آسیا تایمز: ناقوس خطر برای ایران به صدا در آمده است!

ایران سرمایه‌گذاری زیادی را بر روی ساخت سدها در سراسر آن کشور انجام داده است. استخراج بی‌رویه از سدها در دهه‌های گذشته باعث از بین رفتن ذخایر آبی بالغ بر ۱۳۰ میلیارد متر مکعب شده است…
به گزارش تازه‌نیوز، اخیرا نشریه «آسیا تایمز»در گزارشی با اشاره به جدی بودن کم‌آبی در ایران نوشت: «مشهور است که مقامات هنگام مواجهه با مخالفت‌ها و نارضایتی‌های عمومی شدت بحران‌های مختلفی که با آن مواجه هستند را کم اهمیت جلوه می‌دهند. اکنون اما مقام‌های ایرانی به شکلی غیرمعمول زنگ خطر را درباره بحران رو به گسترش کم آبی به صدا درآورده‌اند؛ بحرانی که می‌تواند درگیری‌های گسترده‌ای را برای دسترسی به این منبع حیاتی در ایران ایجاد کند.

دولت ایران سرمایه‌گذاری زیادی را بر روی ساخت سدها در سراسر آن کشور انجام داده است. استخراج بی‌رویه از سدها در دهه‌های گذشته باعث از بین رفتن ذخایر آبی بالغ بر ۱۳۰ میلیارد متر مکعب شده است و تراز آب‌های سفره‌های زیرزمینی ایران نیز در حال حاضر منفی است. این کاهش ذخایر آب همزمان با فشار شدید بر دولت برای تامین آب آشامینی مناطق کم‌تر توسعه یافته، روستاها و شهرهای دورافتاده است که خود باعث دشوار شدن دستیابی به هدف خودکفایی کشاورزی در این مناطق شده است.

آکادمی ملی علوم ایالات متحده آمریکا اخیرا بر روی پایگاه خود مقاله ای را منتشر کرده که به طور مفصل و کامل به وضعیت بحرانی آب و آب های زیرزمینی و تجدید ناپذیر در کشور پرداخته است. این مقاله که با عنوان «تخلیه انسانی از سفره های زیرزمینی ایران» در تاریخ ۲۰ خرداد منتشر شد.

در این مقاله توضیح داده می شود که «ما با استفاده از یک مجموعه داده فوق العاده غنی اندازه گیری شده آب زیرزمینی، میزان و شدت کاهش و کاهش شوری آبهای زیرزمینی ایران را در طی دوره ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۵ نشان می دهیم، زمانی که تعداد نقاط استخراج آب زیرزمینی تقریباً دو برابر شد. برداشت آب زیرزمینی غیر قابل تجدید ایران در سال ۱۹۶۵ حدود ۶۶ میلیون مترمکعب بود که در سال ۲۰۱۹ به طور تقریبی به ۱۰۳ میلیون مترمکعب رسید. این افزایش حدود ۳٫۴ برابر ظرفیت بند معروف سه خوره در چین است. ارزیابی جهانی آب های زیرزمینی با استفاده از مقیاس های درشت فضایی که مانع تشخیص عدم تعادل منطقه ای بین تأمین آب زیرزمینی تجدید پذیر و برداشت انسان می شود، ایران را در رتبه بالاترین میزان تخلیه آب زیرزمینی قرار می دهد.ستون فقران امنیت غذایی ایرانی، آب های زیرزمینی آب های زیرزمینی ستون فقرات آب و امنیت غذایی در مناطق خشک از جمله ایران، با تغییرات مکانی و زمانی به دلیل تنوع طبیعی و کمبود آب های سطحی است. آب های زیرزمینی حدود ۶۰٪ از کل تأمین آب در ایران را تأمین می کند ، آن هم در جایی که کشاورزی بیش از ۹۰٪ برداشت آب را عهده دار است

در بخشی از این مقاله به مساله استفاده ایرانیان از قنات اشاره می شود که: «استخراج سیستماتیک آب زیرزمینی در ایران به حداقل دو و نیم هزار سال پیش برمی گردد. قنات های پارسی که هزاران سال توسعه و تولید محصولات کشاورزی را در ایران تسهیل کرده بودند، بیشتر با پیشرفت های فن آوری و نوسازی کشاورزی در قرن بیستم خشک شدند.

حمایت از معیشت بیش از ۸۰ میلیون نفر و آبیاری حدود ۵٫۹ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی، باعث افزایش فشار بر آب های زیرزمینی شده است. فرونشست زمین به دلیل تخلیه آب های زیرزمینی اکنون یک خطر انسانی برای زیرساخت های حیاتی و ساکنان دشت های آسیب پذیر است. به علاوه، کاهش جداول آب زیرزمینی کیفیت آبهای زیرزمینی را به دلیل فرآیندهای طبیعی مانند نفوذ آب شور کاهش داده است. فشار رو به افزایش برای معیشت روستایی و افزایش تنش در بین استفاده کنندگان از آب های زیرزمینی خطرات امنیت غذایی و آب را تشدید می کند و مسائل سیاسی-اجتماعی مربوط به مهاجرت جمعیت روستایی به مناطق شهری را ایجاد می کند.برای تامین تقاضای آب از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۵ تعداد کل نقاط برداشت ۸۴٫۹ درصد افزایش پیدا کرد و چاه های نیمه جان عموماً در بیشتر زیرحوضه ها از تعداد چاه های عمیق بیشتر هستند به جز آن هایی که در حوضه های اصلی فلات مرکزی واقع شده اند، که در آن آب های زیرزمینی بسیار عمیق هستند (تا ۲۵۰ متر).

برداشت گسترده از آب زیرزمینی باعث کاهش متوسط سالانه خالص حدود ۵٫۴ کیلومتر مکعب آب زیرزمینی غیر قابل تجدید در سراسر ایران شده است.

در پایان این گزارش اشاره می کند که برداشت های تهاجمی و بی رویه از آب های زیرزمینی ایران را در معرض خطری جدی قرار داده است. خطری که می تواند بحران های جدی برای نسل آتی کشور ایجاد کند. اکنون پیش بینی بحران مربوط به سده دیگر و قرن دیگر نیست، به نظر می رسد مرحله رسیدن از تنش آبی به جنگ آبی برای ایرانیان اکنون به کمتر از ۲ دهه دیگر رسیده است!