خاتمی هنوز هم مرجعیت جامعه را دارد

آرمان شرق-گروه سیاست:اگر توقع داشته باشیم، خاتمی یا سایر چهره‌های سیاسی بتوانند مردم را قانع کنند،‌ امری محال است. چرا که معترضین امسال خواسته‌های رادیکالی دارند که از دست سیاسیون خارج است. در پایان تاکید می‌کنم، اگر در داخل کشور امثال خاتمی با بی‌توجهی مواجه نمی‌شدند، حالا با این همه هرج و مرج روبرونبودیم.

خاتمی هنوز هم مرجعیت جامعه را دارد

«سید محمد خاتمی می‌تواند زمینه گفت‌وگو را فراهم کند» این گزارشی است که در نشریه «صبح‌صادق» هفته‌نامه نزدیک به سپاه منتشر شده است،‌ تا این سئوال‌ها «خاتمی در نقش رهبر جریان اصلاحات برای ترویج فضای گفت‌وگو فعالیت کند یا چهره مستقل سیاسی»، «خاتمی در صورت ورود به بحث چه راه‌‌کارهایی را باید در نظر بگیرد»، «واکنش گروه‌های سیاسی و افکار عمومی به کنشگری خاتمی چطور خواهد بود» و … در افکار عمومی مطرح شود.
غلامعلی رجایی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب با گفتن اینکه «از دست خاتمی و دیگر سیاسیون هیچ کاری ساخته نیست» به پرسش‌های «آرمان‌امروز» پاسخ می‌گوید:
*به‌نظر شما سید محمد خاتمی در چه جایگاهی می‌تواند زمینه گفت‌وگو را فراهم کند. به‌عنوان رهبر جریان اصلاحات یا چهره مستقل سیاسی؟
شخصیت خاتمی شخصیتی مستقل از اصلاحات و اصلاح‌طلبان است. در واقع ایشان با مطرح کردن «گفت‌وگوی تمدن‌ها» به عنوان یکی از افراد شاخص و برجسته در جهان شناخته می‌شود، پس می‌تواند در مواقع لازم برای حل مسائل اقدام کند. همچنین به این دلیل که دولت‌های هفتم و هشتم در نزد افکار عمومی به‌عنوان موفق‌ترین دولتِ پس از انقلاب شناخته می‌شوند،‌ مردم ایران هم خاتمی را چهره‌ای مفید و گره‌گشا می‌شناسند. این توضیح‌ها نشان می‌دهد، سید محمد خاتمی می‌تواند فراتر از اصلاحات و سایر احزاب موجود، کارگشایی کند. البته کارگشایی‌هایی که در حیطه موقعیت فعلی‌اش باشد.
*آیا به‌‌همین دلیل حتی نشریه نزدیک به‌سپاه از نقش‌آفرینی خاتمی برای رواج گفت‌وگو استقبال کرده است؟
خاتمی چهره درخشان جامعه ایران است و این قابلیت را دارد، در کنش‌های مختلف تاثیرگذاری مثبت داشته باشد. اما مساله این است، اتفاق‌های اخیر طوری است که از دست خاتمی و دیگر چهره‌های سیاسی کاری بر نمی‌آید. در واقع آنهایی که بیش از دو ماه است در خیابان‌ها صدای اعتراضی‌شان را بلند کرده‌اند، اصلا کاری به سیاست ندارند و به‌همین دلیل نمی‌خواهند با چهره‌های سیاسی، چه خاتمی و چه غیرخاتمی کوچکترین ارتباطی بگیرند.
این فعال سیاسی افزود: مردم معترض بحث‌شان به معیشت و ناکارآمدی بر می‌گردد و به فشارهای اقتصادی معترض‌اند و اصلا با سیاست کاری ندارند. سئوال من از شما این است، آقای خاتمی برای حل گرانی و بیکاری یا تقویت پول ملی یا بالا رفتن جایگاه پاسپورت ایرانی‌ها چه کاری می‌تواند انجام بدهد؟‌ ایشان خارج از دایره تصمیم‌گیری و اجرایی است و به‌همین دلیل در این‌برهه نمی‌تواند قدمی برای آرام کردن مردم معترضان بردارد. اساسا سیاست دغدغه معترضین ۱۴۰۱ نیست و چون از سیاست و سیاسیون عبور کرده‌اند، از احزاب سیاسی کمکی بر نمی‌آید. در واقع به دلیل رویکرد بنیادی حکومت، دولت هم نمی‌تواند پاسخی برای مردم داشته باشد. ‌ وقتی عده‌ای از مردم با حجاب مشکل دارند و حجاب‌اختیاری را طلب می‌کنند، نه‌تنها خاتمی بلکه نظام هم نمی‌تواند کاری برای‌شان انجام بدهد. بالاخره در نظام اسلامی نمی‌شود به هر خواسته‌ای تن داد. اما حاکمیت اگر بتواند در بحث برجام یا بهبود رابطه با کشورهای دیگر اتفاقات خوبی رقم بزند، آن وقت است که مردم هم اعتراض‌شان را در فضایی ملایم‌تر انجام خواهند داد. البته این اصلاحات «زمان» می‌خواهد و دهه‌هشتادی حاضر نیستند به مسئولان زمان بدهند.
*خاتمی می‌تواند برای پررنگ‌شدن فضای تعاملی بین مردم و حاکمیت شرایط را آماده کند؟
آقای خاتمی شخصیتی موجه است که می‌تواند مرجعیت لازم را در بخش‌های مختلف جامعه ایفا کند. به‌هرحال باتوجه به موج نارضایتی‌ها در کشور بیشتر از هر مقطع دیگری به اتحاد و انسجام نیاز داریم. اگر به شهرها و مناطق اعلام شود که «بیایید حرف‌تان را بزنید و توقع‌تان را مطرح کنید» مشکل حل‌شدنی است. با این توضیح که آقای سید محمد خاتمی می‌تواند نقش راهنما داشته باشد. اما اگر توقع داشته باشیم، خاتمی یا سایر چهره‌های سیاسی بتوانند مردم را قانع کنند،‌ امری محال است. چرا که معترضین امسال خواسته‌های رادیکالی دارند که از دست سیاسیون خارج است. در پایان تاکید می‌کنم، اگر در داخل کشور امثال خاتمی با بی‌توجهی مواجه نمی‌شدند، حالا با این همه هرج و مرج روبرونبودیم.