زخم سراوان و نان‌آوران بلوچ؛ ماجرا چیست؟

شیخ‌الاسلام مولانا عبدالحمید، از بزرگان سیستان و بلوچستان با صدور بیانیه‌ای، حادثه تیراندازی به سوخت‌بران را که منجر به شهادت و زخمی شدن جمعی از آنان شد، شدیدا محکوم کرد و این اقدام را برخلاف قانون و شرع دانست. وی نوشته است: سوخت‌بری جرم و قاچاق نیست؛ سوخت‌بران نان‌آوران خانواده‌های خودشان هستند و زندگی هزاران خانواده از همین طریق می‌چرخد.
«کولبر کرد و ‎سوخت‌بران بلوچ معلول بیکاری جوانان هستند، نمی‌شود چشم بر فقر و بیکاری ببندیم و با نگاه صرفا امنیتی به پدیده‌ها نگاه کنیم، باید نگاه‌مان را اصلاح و به پدیده‌های اجتماعی و بحران‌ها با نگاه اقتصادی توسعه‌محور بنگریم»؛ این‌ها را صادق خرازی، دیپلمات و سیاستمدار اصلاح‌طلب در واکنش به اخبار منتشر شده درباره کشته و زخمی شدن تعدادی از سوخت‌بران بلوچ در ناآرامی‌های اخیر سیستان و بلوچستان مطرح کرده و خواستار پاسخگویی مسوولان نسبت به اتفاقات رخ داده در مرز ایران با پاکستان شده است.

ماجرا از آنجا آغاز شد که روز دوشنبه تعدادی از سوخت‌بران بلوچ در مرز سراوان ازسوی نیرو‌های انتظامی هدف شلیک گلوله قرار گرفته و جان خود را از دست داده‌اند. اتفاقات تلخی که درگیری‌های دیگری هم بین مردم سراوان و نیرو‌های امنیتی را شکل داد. هرچند معاون امنیتی انتظامی استاندار سیستان و بلوچستان از ماجرا روایتی متفاوت به دست داده و مسوولیت تیراندازی اولیه را متوجه نیرو‌های مرزی پاکستان دانسته است.

محمدهادی مرعشی با بیان اینکه «ما در این منطقه، گذری را برای کمک به معیشت مرزنشینان و کنترل لازم برای ورود و خروج افرادی که در این مسیر تردد می‌کنند، ایجاد کردیم، اما از ساعت ۸ صبح روز یکشنبه در حوزه شهرستان سراوان درگیری اتفاق افتاد و تجمعی در پشت مرز مشاهده شد و انبوهی از جمعیت سوخت‌بران و افرادی که غالبا به صورت غیرقانونی مبادرت به انتقال سوخت کشور به پاکستان می‌کنند، در این منطقه تجمع کرده و قصد داشتند از این مرز وارد شوند» گفته است: «بیش از ۲ ساعت مذاکره با این افراد انجام شد و از آن‌ها درخواست کردیم تا خویشتنداری کنند و در چارچوب قواعد و قوانینی که درنظر گرفته شده از این گذر وارد شوند، اما ظاهرا در آن طرف تجمع، باعث تیراندازی ازسوی ماموران پاکستانی می‌شود و هجوم شدت پیدا می‌کند و با شکستن در‌های گذر و ایجاد خسارت، جمعیت وارد شده و حین این درگیری یک نفر کشته و ۴ نفر مجروح شدند.»
براساس توضیحات این مقام مسوول، جمعیتی در بین این افراد به سمت پاسگاه شهرستان سراوان حمله‌ور می‌شوند و موتور ماموران مستقر در مرز را آتش می‌زنند و قصد ورود به پاسگاه را داشتند که به دلیل هجوم به سمت پاسگاه، تیراندازی صورت می‌گیرد و تعدادی از افراد مجروح شده و درنهایت جمعیت متفرق می‌شود.

آمار‌ها درباره تعداد جان‌باختگان این حادثه نیز ضد و نقیض است. رسانه‌های غیررسمی تعداد کشته‌های این حادثه تا زمان نگارش این گزارش را ۸ نفر اعلام کرده‌اند، اما معاون امنیتی انتظامی استاندار سیستان و بلوچستان تعداد کشته‌های این حادثه را ۲ نفر و مجروحان را ۶ نفر اعلام کرده است.

انتشار پی‌درپی اخبار این حادثه در شبکه‌های اجتماعی موجب شد تا مسوولان محلی و کشوری نیز یکی پس از دیگری به وقایع سراوان ورود کنند. شیخ‌الاسلام مولانا عبدالحمید، از بزرگان سیستان و بلوچستان با صدور بیانیه‌ای، حادثه تیراندازی به سوخت‌بران را که منجر به شهادت و زخمی شدن جمعی از آنان شد، شدیدا محکوم کرد و این اقدام را برخلاف قانون و شرع دانست.

بنابر آنچه در متن بیانیه مولوی عبدالحمید روی خروجی پایگاه خبری دیده‌بان ایران رفت، این روحانی اهل سنت با اشاره به اینکه «متاسفانه اکثر مردم استان با مشکلات عدیده معیشتی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و در بدترین وضعیت اقتصادی به‌سر می‌برند. با توجه به نبود شغل کافی و منبع درآمد، بسیاری از مردم استان ناچار به خرید و فروش سوخت می‌شوند»، تاکید کرده که «سوخت‌بری جرم و قاچاق نیست؛ سوخت‌بران نان‌آوران خانواده‌های خودشان هستند و زندگی هزاران خانواده از همین طریق می‌چرخد. البته مسوولان نظامی و انتظامی با قاچاق اسلحه و مواد مخدر مبارزه کنند.»

مولوی عبدالحمید در ادامه این بیانیه آورده است: «مقام رهبری نیز تصریح کرده‌اند: «بنده مرادم از مبارزه با قاچاق، برخورد با فلان کوله‌بر ضعیف بلوچستانی نیست؛ این‌ها اهمیتی ندارد و اگر با این موارد مبارزه هم نشود، اشکالی ندارد.»

امام‌جمعه اهل سنت زاهدان همچنین تاکید کرده که «دولت‌ها وظیفه دارند برای معاش مردم برنامه‌ریزی کنند تا کسی ناچار به اختیار نمودن شغل‌های پرخطر نشود. بدون شک این مرز مشترک متعلق به همین مردم است و نفعش باید به همین مردم محروم برسد، نه کسانی که با تجارت کلان سوخت، سود میلیاردی به دست می‌آوردند.»
او در پایان با بیان اینکه «بنده این جنایت را که خلاف شرع و قانون است، به‌شدت محکوم می‌کنم»، از مسوولان خواست تا در سریع‌ترین زمان ممکن عاملان این حادثه دردناک را محاکمه و مجازات کنند.
انگار یک قتل عامی اتفاق افتاده/فقط سه نفر کشته شدند!
استاندار سیستان و بلوچستان گفت: این استان بر خلاف خواسته‌های دشمنان و معاندان نظام هم‌اینک در شرایط امنیتی بسیار خوبی بسر می‌برد.
احمدعلی موهبتی روز پنجشنبه در حاشیه نشست با سران طوایف سیستان و بلوچستان با اشاره به اتفاقات چهارم و پنجم اسفند سراوان اظهارداشت: برخی از افراد در تلاش هستند تا امنیت سیستان و بلوچستان به خطر بیفتد و برای این هدف دست به هر اقدامی می‌زنند. با توجه به اینکه قطار توسعه سیستان و بلوچستان شتاب گرفته است عدهای در بیرون از کشور از این روند عصابی هستند و در تلاش هستند تا این روند توسعه به خطر بیفتد.

استاندار سراوانگفت: بعضی از اتفاقات که در برخی از مواقع در این استان رخ می‌دهد حتما برابر قوانین با موضوع برخورد شود و اگر کسی خطایی کرده باید با آن برخورد شود.

وی بیان کرد: نوع فضاسازی در رسانه‌های بیگانه در حوادث اخیر سیستان و بلوچستان به گونه‌ای بود که انگار یک قتل عامی اتفاق افتاده در حالیکه از سه نفری که در این حادثه کشته شدند ۲ نفر در پاکستان و تنها یک نفر در این حادثه بوده است.

موهبتی تصریح کرد: این امر سبب شده بود که یک عده‌ای تحریک کنند و دیگرانی هم که درون استان دست به تحرکاتی می‌زنند؛ این هماهنگی بین مردم و مسوولان ضرورت داشت.

وی با اشاره به نشست امروز که با حضور سران طوایف سیستان و بلوچستان و فرمانده قرارگاه قدس سپاه در جنوب شرق برگزار شد افزود: امیدواریم که پیام و مطالب این نشست به خوبی منتقل شود و کمک کند که نقش آفرینی مردم این استان که از بدو پیروزی انقلاب در تمام صحنه‌ها حضوری فعال و چشمگیر داشتند در ادامه هم همین همراهی را داشته باشند.

استاندار سیستان و بلوچستان گفت: عده اندکی هم که بلاخره آگاهانه و یا نا آگاهانه دست به اقدامی زدند به نام مردم استان ثبت نشود و این خیلی حائز اهمیت است.

وی تصریح کرد: از صبوری مردم و دلباختگان به نظام تشکر می‌کنیم و البته اگر اطلاع‌رسانی به موقع انجام شود بسیاری از این اتفاقات رخ نخواهد داد.