قیمت ۱۶۳۰ قلم داروی ایرانی و تولید داخل، از صبح پنجشنبه ۲۳ تیرماه، ۵ الی ۳۰ درصد گران شد. این افزایش قیمت، بخشی از طرح «دارویار» است که اجرای آن از صبح پنجشنبه با دستور رییس‌جمهوری آغاز شد. به موجب این طرح، ۱۶۳۰ قلم داروی تولید داخل (در قالب ۹۶۰۰ کد IRC) مشمول افزایش قیمت ۵ الی ۳۰ درصدی می‌شوند و قرار است مابه‌التفاوت این افزایش قیمت، توسط بیمه‌ها جبران شده و هیچ پرداخت اضافه‌ای توسط بیمار اتفاق نیفتد. وزیر بهداشت قول داده که از صبح پنجشنبه ۲۳ تیرماه، تمام بیمه‌شدگان (تامین اجتماعی، سلامت ایرانیان، نیروهای مسلح، فرهنگیان و…) در مراجعه به داروخانه‌ها، برای دریافت داروهای نسخه شده ایرانی تحت پوشش بیمه، همان رقم قبل از اجرای این طرح را خواهند پرداخت. طبق گفته مسوولان وزارت بهداشت، صرفا افرادی که هیچ نوع بیمه پایه ندارند یا داروی بدون نسخه می‌خرند باید برای داروی خود به قیمت آزاد – مشمول این افزایش ۵ الی ۳۰ درصدی – پرداخت کنند. مسوولان وزارت بهداشت امیدوارند با اجرای این طرح، قاچاق معکوس دارو به کشورهای همسایه کاهش یابد، چراکه به‌زعم آنان، مهم‌ترین علت قاچاق معکوس داروی ایرانی، اختلاف قیمت قابل توجه داروی ایرانی در مقایسه با مشابه تولید شده یا موجود در کشورهای همسایه است که سبب شده قاچاق محموله داروی ایرانی به کشورهای همجوار از جمله ترکیه و عراق و افغانستان افزایش یابد یا اینکه اتباع این کشورها برای تامین داروی مورد نیاز خود، هزینه گذر از مرز ایران را به بهای خرید داروی ایرانی و ارزان‌تر از داروی موجود در کشور خود، تقبل کرده و به مشتری ثابت داروخانه‌های واقع در شهرهای مرزی کشور تبدیل شوند. مسوولان وزارت بهداشت همچنین امیدوارند با اجرای این طرح، خرید آزادانه و مصرف بی‌رویه داروهای بدون نسخه از گروه آنتی‌بیوتیک‌ها و مسکن‌ها که در قالب خوددرمانی، بار مالی سنگینی به نظام سلامت تحمیل می‌کند هم کاهش یابد.

تبلیغ گسترده دولت
برای «دارویار» بدون اشاره به افزایش قیمت
عصر چهارشنبه، خبر کوتاهی در شبکه‌های اجتماعی برخی کاربران حوزه سلامت منتشر شد که از برگزاری جلسه‌ای در سازمان غذا و دارو با تولید‌کنندگان دارو و موافقت نهایی با افزایش ۲۰ الی ۳۰ درصدی قیمت دارو از صبح پنجشنبه ۲۳ تیرماه حکایت داشت. دقایق پایانی شامگاه چهارشنبه، وزیر بهداشت در بخش خبری «شبکه خبر» تلویزیون، بدون کوچک‌ترین اشاره‌ای به افزایش قیمت دارو از روز پنجشنبه، از آغاز اجرای طرح «دارویار» خبر داد. اظهارات بهرام عین‌اللهی، در بخش‌های خبری روز پنجشنبه تلویزیون هم تکرار شد تا در نهایت در برنامه شامگاهی «صف اول» که از شبکه خبر پخش می‌شد، وزیر بهداشت حاضر شد و به تفصیل در مورد این طرح توضیح داد، اما باز هم کوچک‌ترین اشاره‌ای به افزایش قیمت دارو نداشت. وقتی برخی خبرنگاران و از جمله «اعتماد» از مسوولان سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت علت خودداری وزیر از اعلام افزایش قیمت دارو را جویا شدند، معلوم شد که دولت، همچون روندی که از هفته‌های گذشته در پیش گرفته، تمایلی به اعلام افزایش قیمت‌ها ندارد و صرفا مایل است درباره اقداماتی که برای کاهش قیمت‌ها در دست دارد، صحبت کند و گویا انتظار مسوولان حوزه سلامت از خبرنگاران جناح اصلاح‌طلب هم این است که با خودداری از اعلام افزایش قیمت دارو، صرفا به تبلیغ برای اقدامات دولت بپردازند. البته واقعیت‌های موجود در جامعه، حتی در صورت سکوت دولت درباره افزایش قیمت‌ها، برای مردم و جامعه عمومی آشکار است و هرگونه انکار یا توجیه دولت درباره کنترل تورم -چه در حوزه سلامت و چه در حوزه سایر خدمات عمومی و ضروری مورد نیاز جامعه – دردی از دردهای مردم کم نخواهد کرد.

هزاران شهروند ایرانی فاقد بیمه یا با بیمه
بلاتکلیف باید دارو به قیمت آزاد بخرند
وزیر بهداشت و سایر مسوولان حوزه دارو در وزارت بهداشت تاکید دارند که در قالب طرح دارویار، هیچ افزایشی از بابت تغییرات قیمت دارو به جیب مردم تحمیل نخواهد شد و می‌گویند نه‌تنها مابه‌التفاوت قیمت تمام داروهای موجود در فهرست بیمه، از سوی سازمان‌های بیمه‌گر پرداخت خواهد شد، طی روزهای اخیر، ۳۶۶ قلم دارویی دیگری هم که خارج از پوشش بیمه بوده‌اند به این فهرست اضافه شده‌اند و حالا از فارماکوپه دارویی ایران، اقلام محدودی مشمول بیمه نیست که به‌زعم مسوولان وزارت بهداشت، عموم این اقلام، تاثیری بر درمان ندارد. مسوولان وزارت بهداشت همچنین می‌گویند اغلب داروهای وارداتی – غیر از داروی مورد نیاز بیماران صعب‌العلاج یا آن اقلامی که به دلیل ساخته نشدن در کشور همچنان ارز دارو دریافت می‌کنند – هم در فهرست بیمه نیستند، اما در طرح دارویار، قیمت داروهای وارداتی گران نشده چون این طرح صرفا برای داروهای ایرانی و با هدف حمایت از تولید‌کننده ایرانی است. البته نامعلوم بودن ابای مسوولان وزارت بهداشت از اعلام صریح افزایش قیمت دارو، در حالی یک سوال بی‌جواب و مبهم است که سال‌های گذشته هم روال معمول نظام سلامت، افزایش قیمت دارو در نیمه دوم سال و با هدف حمایت از تولید‌کننده ایرانی بوده اما تفاوت امروز و سال‌های گذشته این است که امروز، مردم با وعده‌های محقق نشده دولت در حوزه نیازهای ضروری مواجهند که مهم‌ترین آن هم، قول دولت بابت گران نشدن کالاها – جز ۴ قلم کالای یارانه‌ای – بود در حالی که کمتر از یک ماه بعد از این قول، حالا آنچه مردم شاهدند، افزایش روزانه و ساعتی قیمت تمام اقلام اساسی است. نکته مهم این است که مزیت طرح دارویار، صرفا متوجه بیمه‌شدگان کشور است در حالی که هزاران شهروند ایرانی که اتفاقا از دهک‌های آسیب‌پذیر هم هستند به دلیل قراردادهای شغلی یا نوع مشاغلی که دارند، صرفا و در ظاهر، تحت پوشش بیمه پایه هستند، اما در عمل، از هر گونه بیمه حمایتی محروم مانده‌اند. بنا به اعلام فعالان کارگری، از جمع بیش از ۱۵ میلیون کارگر کشور، بیش از نیمی از این قشر آسیب‌پذیر، با قراردادهای پیمانکاری کار می‌کنند که مهم‌ترین اعتراضات چند سال اخیر و از سال ۱۳۹۵ تاکنون این کارگران، سوءاستفاده و تخلفات گسترده پیمانکاران برای فرار از پرداخت حق بیمه کارگران بوده و بنابراین، کارگران شاغل در کارگاه کمتر از ۱۰ نفر که از شمول قانون کار خارج هستند، کارگران قراردادهای مخدوش و سفید امضا و همچنین بسیاری از کارگران پیمانکاری‌ها، در ظاهر، جمعیت مشمول بیمه تامین اجتماعی هستند اما به دلیل بیمه ناقص، از خدمات درمانی این بیمه محروم مانده‌اند. این قشر حتی نمی‌توانند تحت پوشش بیمه سلامت ایرانیان قرار بگیرند، چون از نیمه دهه ۱۳۹۰، به دنبال رفع همپوشانی بیمه‌ها، برخورداری از خدمات همزمان دو بیمه پایه ممنوع و متوقف شده است. هزاران شهروند ایرانی فاقد شناسنامه در استان‌های شرق و جنوب شرق کشور، فرزندان هزاران زن ایرانی که حاصل پیوند شرعی مادران‌شان با اتباع غیرمجاز هستند و حتی از داشتن کارت یارانه هم محرومند، دستفروشان، کارگران ساختمانی، رانندگان تاکسی، بسیاری از هنرمندان صنایع دستی، بسیاری از کارگران شاغل در مشاغل خدماتی یا صنعتی و تولیدی، بسیاری از کارگران شهرداری‌های کشور که طی سال‌های گذشته دچار مشکلاتی با پیمانکاران خود شده و از خدمات درمانی کامل و به‌روز محروم مانده‌اند، امروز آن فهرست مفصلی را تشکیل می‌دهند که باید داروی مورد نیاز خود را با وجود نسخه‌نویسی پزشک، به قیمت آزاد خریداری کنند.

قیمت‌های جدید دارو را ببینید
مسوولان سازمان غذا و دارو می‌گویند از عصر دیروز، فهرست تمام داروهای بیمه‌ای به همراه میزان افزایش قیمت آنها در وب‌سایت سازمان غذا و دارو قرار گرفته و شهروندان می‌توانند با مراجعه به این وب‌سایت از میزان افزایش قیمت تمام داروها مطلع شوند و موارد تخلف داروخانه‌ها را به شماره تلفن ۱۹۰ گزارش دهند. www.irc.fda.gov.ir/nfd و همچنین www.darman.tamin.ir وب‌سایت‌هایی است که به گفته مسوولان سازمان غذا و دارو، جدیدترین فهرست داروهای مشمول بیمه و همچنین میزان افزایش قیمت را برای مشاهده عموم منتشر کرده است. مسوولان سازمان غذا و دارو می‌گویند تا امروز زیرساخت‌های این اقدامات فراهم نبوده وگرنه تغییرات قیمت با تابلوی «اصلاح سیاست‌های ارزی» باید از سال گذشته اجرا می‌شد. در حالی که یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌ها، تامین منابع مالی سازمان‌های بیمه‌گر برای جبران مابه‌التفاوت افزایش قیمت بوده، مسوولان سازمان غذا و دارو می‌گویند دستور رییس‌جمهوری برای اجرای طرح دارویار، سببی شد که سازمان برنامه و بودجه هم مطالبات دارو درمانی سازمان‌های بیمه‌گر را بپردازد چنانکه بعد از امضای تفاهمنامه‌ای در اوایل خرداد سال جاری بین سازمان برنامه و بودجه، وزارت بهداشت، وزارت تعاون، سازمان تامین اجتماعی، سازمان بیمه سلامت، بیمه نیروهای مسلح، شورای عالی بیمه سلامت و بانک مرکزی، طی روزهای گذشته، سازمان برنامه و بودجه علاوه بر تامین ۷۳ هزار میلیارد تومان اعتبار برای جبران ما‌به‌التفاوت افزایش قیمت دارو، پرداخت طلب ۳ هزار میلیارد تومانی سازمان بیمه سلامت را آغاز کرده و در حال بررسی چالش‌های پرداخت طلب ۸ هزار میلیارد تومانی سازمان تامین اجتماعی است علاوه بر اینکه ۵ هزار میلیارد تومان برای پرداخت داروی بیماران صعب‌‌العلاج، ۶ هزار میلیارد تومان برای داروی فاقد پوشش بیمه و ۴ هزار میلیارد تومان هم به عنوان پیش‌پرداخت اجرای طرح دارویار در اختیار سازمان‌های بیمه‌گر قرار گرفته است./اعتماد