دلیل ندارد اسد به خاطر ما عربستان را کنار بگذارد/روس‌ها می‌خواهند از قبل سوریه با اعراب روابط تازه‌ای برقرار کنند/عربستان سعی دارد با کمک اقتصادی وارد شود

آرمان شرق-شایان مظاهری:هنوز زمان زیادی از گفته ترامپ مبنی بر خروج نیروهای آمریکایی از سوریه نمی گذرد که دو کشور امارات و بحرین سفارت خود را در دمشق راه انداختند.دیلی تلگراف هم روز گذشته در گزارشی نوشت که عربستان هم به زودی به آنها ملحق خواهد شد و سفارت خود را بازگشایی خواهد کرد.شش سالی هست که کشورهای قدرتمند عربی سوریه را کنار گذارده بودند و حالا به بهانه کمک مالی و بازسازی پذیرای بقای اسد شده اند.ظاهرا مشام اسد را دلار های سعودی عطر آگین کرده تا شاید بتواند بقای خود را حفظ کرده و با پذیرش کشور های عربی به حکومت خود در سوریه ادامه دهد.عربها مایل نیستند ایران و یا حتی روسیه در تصمیم های سرنوشت ساز سوریه سهیم باشند.عده ای تحلیل گر هم این روند را ناشی از زدوبند بشار اسد با بزرگان دنیای عرب می دانند و آن را به مثابه شکست ایران در سوریه می شمرند اما آیا براستی اسد ایران را که حامی اصلی و موجب بقای وی بوده را فدای مشروعیت بخشی به حکومت خود نزد اعراب خواهد کرد.آرمان شرق در گفت وگویی با دکتر داوود هرمیداس باوند کارشناس مسائل بین الملل به اهداف اعراب از بازگشایی سفارت در سوریه پرداخته که در پی می آید.

سفارت امارات و بحرین در سوریه بازشد،دیلی تلگراف هم گزارش داده که به زودی سفارت عربستان نیز در دمشق باز خواهد شد .معنا و مفهوم بازگشت کشورهای عربی به سوریه چیست و با چه هدفی انجام می شود ؟

اینها سوریه را از اتحادیه عرب بیرون کرده بودند و بعد متوجه شدند که مسایل کشور های عربی مثل عراق و سوریه و لبنان به وسیله کشور های دیگر مثل ایران ،ترکیه و روسیه یا آمریکا در حال رتق و فتق است و آنها هیچ نقش و حضوری ندارند.ادامه حکومت بشار اسد و همچنین به دلیل مشکلات و پیچیدگی های مسایل منطقه بخصوص سوریه آنهایی را هم که مخالف بودند و یا مخالفین را حمایت می کرد، تقریبا به تجدید نظر واداشته و به این نتیجه رسیدند که اگر بناست ائتلافی هم ایجاد شود با دولت بشار اسد در مقدمه خواهد بود . بنابراین کشور های عربی دیدند اتحادیه عرب است و ۲۳ کشور، ولی بدون اینکه کشور های عربی نقشی داشته باشند، برخی از کشورها مثل ایران و دیگران ذیمدخل هستند و تصمیم گیرنده آینده سرنوشت آن تعدادی از کشور های منطقه خواهند بود .بنابراین بنا شده که تجدید نظر کنند و وارد این مقوله ها شوند.بخصوص عربستان سعی می کند به عنوان بازسازی و کمک اقتصادی وارد شود ویا به نحوی در فرآیند تصمیم گیری ها همانطور که ترکیه تجدید نظر کرد و در قضیه سوریه وارد شد آنها هم خودشان را وارد این قضایای کشور های عربی منطقه و بخصوص تصمیم گیری نهایی برای سرنوشت آینده آن کنند.حالا تا چه حد قرین موفقیت خواهد بود اولین چیزی که نشان بدهند و جذابیت داشته باشد کمک اقتصادی است برای بازسازی کشور ها و نیازی که به کمک مالی دارند .

شما به عربستان اشاره داشتید،باز گشایی این سفارتخانه ها همزمان شده باگفته ترامپ مبنی بر خروج نیروهای آمریکایی از سوریه و هزینه کرد عربستان در سوریه،نقش دلار های عربستان را در این موضوع چگونه می بینید و آیا این دلار ها می تواند تهدیدی برای نقش و جایگاه ایران در سوریه باشد؟
قطعا استفاده می کند چون خود آقای ترامپ هم گفت ما منافعی در سوریه نداریم ولی اگر دیگران می خواهند که ما باشیم باید هزینه نیروهایی ما را تامین کنند،که منظورش هم عربستان بود.بنابراین با رفتن آمریکا از منطقه که به تدریج انجام خواهد شد و خود ترامپ هم مورد انتقاد و فشارهایی چند جانبه قرار گرفت،انها مایل هستند که به نحوی ترتیباتی دهند که آمریکا حامی آنها باشد، حتی بعد از خروج از کشور هایی که آمریکایی ها در آن حضور دارند.یعنی ابزار منطقه ای باشد برای حفظ منافع آمریکا و در عین حال اعاده شرکت آنها در سرنوشت اجتماعی و سیاسی کشور های منطقه و بخصوص کشورهای عربی منطقه.

عده ای از تحلیل گران معتقدند این باز گشایی سفارت ها به معنی زدوبند اسد با کشورهای عربی است و آن را شکستی برای ایران می دانند.به نظر شما این تحلیل درستی است؟

بله دقیقا درست است،هر کشوری دنبال منافع خودش است.کشورهای عربی در مقابل سوریه موضع گرفتند حالا که بقای اسد را پذیرفتند و مایل هستند که وارد این قضایا شوند و از جمله اقداماتشان هم کمک های مالی است، برای اسد هر جریانی که تبدیل به روابط سازنده با دیگر کشورها باشد و پیامد های مثبت هم برای آن داشته باشد قطعا استقبال می کنند.این گفته معروف هنری تمپبل است که می گوید ما نه دوستان دائمی داریم و نه دشمنان دائمی.بعضی وقتها منافع ملی الزام می کند که دشمن دیروز بتواند تبدیل به دوست امروز شود.بنابراین این طور نیست که اگر ما داریم در سوریه کمک می کنیم سوریه باید کسانی که با ما مخالف هستند، کنار بگذارد.آنها حساب می کنند در پرتو حوادث جدید پیش آمده و اگر آنهایی که مخالفین را حمایت می کردند از حمایت آنها خودداری کنند، حل مسئله سوریه تسهیل و تسریع پیدا می کند.سوریه هم علاقه مند است که هر چه زودتر این سرنوشت شومی را که ۶ سال است گریبانش را گرفته پایان دهد.نکته دیگر اینکه روس ها هم استقبال می کنند و به این ترتیب می تواند تعاملات جدیدی با عربستان و دیگران داشته باشد.یعنی با استقبال از حضور آنها در سوریه یک سری روابط جدیدی با این کشور ها برقرار کند.چرا که در مورد اسرائیل چون روسیه رابطه دیرینه ای با اسرائیل دارد و احترام قائل است،فرض کنید اسرائیلی ها که پایگاه های ایران را در سوریه بمباران می کنند و می کوبند قبلا به روسیه اطلاع می دهند ولی روسیه به ایران اطلاع نمی دهد،چون آینده خودش را در روابط اسرائیل می خواهد پا بر جا نگه دارد.

به نظر شما آیا اسد ایران را که حامی اصلی او بود و موجب بقای حکومت وی شد فدای مشروعیت بخشیدن به حکومت خود نزد اعراب خواهد کرد؟

می گویند آشپز که دو تا شود پلو شور می شود،تا وقتی که تعداد شرکت کننده در تصمیم گیری نهایی افزایش پیدا کند آن وقت آن اکثریت گروه هایی هستند که رابطه حسنه با ایران ندارند.نکته دیگر هم این است که تصمیم نهایی حالا منهای کشور های که وارد می شوند بر اساس توافق روسیه و آمریکا خواهد بود.آمریکا یی ها هم شدیدا خواهان این هستند که ایران به حاشیه رانده شود،ترکیه هم البته چرا که در مذاکراتی بین روسیه و ترکیه انجام گرفت ترکیه فقط لفظا گفت مذاکراتی بین ایران روسیه و ترکیه برقرار است، در حالی که ایران رسما حضور نداشت.