پشت‌پرده تصمیم نابه‌هنگام سعودی‌ها برای افزایش هزینه‌های حج

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، درحالی که حدود یک ماه تا آغاز رسمی مناسک حج باقی مانده است، چند روز قبل منابع خبری اعلام کردند که عربستان سعودی هزینه‌های حج را ۳۰۰ درصد افزایش داده است که این مسئله با اعتراض بسیاری از کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران مواجه گشت.

مانع‌تراشی سعودی‌ها در روند حج تمتع

به‌گفته یک منبع مطلع، عربستان مبلغ یک‌هزار و ۱۶۰ ریال سعودی برای خدمات اسکان و تغذیه در مشعر، عرفات و منا به‌ازای هر زائر طلب کرده است و تا زمانی که این هزینه از سوی کشورها به حساب عربستان واریز نشود، امکان اعزام زائران به سرزمین وحی وجود ندارد، این درحالی است که سعودی‌ها اخیراً از وضع محدودیت سنی برای زائران نیز خبر داده‌اند و افراد بالای ۶۵ سال امکان تشرف ندارند.

به این ترتیب حج امسال پس از دو سال وقفه تحت تأثیر کرونا درحالی با حضور زائران خارجی برگزار می‌شود که میانگین هزینه هر زائر ۴۵۰۰ دلار است که با توجه به تثبیت نرخ ارز برای زائران ایرانی از سال ۱۳۹۸ به‌مبلغ ۹ هزار تومان، میانگین هزینه این سفر برای هر زائر از کشورمان حدود ۴۵ میلیون تومان شده است.

مقامات سعودی تاکنون توضیحی درباره علت افزایش ۳۰۰درصدی هزینه حج نداده‌اند و پاسخ کشورهای معترض را نیز نمی‌دهند.

استفاده ابزاری عربستان از حج برای مقاصد اقتصادی

بعد از نفت و گاز «صنعت زیارت» مهم‌ترین صنعت در عربستان است. ۷ درصد از کل تولید ناخالص داخلی غیرنفتی عربستان، از طریق حج تأمین می‌شود. هتل‌های لوکس زیادی هم در این شهر وجود دارد که در مدت حج پر می‌شوند، به‌طوری که یک اتاق مجلل با منظره کعبه، مقدس‌ترین مکان برای مسلمانان، می‌تواند شبی ۲۵ هزار دلار هزینه بردارد. هتل‌های پنج‌ستاره با چشم‌انداز کعبه و تورهای زیارتی لوکس باعث جذب مهمانان بسیار ثروتمند شده است و مکه را به‌عنوان پایتخت برتر گردشگری مذهبی در جهان معرفی می‌کند.

به این ترتیب کشور عربستان سعودی که پیش‌تر تا حد زیادی درهای خود را به‌روی گردشگران خارجی بسته بود، اکنون مقوله گردشگری را به‌عنوان هسته اصلی برنامه اصلاحات چشم‌انداز ۲۰۳۰ قرار داده است تا به این ترتیب وابستگی خود به نفت را کاهش دهد.

شواهد نشان می‌دهد، سند چشم‌انداز ۲۰۳۰ که توسط «محمد بن‌سلمان» ولیعهد عربستان برای رشد بخش غیرنفتی اقتصاد تدوین شده، زیارت را در مرکز توجه گذاشته است. این کشور برنامه‌هایی را برای توسعه شرکت‌های اقتصادی در مکه تدوین کرده و برای ساخت ۱۱۵ ساختمان جدید، ۷ هزار هتل و ۹ هزار خانه برنامه‌ریزی کرده است.

یکی از برنامه‌های جدی این سند چشم‌انداز، توسعه فضا‌های تجاری و فروشگاه‌های مکه است. بر اساس گزارش‌ها تعداد بازار‌های خرده‌فروشی مکه تا سال ۲۰۳۰، ۲۰۰ درصد بیشتر می‌شود. فضا‌های تجاری این شهر نیز از ۲۸۰ هزار مترمربع تا سال ۲۰۲۵، به ۸۰۴ هزار مترمربع می‌رسد. ۵۱ درصد از فضا‌های تجاری مکه در حوزه مد و پوشاک، ۸ درصد در حوزه سلامت و زیبایی و ۱۲ درصد در حوزه سرگرمی است.