هشدار درباره اشباع جمعیت در تهران

آرمان شرق- گروه جامعه: مدیران شهری در هفته‌‌‌های اخیر بارها از برنامه‌‌‌ریزی برای رونق ساخت‌وساز در سال آینده سخن گفته‌‌‌اند و روی کسب درآمد از این محل حساب ویژه باز کرده‌‌‌اند، طوری که بنا دارند بیش از ۵۰‌درصد از درآمدهای شهر را از این محل تامین کنند. اما تمرکز بر افزایش ساخت‌وساز در حالی صورت گرفته که روز گذشته یکی از اعضای شورای شهر تهران اذعان کرد: مدت‌‌‌هاست که جمعیت تهران به حد اشباع رسیده و خدمات شهری پاسخگوی نیازهای شهروندان نیست.

بر اساس گزارش «ایسنا»، زهرا شمس احسان، عضو شورای شهر تهران با اشاره به گذشت بیش از دو سده از انتخاب تهران به عنوان مرکز سیاسی و اداری کشور، گفت: این شهر به لحاظ افزایش جمعیت، گسترش افقی و عمودی و تنوع فعالیت‌ها و خدمات همواره روند رو به رشدی را طی کرده است؛ به‌‌‌گونه‌‌‌ای که مدت‌‌‌هاست که جمعیت تهران به حد اشباع رسیده و خدمات شهری پاسخگوی نیازهای شهروندان نیست. شمس احسان افزود: از سوی دیگر، مخاطرات طبیعی و انسانی نیز موجودیت شهر، زندگی شهروندان و آرامش و رفاه آنان را با تهدید مواجه کرده است. افزایش بیش از حد جمعیت، رشد بیکاری، تمرکز بیش از حد فعالیت‌ها، آسیب‌‌‌های اجتماعی، ترافیک سنگین، ناکافی بودن زیرساخت‌‌‌های حمل‌‌‌ونقل، بافت‌‌‌های فرسوده، حاشیه‌‌‌نشینی و اسکان غیررسمی، کمبود منابع آب و آلودگی‌‌‌های زیست‌‌‌محیطی از جمله چالش‌هایی است که شهروندان و مدیران شهری با آن مواجهند؛ چالش‌هایی که علاوه بر پایین آوردن کیفیت زندگی در شهر، وجهه آن را به‌‌‌عنوان پایتخت کشور مخدوش کرده است. وی معتقد است توسعه شهر تهران طی چند دهه اخیر، تابع سیاست و برنامه جامع و همه‌‌‌جانبه‌‌‌ای نبوده است. این اظهارات در حالی مطرح شده که شهرداری تهران بنا دارد سال آینده رشد بیش از ۲ برابری نسبت به آنچه در ۱۴۰۰ از محل صدور پروانه ساختمانی درآمد کسب کرده است، اعمال کند و برای این منظور‌درصدد ارائه لوایحی به شورای شهر تهران است که فرآیند صدور پروانه را تسهیل و موانع ساخت‌وساز را رفع کند. بر اساس مصوبه بودجه سال ۱۴۰۱ شهرداری تهران، سال آینده از محل ساخت‌وساز قرار است درآمد بیش از ۲۵‌هزار‌میلیارد تومانی کسب شود. این در حالی است که نسبت مشخصی بین ساخت‌وساز و جمعیت‌‌‌پذیری وجود دارد و باید این موضوع در حوزه شهرسازی مورد توجه ویژه قرار بگیرد. در شرایطی که اعضای شورای شهر تهران نسبت به اشباع پایتخت از جمعیت آگاه هستند، تنظیم برنامه‌‌‌ای برای افزایش یکباره حجم ساخت‌وساز در تهران تنها در صورتی منطقی است که این موج تخریب و نوسازی به افزایش جمعیت‌‌‌پذیری تهران منجر نشود. افزایش تنها ۱۰‌درصدی بار ترافیک سبب شد سه روز پیش شبکه معابر اصلی پایتخت برای مدت چند ساعت قفل شود و این تنها یکی از مصادیق اشباع تهران از جمعیت و عدم‌کفایت زیرساخت‌‌‌های موجود برای پاسخ به جمعیت فعلی است. در طرح جامع تهران نیز که به‌‌‌ عنوان سند بالا دست اداره پایتخت مبنای عمل قرار دارد، یک ظرف جمعیتی برای شهر تهران تعریف شده‌‌‌ است؛ به این معنی که ساخت‌‌‌وسازها در شهر تهران باید به گونه‌‌‌ای مجوز داده شود که در افق طرح جامع یعنی سال ۱۴۰۵ جمعیت‌‌‌‌‌‌پذیری پایتخت حداکثر به ۵/ ۱۰‌میلیون نفر برسد. به تعبیر دیگر ظرفیت سکونتی پایتخت به لحاظ تعداد واحدهای مسکونی حداکثر باید پذیرای ۵/ ۱۰‌میلیون نفر جمعیت در سال افق مذکور باشد.