آرمان امروز: این روزها مردم با سردرگمی عجیبی روبه‌رو شده‌اند، از یک‌سو با فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان مانند اینستاگرام و واتس‌آپ با جمعیتی بالغ بر ۴۸ میلیون نفر و از کار انداختن وی پی ان‌ها، در انزواع به‌سر می‌برند و از سوی دیگر تمایلی برای استفاده از پلتفرم‌های پیام‌رسان داخلی ندارند. طبق یک نظر سنجی خبرنگار «آرمان امروز» از میان ۱۲۰۰ نفر از مخاطبان اینستاگرامی، حدود ۹۰۰ نفر از مخاطبان این پلتفرم، تمایلی به حضور در پیام‌رسان‌های داخلی را ندارند و ۳۰۰ نفر گفته‌اند، چاره‌ای برای برقراری ارتباط ندارند. از سوی دیگر از میان این ۳۰۰ نفر، حدود ۲۴۰ نفر به پیام‌رسان داخلی ایتا رای داده‌اند. اما سوال اینجاست که از میان ۴۸ میلیونی که تا چند وقت پیش عضو اینستاگرام و واتس‌آپ بودند، چه تعداد شهروند ایرانی به پلتفرم‌های داخلی مهاجرت کرده‌اند؟‌

۲۵۰۰ میلیارد تومان، هزینه، دستاوردش صفر!

در جست‌وجو در اخبار یک ماه گذشته و در میان گفته‌های مسئولان، ۲۰ درصد از این جمعیت، پیام‌رسان‌های داخلی را جایگزین کرده‌اند. آمار ارائه شده ایسپا در خردادماه سال گذشته هم نشان از شکست کامل پروژه پیام‌رسان‌های داخلی داشت.  طبق این گزارش، در بین پیام‌رسان‌های داخلی به ترتیب روبیکا ۵.۷ درصد، ایتا ۴.۶ درصد، سروش پلاس ۳.۶ درصد، بله ۲.۲ درصد، آی گپ ۱.۸ درصد و گپ ۰.۸ درصد استفاده‌کننده در بین افراد بالای ۱۸ سال دارند، در حالی که واتساپ با ۷۱.۱ درصد، پرکاربرترین پیام رسان کشور است و بعد از آن اینستاگرام با ۴۹.۴ درصد و تلگرام با ۳۱.۶ درصد در رده‌های بعدی هستند. به عبارتی تمام پیام‌رسان‌های داخلی در مجموع با همه هزینه‌ها و تبلغیاتی که برای آنها می‌شود از نصف پیام‌رسان تلگرام که اتفاقا فیلتر هم هست، مخاطب کمتری دارند. باقری، عضو ناظر مجلس کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه رایانه‌ای در خصوص ادامه وضعیت عدم دسترسی کاربران به پیام‌رسان‌های واتس‌اپ و اینستاگرام اظهار کرد: «فیلترینگ واتس‌اپ و اینستاگرام فعلا ادامه دارد.» در شرایطی که این روزها صدا و سیما و رسانه‌های وابسته به آن در حال ترغیب مردم به استفاده از پیام‌رسان‌هایی مانند روبیکا و سروش هستند. روز گذشته در نشست بررسی اثرات محدودیت اینترنت که در اتاق بازارگانی برگزار شد، نیما قاضی، رئیس انجمن تجارت الکترونیک با اشاره به هزینه ۲۵۰۰ میلیارد تومانی برای روبیکا گفت: «با وجود این هزینه‌ها، روبیکا دستاوردی صفر دارد.»

یاندکس، غول روسی می‌آید؟

به نظر می‌رسد پس از محدودیت‌های اخیر اینترنت، صفحات بیشتری از محتوای فارسی به تدریج روی موتور جست‌وجوی عظیم «یاندکس» که یک کمپانی روسی است، فهرست می‌شوند. در این شرایط وب‌سایت‌های مطرح فارسی به دنبال جایگزین‌های‌ احتمالی سرویس‌های مختلف در شبکه جهانی اینترنت هستند و شاید مهمترین گزینه فعلا یک غول روسی پر حاشیه باشد. یاندکس یک شرکت روسی است که بیشترین شهرت خود را با موتور جست‌وجویی با همین نام به دست آورده است. این موتور ابتدا با آدرس yandex.ru تنها در کشور روسیه در دسترس بود،‌ اما اکنون نسخه جهانی و انگلیسی زبانش را می‌توان در آدرس yandex.com یافت. یاندکس بزرگترین موتور جست‌وجوگر روسیه بوده و بنا بر آمار Statcounter، در ماه جولای ۲۰۱۹، به سهم ۴۸٫۷۹ درصدی از بازار دست یافته که باعث می‌شود با فاصله‌ای اندک، بر گوگل (۴۷٫۸۸ درصد) برتری داشته باشد. این موتور جست‌وجوگر که بیشتر مورد توجه کشورهای روسیه و کشورهای اطراف آن مانند بلاروس، قزاقستان، تاجیکستان، ازبکستان، ترکیه، گرجستان و… است، این روزها مورد توجه مسولان ایران قرار گرفته است.