بلند شدن دود سفید از خاورمیانه

آرمان امروز-سرویس دیپلماسی: سخنگوی وزارت خارجه در رابطه با مذاکره با کشورهای غربی گفت: ایران آماده از سرگیری مذاکرات است.

کنعانی درباره بازگشت به میز مذاکره در مساله هسته‌ای ایران نیز اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران در چارچوب التزام خود به روند دیپلماتیک و پایبندی به میز مذاکره در صورت بازگشت متعهدانه همه طرف‌ها آماده است.

همه طرف‌ها مسئولانه به روند مذاکرات برگردند. گزارش‌های رسانه‌ای متعدد مطرح می‌شود نمی‌توان به تک تک ادعاها پاسخ داد. لذا فضای دیپلماتیک برای انجام دور جدید گفت وگوها همچنان وجود دارد، در چارچوب خطوط قرمز ایران برای دور جدید و بازگشت متعهدانه همه طرف‌ها به برجام مشکلی نداریم.

از سوی دیگر«جان کربی» هماهنگ کننده امور راهبردی در شورای امنیت ملی کاخ سفید روز یکشنبه گفت که آمریکا نمی‌خواهد با حوثی‌ها وارد جنگ شود و بهتر این است که حملات آنها متوقف شود.

وی در ادامه سخنانش گفت: «دارای منافع امنیتی بزرگی در خاورمیانه بوده و به استقرار نظامی برای حمایت از آن خواهیم پرداخت و در آینده بر اساس آن اقدام می‌کنیم».

ظهر روز گذشته بود که فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا در غرب آسیا موسوم به سنتکام با انتشار بیانیه‌ای به حادثه در نزدیکی بندر الحدیده یمن واکنش نشان داد و اعلام کرد که قایقهای متعلق به «حوثیهای یمن» به یک کشتی کانتینربر و بالگردهای نیروی دریایی آمریکا در جنوب دریای سرخ حمله کردند.

سنتکام در این بیانیه گفته که یک کشتی کانتینربر متعلق به شرکت حمل و نقل دریایی «مارسک» دو تماس اضطراری برقرار کرده مبنی بر اینکه از سوی ۴ قایق متعلق به حوثیهای یمن مورد حمله قرار گرفته است.

در این بیانیه آمده است؛ خدمه قایقها با سلاحهای سبک به سمت کشتی مارسک تیراندازی کرده و تا فاصله ۲۰ متری کشتی پیش رفته و قصد داشتند وارد عرشه کشتی شوند.

پس از این تماسهای اضطراری، بالگردهای آمریکایی به تماس پاسخ دادند  وارد عمل شده و این قایقها به سمت آنها تیراندزای کردند.

سنتکام مدعی شده که بالگردهای نیروی دریایی آمریکا برای دفاع از خود به آتش قایق‌ها پاسخ داده و سه قایق از چهار قایق کوچک را غرق کردند و خدمه قایقها نیز کشته شدند.

علی بیگدلی، تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل در این رابطه می گوید: طی چند وقت اخیر بارها بر این نکته تاکید کرده‌ام که امکان احیای برجام طی مذاکرات ایران و آمریکا وجود ندارد. آمریکایی‌ها پیشنهاد کردند که در قبال بازگشت ایران به توافق، تحریم‌ها برداشته شوند اما این موضوع با مخالفت ایران همراه شد. چرا که تهران اصرار داشت علاوه بر تحریم‌های ذیل برجام، دیگر تحریم‌های موردنظر ایران همچون بحث تحریم مقام‌های سیاسی برداشته شود. در نتیجه مخالفت آمریکایی‌ها مذاکرات در همین اندازه باقی ماند.

وی افزود: مذاکرات فعلی میان ایران و آمریکا تلاشی است که در یک سوی آن واشنگتن قصد دارد، سطح غنی‌سازی از سوی تهران در محدوده ۶۰ درصد کنونی حفظ شود و در سوی دیگر، آن آمریکا نیز فضای تنفسی را برای ایران ایجاد کند.

نمود بارز آن را نیز می‌توان فراهم شدن زمینه برای صادارات حدود ۱.۷ میلیون بشکه نفت روزانه ایران است. امروز برجام برای هیچ یک از طرفین کارایی ندارد. ایران نیز به این باور رسیده که در مدت زمان یک سال باقی مانده تا زمان برگزاری انتخابات آمریکا، نمی‌توان به هیچ‌گونه توافقی دست پیدا کرد.

می‌توان انتظار داشت که نتیجه انتخابات آمریکا می‌تواند طرفین را به سوی توافقات بیشتر در آینده مجاب کند.

به طور سنتی ما بیشتر با دموکرات‌ها می‌توانیم به توافق برسیم. در زمان دولت‌های جمهوری‌خواه هیچ گاه توافقات بزرگ میان ایران و آمریکا صورت نگرفته است.

وی افزود: پیشنهاد من همواره این بوده که اگر قرار بود توافقی صورت بگیرد، در دو سال گذشته باید انجام می‌شد اما به نظر می‌رسد بتدریج دموکرات‌ها نیز از این امر دست برداشته‌اند.

این کارشناس مسائل سیاست خارجی در بخشی دیگر از اظهارات خود تاکید کرد: طی سال‌های گذشته بارها مقامات تاکید کرده‌اند اقتصاد کشور را به برجام گره نخواهیم زد اما طی دو سال گذشته کشور با تورمی بزرگ مواجه شده است.

این گزاره مطرح شود که ما دیگر هیچ‌گونه نیازی به مذاکره و توافق در ارتباط با پرونده هسته‌ای نداریم، یک اشتباه مطلق است. تمامی واقعیات نشان‌گر آن هستند که تا زمانی که ما نتوانیم مبادلات مالی و بانکی خود را سامان ببخشیم، نمی‌توان بهبود اوضاع اقتصادی کشور را انتظار داشت. در مقطع کنونی، حتی آمریکایی‌ها حاضر به مذاکره نیستند.

علی بیگدلی، در بخشی دیگر از اظهارات خود در ارتباط با امکان توافق جدید میان ایران و آمریکا به صورت متفاوت از مکانیزم برجام ۲۰۱۵ در آینده، تصریح کرد: یکی از محورهایی که مقام‌های سیاسی بر آن تاکید می‌کنند این است که باید توجه داشت که حتی پایان محدودیت‌های مقرر شده در قطعنامه در نمی‌تواند وضعیت ایران را در داخل در مسیر ثبات فراگیر قرار بدهد.

تنها امید این است که در حال حاضردولت آمریکا و ایران به دنبال تنش زدایی هستند و در این مسیر حرکت می کنند.