نوبت تکرار در قرن بیست و یکم

بیش از ۲۴ سال از دیدار تاریخی آمریکا و ایران در جام جهانی ۱۹۹۸ می‌‌گذرد و این دو تیم این‌‌بار در شرایطی متفاوت به مصاف یکدیگر می‌‌روند. این‌‌بار ایران سفید می‌‌پوشد و آمریکا باید با پیراهن دوم خود وارد زمین شود اما تفاوت اصلی به شرایط بازی برمی‌‌گردد. جایی که تیم ملی برای نخستین بار در تاریخ فوتبال ایران شانس صعود به دور حذفی جام جهانی را دارد و این مهم با کسب تنها یک تساوی در بازی امشب به دست می‌‌آید. اتفاقی که سخت است، اما دور از دسترس نیست. اگر در جام جهانی فرانسه نبرد ایران و آمریکا به دلیل شرایط سیاسی و تبلیغات پیرامون آن نبرد حساسی بود و گل حمید استیلی به یانکی‌‌ها گل قرن بیستم لقب گرفت، این دیدار می‌‌تواند بازی قرن بیست و یکم – حداقل تاکنون – باشد.

اگرچه رویکرد همیشگی فیفا جدایی فوتبال از سیاست بوده و قطعا نبردی که در زمین انجام می‌‌شود نمی‌‌تواند محلی برای ابراز کنش‌‌های سیاسی باشد، اما خب تفکیک همه‌‌جانبه این دو موضوع از یکدیگر هم اجتناب‌ناپذیر است. البته فراموش نکنید آمریکایی‌‌ها یک بار بعد از این بازی هم از تیم ملی دعوت کردند که در خاک این کشور یک بازی دوستانه برگزار کند. تیم ملی فوتبال ایران هم به سرمربیگری زنده‌‌یاد منصور پورحیدری در ۲۶ دی ۱۳۷۸ در شهر لس‌آنجلس به مصاف تیم ملی آمریکا رفت و به تساوی یک-یک مقابل این تیم دست یافت. در آن بازی ابتدا مهدی مهدوی‌کیا در دقیقه ۶ برای تیم ملی گل زد تا برابر این تیم دو گله شود، اما در شروع نیمه دوم تیم ملی آمریکا توانست با گل دقیقه ۴۸ آرماس بازی را به تساوی بکشاند و این نتیجه تا پایان بازی حفظ شد. حال باید دید سومین نبرد دو تیم با همه حساسیت‌‌هایش به چه نتیجه‌‌ای منتج می‌‌شود.

یوزهای با‌‌انگیزه

31- (1) copy

پس از شکست ناامید‌کننده ۶‌بر‌۲ در بازی نخست برابر انگلیس، تیم ملی با کسب یک برد ارزشمند برابر ولز به جام جهانی برگشت. دیداری که برتری ۲‌بر‌صفر در آن، سومین پیروزی تاریخ ایران در ادوار این رقابت‌‌ها بود و البته بهترین آن. تیم کارلوس کی‌روش در بازی دوم رویکرد کاملا متفاوتی در پیش گرفت و مزد کنار گذاشتن بازی دفاعی و توجه به حمله را گرفت. ایران با توجه به ابزارهای کارآمدی که در قسمت جلوی زمین دارد، می‌‌تواند نمایش به مراتب زیباتر و موفق‌‌تری را ارائه دهد و این موضوع در بازی جمعه ظهر برابر ولز ثابت شد. حالا اما مساله این است که تیم ملی برای صعود و تاریخ‌سازی، به تنها یک تساوی در بازی امشب نیاز دارد و از آنجا‌ که تیم‌‌های کی‌روش در حالت عادی هم دفاع همه‌‌جانبه را ترجیح می‌‌دهند، پس در این شرایط باید منتظر یک استراتژی همیشگی از سرمربی پرتغالی باشیم.

حتی اگر او از حمله کردن زیانی ندیده باشد. اما برای چنین رویکردی، قطعا انتخاب بازیکن سوال اصلی کی‌روش خواهد بود. علیرضا جهانبخش که دو کارته شده و قطعا در بازی امشب حضور نخواهد داشت اما درباره وضعیت مصدومان تیم نظیر سعید عزت‌اللهی، احمد نوراللهی و سردار آزمون مشکلی وجود ندارد و این نفرات احتمالا بازی با آمریکا را از ابتدا آغاز می‌‌کنند. طبق اخبار رسیده از تیم ملی، علیرضا بیرانوند هم پس از آسیب دیدگی از ناحیه بینی در دیدار مقابل انگلیس، دیگر مشکلی برای بازی کردن ندارد، اما مشخص نیست که کی‌روش، حسینی را که در بازی با ولز هم عملکرد خوبی داشت و کلین‌شیت کرد، نیمکت‌نشین می‌‌کند یا اینکه مطابق همیشه به ترکیب موفقش دست نمی‌‌زند. سرمربی پرتغالی البته مثل همیشه قبل از اینکه به دنبال اتفاقات فنی باشد، جنگ قبل از بازی را با اظهارات یورگن کلینزمن آغاز کرد و یک دلیل دیگر برای تهییج شاگردانش یافت. آیا با این روند، ایران می‌‌تواند به دور حذفی صعود کند؟

گرگ‌‌های منتظر

31- (5) copy

جام برای آمریکا خیلی مطابق انتظار پیش نرفت. آنها نمایش شجاعانه‌‌ای برابر انگلیس پرستاره داشتند، اما پیروز نشدند تا حسرت از دست رفتن دو امتیاز حساس بازی نخست برابر ولز نه چندان قدرتمند را بخورند. دو امتیازی که اگر کسب می‌‌شد، حالا شاگردان گرگ برهالتر با یک مساوی هم صعود می‌‌کردند، اما اکنون برای رسیدن به این مهم باید ایران را شکست دهند. رسانه‌‌های آمریکایی با هشدار به تیم ملی این کشور، از نمایش جسورانه تیم‌‌های آسیایی نظیر عربستان و ژاپن که به ترتیب آرژانتین و آلمان را شکست دادند، حرف زدند و اینکه آمریکا اصلا نباید فریب شکست پرگل ایران برابر انگلیس را بخورد. به هرحال آن‌طور که از مدت‌‌ها قبل گفته می‌‌شود، تیم فعلی متشکل از بهترین نسل فوتبالی آمریکاست و برای آنها خیلی گران تمام می‌‌شود اگر در دور گروهی با جام‌جهانی قطر وداع کنند.

مساله اینجاست که یانکی‌‌ها خیلی فرم خوبی را هم تجربه نکرده‌‌‎اند و ۵ بازی می‌‌شود که از پیروزی در بازی‌‌های رسمی و دوستانه عاجز مانده‌‌اند. آنها قبل از جام هم برابر ژاپن و عربستان نبرد تدارکاتی برگزار کردند که برابر اولی با دو گل شکست خوردند و برابر دومی هم به تساوی بدون گل رسیدند. این یعنی اوضاع آمریکایی‌‌ها خیلی جالب نیست و با توجه به فشاری که برای رسیدن به پیروزی وجود دارد، شرایط ایران حداقل روی کاغذ بهتر است. البته تیم برهالتر بازیکنان آماده‌‌ای دارد و حتی جیوانی رینا ستاره دورتموند هم به شرایط بازی رسیده و به نظر در بازی امشب به کار گرفته می‌‌شود؛ پس باید دید آمریکا از لحاظ روانی از پس ایران برمی‌‌آید یا خیر.

بازی با ایران «حذفی» است

گرگ برهالتر، سرمربی تیم ملی فوتبال آمریکا در آستانه بازی این تیم مقابل تیم ملی ایران با تاکید بر ضرورت کسب پیروزی در این بازی گفت: «این مثل نخستین بازی حذفی ما در جام‌جهانی است. یا باید ببریم یا با جام‌جهانی خداحافظی کنیم.» او که در نشست خبری پیش از این بازی حاضر شده بود ادامه داد: «هر زمان شما در جام‌جهانی شرکت کنید و همچنان تا آخرین بازی در مرحله گروهی نیز بتوانید سرنوشت صعودتان را مشخص کنید این اتفاق خوبی است.»

بازی امید

آرمان‌امروز: «این بازی، بازیِ قرن است» این جمله‌ای تاریخی بود که روز قرعه‌کشی جام‌جهانی ۱۹۹۸ فرانسه مطرح شد تا در واکنش به رویاوریی فوتبالی ایران و آمریکا حق‌مطلب ادا شود. جام‌جهانی ۲۰۲۲ هم شاهد بازی ایران و آمریکا است، آنهم ۹۰ دقیقه‌ای که نتیجه‌اش می‌تواند یکی از دو تیم را روانه مرحله حذفی کند. با این توضیح که «صعود از گروه» هم برای ایران و هم برای آمریکا که به‌هرحال در ردیف تیم‌های درجه اول جایی ندارند،‌ می‌تواند اتفاقی خارق‌العاده باشد. دقیقا به‌همین دلیل است که بازی امروز از حساسیت بسیار بالایی برخودار است. مخصوصا برای ایرانی‌ها که اگر ببرند، می‌توانند اولین دیدار یک‌هشتم‌نهایی را تجربه کنند. ایرانِ ۳ امتیازی برای صعود یک‌امتیاز و آمریکایِ یک‌امتیازی سه‌امتیاز می‌خواهد. اما کیست که نداند، اگر بازی تشریفاتی هم بود، بازیکنان دو تیم با این ذهنیت به میدان می‌آیند که قرار است یکی از مهمترین رقابت‌های‌شان را تجربه کنند.
به تاریخ بازی دقت کنید. «هشتم آذر» همان‌روزی که ایرانی‌ها با شکستن طلسم هشت‌ساله مجوز حضور در جام‌جهانی فرانسه را  کسب کردند تا هشتیمن روز از سومین ماه پاییز برای مردم ایران روزی مهم باشد.  حالا همه منتظرند تا چند ساعت دیگر با سوت پایان بازی، هم آماده تماشای بازی تیم‌ملی در یک‌هشتم نهایی جام‌جهانی شوند و هم از این به‌بعد، ۸ آذر را با ۲ اتفاق بسیار مهم به‌یاد بیاورند. شکستن طلسم ۲۰ ساله برای رفتن به‌جام‌جهانی و همچنین شکستن طلسم ۴۴ ساله برای راه‌یابی تیم‌ملی ایران برای رسیدن به‌مرحله حذفی جام‌جهانی.

هوشیاری و انسجام ۲ فاکتور مهم برای شکست آمریکا

اولین دیدار تیم‌های ملی فوتبال ایران و آمریکا در جام جهانی که از سوی فیفا عنوان بازی قرن را نیز یافت، به جام جهانی۱۹۹۸ فرانسه برمی‌گردد و اکنون دومین دیدار رسمی دو تیم در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر و در اولین سال از قرن ۱۵ هجری شمسی برگزار می‌شود.

 اولین دیدار تیم‌های ملی فوتبال ایران و آمریکا در جام جهانی که از سوی فیفا عنوان بازی قرن را نیز یافت، به جام جهانی۱۹۹۸ فرانسه برمی‌گردد و اکنون دومین دیدار رسمی دو تیم در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر و در اولین سال از قرن ۱۵ هجری شمسی برگزار می‌شود.

اهمیت اولین تقابل ایران و آمریکا در جام جهانی ۹۸ فرانسه از منظر دنیای سیاست و فوتبال به واسطه روابط تیره سیاسی ۲۰‌ساله دو کشور بود و مسائل فنی و فوتبالی تأثیر بسیار کمتری بر توجه خاص جهانیان و حتی دو کشور به آن بازی داشت و حتی عنوان بازی قرن ازسوی فیفا به آن بازی ناشی از اهمیت سیاسی آن بود، وگرنه هیچ‌کدام از دو تیم جزء قدرت‌های فوتبال دنیا نبودند که از این جهت بازی قرن معرفی شود. اما حساسیت و اهمیت مصاف دو تیم در جام جهانی ۲۰۲۲ علاوه بر تنش‌های سیاسی دو کشور که نسبت به ۲۴ سال قبل به مراتب تشدید شده است، به دلیل نقش مستقیم این بازی در صعود یکی از دو تیم به مرحله دوم جام جهانی، ناشی از خود فوتبال نیز هست؛ بنابراین مصاف دو تیم در هشتم آذر که به لحاظ سیاسی و فوتبالی به‌مراتب حساس‌تر و مهم‌‌تر از مصاف اول دو تیم در جام جهانی فرانسه است، در قرن کنونی شرایط ویژه‌تری برای کسب عنوان بازی قرن خواهد داشت!

در عالم واقعیت مسائل سیاسی بین دو کشور این بازی را به شدت تحت‌الشعاع قرار داده و می‌دهد و توجه ویژه دنیا به این بازی -‌که یک‌چندم این توجه را به سایر بازی‌های ایران و آمریکا مقابل رقبایشان ندارد- دلیلی بر این مدعاست. یقینا توجه دو کشور نیز به این بازی ویژه‌تر است و نگاهشان هم متفاوت‌تر نسبت به سایر بازی‌های تیم ملی‌شان!

حریف ما، تیم فوتبال آمریکا، در دو بازی قبلی، تیمی جوان و دونده نشان داد، با میل به بازی هجومی و البته فقدان مهاجمی تمام‌کننده! آنها در تقابل با ایران، به خاطر نیاز مبرمشان به برد از همان ابتدا هجومی خواهند بود و چون فقط شکست ایران ضامن صعودشان است، میل به هجومشان بیشتر از تیم ملی ما خواهد بود؛ بنابراین اولین و مهم‌ترین فاکتور مورد نیاز ما در این بازی، هوشیاری و تمرکز بالاست تا ابتدا حریف را کنترل کنیم و سپس با ضدحملات کوبنده و سریع دنبال گل‌زنی باشیم؛ چراکه برخلاف یانکی‌ها، تیم ایران با کسب تساوی هم شانس صعود را دارد. البته این بدان معنا نیست که به بازی تدافعی روی بیاوریم؛ زیرا پیروزی بر آمریکا از جمیع جهات برای ما حائز اهمیت است، بلکه مراد مطلب، رعایت «اهم و مهم» برای غافلگیرنشدن و کسب پیروزی در این بازی است. کنترل بازی حریف و متعاقب آن استفاده از ضدحملات با برنامه، به‌ویژه اگر به فروریختن دروازه آمریکا منجر شود، می‌تواند بار روانی منفی نیز برای آنها داشته باشد و به لحاظ فنی و روانی تیم ایران را در موقعیت برتر برای دستیابی به گل‌های بعدی قرار دهد. البته بعید نیست کی‌روش با طرح و ترفندی جدید آمریکایی‌ها را در زمین غافلگیر کند ولی آنچه نباید فراموش شود حفظ اصل تمرکز و هوشمندی در سراسر دقایق بازی است.

لازم به ذکر است که با توجه به احتمال تأثیرپذیری فیفا از قدرت‌های سیاسی در چنین دیدارهایی (ولو به میزان کم)، نحوه قضاوت‌های متئو لاهوز و عادت به اعتراض برخی بازیکنانمان به داوری و شکست دو نماینده دیگر آسیا (ژاپن و عربستان) برابر کاستاریکا و لهستان بعد از بردشان مقابل دو قدرت فوتبال دنیا یعنی آلمان و آرژانتین، ممکن است موجب نگرانی‌هایی برای ما شود که رعایت دقیق اصل فوق می‌تواند تا حدود زیادی این نگرانی‌ها را رفع کند. انسجام، جنگندگی و وحدت تیمی مانند دیدار با ولز، می‌تواند به پیروزی تیم ایران منجر شود. باشد که هشتم آذر ۱۴۰۱ مانند هشتم آذر ۱۳۷۶ برای ملت ایران و فوتبال ملی ما شادی‌آور و ماندگار باشد و ملی‌پوشانمان با تلاش و جنگندگی و شکست آمریکا و صعود به مرحله دوم جام جهانی افتخاری دیگر را در تاریخ فوتبال ملی ایران ثبت کنند. امیدواریم احتمالات فوتبالی نیز به نفع تیم ملی ایران به منصه ظهور برسد تا با صعود به عنوان صدرنشین گروه، این افتخار بزرگ‌تر و دلچسب‌تر شود./شرق