آرمان امروز: آمار طلاق در کشور به حدی پیش رفته که از آمار ازدواج هم سبقت گرفته و این موضوع بدون شک آینده اجتماعی و جمعیتی کشور را با بحران مواجه می کند. مشکلات اقتصادی متهم ردیف اول است و سپس تجرد‌گرایی در فرهنگی که در آن نقش «امید به آینده» کاهش محسوسی داشته است. همین مشکلات سبب شده امروزه اقشار مختلف جامعه چمدان های خود را بسته تر و عزمی جزم‌تر برای سفری پرخطر به آن سر دنیا پیدا کنند.

امروزه مهم‌ترین عامل طلاق شاید ناهمخوانی فرهنگ و شیوه ازدواج و رواج فرهنگ طلاق باشد. امروز خیلی راحت‌تر از گذشته طلاق انجام می‌شود و قبح آن ریخته است. همچنین خانواده و جامعه حتی برای پولدارترها هیچ نوع تعلیم و آموزشی درباره به‌طور مثال درک همسر، تامین نیازهای عاطفی همسر و … در اختیار نسل جدید و جوانان نمی‌گذارند.

از آن طرف، الگوی روابط در این چند دهه اخیر دچار تغییرات بنیادینی شده به‌گونه‌ای که بسیاری از روابطی که زمانی ناهنجار تلقی می‌شد، متاسفانه امروزه ازنظر برخی عادی تلقی می‌شود. هم اکنون تعریف جامع و قابل قبولی از تفاوت رابطه اجتماعی و معقول زن و مرد با رابطه عاطفی و گاهی فرازناشویی بین آن‌ها نداریم حتی بعضی از زوج‌ها، ارتباط‌های‌مجازی با افراد دیگر را در شمول خیانت‌زناشویی به حساب نمی‌آورند زیرا طبق تعاریف قدیمی، خیانت صرفا به رابطه‌جنسی یکی از زوج‌ها با یک غریبه اطلاق می‌شود، در حالی که آثار مخرب هر دو به یک میزان است. اگر می‌خواهیم میزان طلاق کاهش پیدا کند، باید گفتمان اصولی، علمی و سراسری را  با توجه به سنت، فرهنگ و اعتقادات‌مان در این باب آغاز کنیم تا تعاریفی متناسب با شرایط روز به جامعه ارائه شود.

با این حال، مدتی است که در رسانه‌ها موضوع جنجالی افزایش آمار طلاق مورد توجه قرار گرفته است، تاجایی که به عنوان یک بحران از آن یاد می‌شود، برخی کارشناسان معتقدند اساساً آمارهای طلاق در ایران برخلاف تصور عموم زیاد نیست. همچنین برخی از رسانه‌ها مدعی شدند آمار‌های طلاق در ایران در دهه هشتادی‌ها به ۱۵ سال رسیده. اما در این میان، علیرضا لاور، کارشناس مسائل خانواده معتقد است که بحران طلاق در ایران یک دروغ بزرگ است. وی درباره آمار افزایشی طلاق معتقد است که «صرفا به نوعی خاص از محاسبه‌ میزان طلاق استناد می‌شود که از نظر علمی مورد سوال است» همچنین روز گذشته و در جریان رسیدگی به یک فوریت طرح توان‌مندسازی زنان سرپرست خانوار شهر تهران در جلسه شورای شهر، مریم اردبیلی مدیر کل امور بانوان شهرداری تهران گفت: «نسبت طلاق به ازدواج در شهر تهران به ۵۲ درصد رسیده و شاهد روند رو به رشد این نسبت در ۱۰ سال گذشته هستیم و به تبع آن آمار زنان سرپرست خانوار در تهران نیز افزایش خواهد یافت. شمار طلاق‌ها به نسبت کل خانواده ها که طبعا حاصل ازدواج است همچنان زیاد نیست البته روند صعودی است و اگر ۱۰ سال دیگر به نسبت کل ازدواج‌ها بررسی کنیم بیشتر شده است.» وی در ادامه گفته‌هایش افزود: «اگر در یک سال یک میلیون نفر ازدواج کنند و ۵۰۰ هزار نفر هم طلاق بگیرند به این معنی نیست که نصف ازدواج ها به طلاق انجامیده است. چرا که آمار تنها در قیاس با ازدواج‌های ثبت شده در همان دوره است نه کل ازدواج‌ها.»

نگرانی از افزایش طلاق

بر پایه آمار ثبت احوال کشور در تابستان ۱۴۰۱ در کل کشور ۱۱۲ هزار و ۷۷۰ مورد ازدواج و ۵۰ هزار و ۱۲۹ مورد طلاق در کشور به ثبت رسیده است.  بیشترین ازدواج‌ها به ترتیب مربوط به استان‌های تهران با ۱۴ هزارو ۵۲۰ مورد، خراسان رضوی با ۱۰ هزار و ۱۲۵ مورد و خوزستان با ۷ هزار و ۵۷۹ مورد است و بیشترین مورد طلاق ثبت شده در تابستان سال ۱۴۰۱ نیز به ترتیب مربوط به استان‌های تهران با ۹ هزار و ۷۲۴ مورد طلاق، خراسان رضوی ۵ هزار و ۲۷۹ مورد و فارس با ۲ هزار و ۷۲۵ طلاق بوده است. در این شرایط انسیه خزعلی، معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهوری ایران نی گفت: «آمار طلاق روز به روز رو به افزایش است و خدایی نکرده نسل ما دچار مشکل جدی می شود لذا باید رویه‌های مربوطه در این زمینه اصلاح شود تا طلاق کاهش یابد. پیشنهاد شده از روز اول ازدواج مثل مشاور خانواده، مشاورین در اختیار زوجین قرار گیرند. کار بدین صورت است که اول مشاوره تلفنی و بعد حضوری است. در ۵ استان این موضوع عملیاتی شده و بعدا گسترش می یابد. خزعلی با بیان اینکه ۶۰ درصد مسایل مربوط به خانواده نیاز به بازنگری دارد: همچنین اجرای عدالت و احقاق حقوق زنان و قوانین مربوط به آنان باید شناسایی و در اختیار ما گذاشته شود. ناگفته نماند که واکاوی نقش رویه قضایی در استحکام خانواده‌ها مهم است.»