشی از سخنان ظریف در این گفت و گو در رابطه با سردار سلیمانی:

– محبوبیت من از ۹۰ درصد به ۶۰ درصد رسید، اما محبوبیت سردار سلیمانی به ۹۰ درصد رسید.

– من عاشق سردار سلیمانی بودن و گریه ام از شهادتش بند نمی‌آمد.

– زدن سردار سلیمانی توسط آمریکا از زدن یک شهر ایران بدتر بود.

– از بدشانسی من است که وزیر خارجه روحانی شدم.

حیدری ادامه داد: خوب حالا کسانیکه این بخش‌ها رو شنونده باشند قطعا در تحلیل‌های تند بسیاری از دوستان تشکیک می‌کنند و صحبت‌های دوستان را صرفا طرح مسائل سیاسی می‌دانند. حالا خیلی از خبرنگاران در جلسات خصوصی یا آف‌ رکورد از آقای ظریف در خصوص پشت پرده‌ها را می‌پرسند و کسانیکه حتی یکبار در این جلسات بودند همواره شنونده انتقادات آقای ظریف نسبت به تکثر در تصمیم گیری‌ها، نهاد‌های موازی و مداخلات در امور وزارت خارجه و مذاکرات بوده اند.

یکی از خبرنگاران حاضر در این اتاق گفت: مسائل در کشور ما آنقدر پیچیده نیست و رقیبان و مخالفان دولت به راحتی می‌توانند که به این فایل دست پیدا کنند و اینکه می‌گویند ظریف با این فایل تمام شد، به این معنا است که این رفتارها تماما انتخاباتی است .

انتشار فایل صوتی ظریف به نفع کیست، به ضرر کیست؟

برای پاسخ به این سوال که انتشار فایل ابتدا باید بدانیم چه جریانی عامل افشای این فایل صوتی که ظریف به صراحت بارها در آن بر لزوم عدم انتشار تاکید میکند دست داشته است. گفتگوی مذکور توسط تیمی متشکل از حسام الدین آشنا و محمود واعظی تحت عنوان تاریخ شفاهی دولتها ضبط شده و مشابه این گفتگو با سایر وزرای دولت نیز انجام شده است. بر اساس پروتکلهای وزارت خارجه و به اذعان سعید خطیب زاده فایل صوتی این گفتگو که قرار بوده دست کم تا پایان دولت حسن روحانی بخش‌‌هایی از آن و تا مدتی نامعلوم بخش‌‌های دیگری از آن محرمانه باقی بماند، در دست وزارت امور خارجه بوده است. به این ترتیب انگشت اولیه اتهام به سمت این دو گروهی است که به فایل صوتی دسترسی داشته‌اند اما حوادثی همچون سرقت اسناد مهم هسته‌ای و ترورها و خرابکاری‌های مکرر آژانس‌های جاسوسی جهان در ایران نشان داده که دستگاه‌های حاکمیتی کشور پر از رخنه‌های امنیتی است. از این رو همواره باید دست داشتن جریان سومی در افشای اسناد کشور را مد نظر قرار داد.

انتشار این فایل در آستانه انتخابات ریاست جمهوری و در شرایطی که احتمال می‌رود محمدجواد ظریف یکی از کاندیدا‌های اصلی رقابت انتخاباتی باشد، بی‌‌تردید بی‌ارتباط با اهداف انتخاباتی نیست.

ظریف در بخشی از فایل صوتی به حمایت بخش قابل توجهی از حاکمیت از رویکرد‌هایی در سیاست خارجی حرف میزند که منجر به تحریم ایران می‌شوند. او می‌‌‌‌گوید: بخش زیادی از حاکمیت مثل متکی و احمدی نژاد فکر می‌کنند. جامعه تصمیم گرفته رای ندهد و شکایت ۲۲۱ نفر عضو مجلس از برجام، روحانی و ظریف نتیجه رای ندادن مردم بوده است.

ظریف می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گوید من برای اینکه مردم سال ۹۸ پای صندوق رای بیایند تلاش کردم. شرکت نکردن در انتخابات نتیجه‌ای دارد و نتیجه آن درخواست ۲۲۱ نماینده برای زندانی شدن من و روحانی است.

او حضور مردم را مایه امنیت ملی میخواند و می‌گوید چرا ما اهمیت مردم را نادیده گرفته ایم؟ سعید لیلاز در پایان مصاحبه خطاب به ظریف میگوید شاید خرداد ۱۴۰۰ او در کسوت معاون اول یا رییس جمهور یا در خانه پیژامه به پا باشد؛ ظریف اضافه میکند «شاید در جای دیگر راه راه به تن»

از میان چهار گزینه ای که مجری مصاحبه و شخص ظریف برای آینده سیاسی او ترسیم کرده‌اند؛ دو اثر به عنوان اثر در پی انتشار این فایل صوتی قابل پیش بینی است: «رد صلاحیت محمد جواد ظریف در انتخابات ریاست جمهوری» و «تاثیر منفی اظهارات ظریف درباره نقش روسیه در شکست احیای برجام و سیاست های داخلی کشور بر مذاکرات کنونی وین.» در آستانه احیای برجام باید پرسید که شکست برجام به خاطر نگرانی روسیه از این سخنان، به نفع کدام جریان است؟