دوران نرم خبرها فرا رسیده است

خلاصه ای از کتاب خبر نویسی مدرن دکتر یونس شکرخواه

اقتصاد واژه ها

« خبر را باید کوتاه نوشت، حتی اگر به خبر طولانی نیاز مبرمی داشته باشیم .» این یکی از نکاتی است که دکتر شکرخواه در این کتاب بر آن تاکید می کند. موضوعی که در روزنامه نگاری دنیا نیز مورد تاکید است، طبق پژوهش های جهانی که توسط رسانه های معتبر دنیا تهیه شده است بیش از نیمی از مخاطبان رسانه های مکتوب تنها تا ۵۰۰ کلمه گزارش های خبری را مطالعه می کنند و به خواندن ادامه بحث علاقه ای نشان نمی دهد، به همین خاطراست که در این رسانه ها از روزنامه نگاران خواسته می شود گزارش های خبری شان را در ۵۰۰ کلمه خلاصه کنند.

دکتر شکرخواه می نویسد :«کوتاه نوشتن خبر به معنی قربانی کردن اطلاعات نیست، بعضی از روزنامه نگاران خیال می کنند کوتاه کردن خبر یعنی زدن چند پاراگراف از آن . اصلا چنین نیست . ایجاز در خبر و یا به دیگر زبان موجز نویسی به معنی حذف کردن اطلاعات از خبر نیست .»

او در این کتاب از تعبیر مبانی اقتصادی خبرنویسی یاد می کند :«حتما تجربه تلگراف زدن را داشته اید و یا دست کم متون تگرافی را دیده اید .در تلگراف کل پیام به طرف مقابل می رسد اما در کوتاه ترین شکل ممکن .» او می پرسد چرا در تلگراف زدن سعی می کردیم از واژه های کمتری استفاده کنیم ؟زیرا هر واژه برای ما هزینه ای به بار می آورد .بنابراین از واژه های کمتری استفاده می کنیم تا پول کمتری بدهیم نمی گویم خبر را به تلگراف تبدیل کنیم اما فلسفه کوتاه نویسی در تلگراف شبیه کوتاه نویسی در خبر است .

اینترنت و روزنامه نگاری

دکتر شکرخواه در این کتاب به ارتباط مهم اینترنت و روزنامه نگاری در جهان مدرن اشاره می کند :«درباره بحث روزنامه نگاری اینترنتی باید سمیناری بگذاریم با عنوان اینکه روزنامه نگاری اینترنتی چه نیست ! یعنی این دو پدیده آنقدر به هم گره خورده که امروز روزنامه نگاری در دل اینترنت معنا پیدا می کند و ترجمه می شود . به گفته این استاد روزنامه نگاری اینترنت همان اتاق خبر سابق روزنامه هاست .اینکه روزنامه ای بگوید با تلکس و فاکس اداره می شود و از اینترنت هم استفاده می کند، به آن معنا نیست که این روزنامه اینترنتی است .

دوران نرم خبرها

سخت خبرها و نرم خبرها یکی از فصل های اصلی این کتاب را تشکیل می دهد بحثی که سالهاست در حوزه روزنامه نگاری مطرح است .

دکتر شکرخواه معتقد است :«شیوه اعلام ،نمایش و یا نگارش خبرها تا حد زیادی تکراری شده است ، این تکرار که با نوعی بی روحی و خشکی نیز همراه است ،ضرورت تغییر رویه های قدیمی را به دنیای خبر رسانی تحمیل کرده است ، به طوری که تقریبا می توان گفت سبکهای متعدد اما نزدیک به هم در خبر نویسی ، اکنون به دو گونه تبدیل شده اند :خبرهای سخت یا سخت خبر و خبرهای نرم یا نرم خبر.»

او در این کتاب می نویسد :«سخت خبرها مضامین خود ر از مهم به غیر مهم سازماندهی می کنند . به دیگر زبان یک هرم وارونه در این ساختار پنهان است که هر چه به نوک این هرم وارونه نزدیک می شوید از اهمیت اطلاعات کاسته می شود . ساخت دایره ای نرم خبر به خواننده می فهماند که خبر به پایان رسیده است اما رویدادی که عامل نوشتن این خبر بوده ، در جهان واقعی ادامه دارد و هنوز به پایان نرسیده است .»

او با اشاره به اینکه به غیر از جنبه ساختاری باید به نرم خبرها و جزییاتی که در اختیار خواننده می گذارند هم توجه کرد می نویسد :«نرم خبرها بر خلاف سخت خبرها که با جزییات برگزیده در یک رویداد آغاز می شوند ،با جزییات واقعی شروع می شوند . نرم خبرها به جای یک منبع چند منبع دارند ، از نقل قول مستقیم زیاد بهره می گیرند ،تحلیلی هستند ، زبان غیر رسمی تری دارند ، راوی خبر اول شخص است و این یعنی شاهد عینی بودن در یک رویداد . نرم خبرها همچنین از پیشینه بهره می گیرند و بر خلاف سخت خبر که پیشینه در پایان آن می آید و با عباراتی چون لازم به یاد آوری است ، گقتنی است ،شایان ذکر است همراه است . پیشینه را در بند بند خبر خرج می کند نرم خبرها در اکثر موارد با پرسش به پایان می رسند و یا با نقل قول و پیش بینی خواننده را در تعلیق نگاه می دارند تا وادار به تعقیب خبر شود . او در نهایت نتیجه می گیرد نرم خبرها جذاب تر از سخت خبرها هستند .

خبر الکترونیک

خبر نویسی الکترونیک چیست ؟خبر الکترونیک به شکلی از خبر نویسی اطلاق می شود که در رادیو ،تلویزیون و شبکه های ارتباطی کاربرد دارد .ساختار این نوع خبرها ،ساختار واژگانی ،نحوه ذکر نامها و عناوین ،نقل قولها و …با خبر نویسی برای روزنامه ها تفاوت دارد .

او در این بخش از کتاب به قاعده های جهانی خبر الکترونیک اشاره می کند :«خبر الکترونیک باید کوتاه باشد ،چون گران قیمت است و این امر به خاطر آن است که مدت زمانی که رسانه های الکترونیک صرف پخش یک مطلب می کنند ، گران ازآب در می آید .»

دکتر شکرخواه در این کتاب تاکید می کند که برای آشنایی با خبر نویسی مدرن ،شناخت خبرنویسی سنتی یک ضرورت است و باید هم نقاط قوت و هم نقاط ضعف خبرنویسی کلاسیک را شناخت .او به همین خاطر مخاطب اصلی کتاب خبر نویسی مدرن را کسانی می داند که با خبر نویسی کلاسیک آشنا هستند .

خبر نویسی مدرن نوشته دکتر یونس شکر خواه توسط انتشارات خجسته منتشر شده است . او در این بخش از کتاب به قاعده های جهانی خبر الکترونیک اشاره می کند :«خبر الکترونیک باید کوتاه باشد ،چون گران قیمت است و این امر به خاطر آن است که مدت زمانی که رسانه های الکترونیک صرف پخش یک مطلب می کنند ، گران ازآب در می آید .»

دکتر شکرخواه در این کتاب تاکید می کند که برای آشنایی با خبر نویسی مدرن ،شناخت خبرنویسی سنتی یک ضرورت است و باید هم نقاط قوت و هم نقاط ضعف خبرنویسی کلاسیک را شناخت .او به همین خاطر مخاطب اصلی کتاب خبر نویسی مدرن را کسانی می داند که با خبر نویسی کلاسیک آشنا هستند .

خبر نویسی مدرن نوشته دکتر یونس شکر خواه توسط انتشارات خجسته منتشر شده است . / منبع: وب سایت خبرنگاران ایران