پیرنشین ها؛ محلی برای تبادل اطلاعات پیرنشین ها

تارمان شرق- یکی از ویژگی های ورودی خانه های قدیمی و سنتی که در بیشتر نقاط ایران و بافت های تاریخی مخصوصا زواره اصفهان و روستاهای اطراف، به وفور دیده می شود؛ وجود سکوهایی در دو طرف درهای خانه است.

محسن هادی طحان زواره در گفت و گو با ایسنا افزود: سکو جزیی از خانه های قدیمی بوده است که علاوه بر زیبایی، به تناسب بزرگی یا کوچکی خانه و درب خانه متفاوت است.

وی ادامه داد: این سکوها در زواره به پیرنشین هم معروف و در تلک آباد(یکی از روستاهای بخش زواره) به “بلونه” بر وزن “زمونه” مشهور است.

این پژوهشگر میراث فرهنگی تصریح کرد : پیرنشین ها آجری یا خشتی در عین سادگی محل استراحت و همچنین گفت و گو با صاحب خانه بوده است. همچنین در هنگام انتظار برای ورود به خانه و یا گفت و گو با همسایه‌ها ایجاد می شده و کاربرد ارتباطی داشته است.

به گفته هادی طحان، عصرگاهان مردان خانه و یک محله، برای رفع خستگی و برای تبادل اطلاعات و برقراری ارتباطات، روی سکوها نشسته و نوعی ارتباطات سنتی و موثر را برقرار می کردند.

وی با اساره به این که این سکوها در اوقاتی که مردان در خانه نبودند به زن ها اختصاص داشت، گفت : زن های همسایه نیز این سکوها را به عنوان محملی برای ارائه و انتقال اخبار، تبادل اطلاعات و خبرگیری به کار می بردند.

این پژوهشگر میراث فرهنگی خاطرنشان کرد: در عصری که از تکنولوژی های رسانه ای و اطلاعاتی خبری نبود، این نوع ارتباطات سنتی، بسیار کارآمد و ضروری بود.

وی افزود: ورودی خانه ها هر چند ساده و محقر می نمود، اما یک عنصر ارتباطی لحاظ می شده است و این نشانه فرهنگ غنی ایرانی اسلامی است.

به گفته هادی طحان، زیباتر از همه اینکه اگر رهگذری باری بر دوش داشت و خسته می شد آن را به راحتی بر روی سکو می گذاشت و پس از لختی استراحت راه خود را ادامه می داد و در واقع این جز از بناها، حالت عام المنفعه داشته و این نشانه حسن ارتباط افراد با همدیگر بوده است.

وی با اظهار تاسف از این که این بناها در حال خراب شدن است، گفت: متاسفانه در بافت تاریخی زواره تعدادی از این سکوها(پیرنشین ها) در حال ویرانی است و چون این سکوها خارج از منازل است در گذشته عمدتا توسط شهرداری ها تخریب می شد و آجر و خشت ها را جمع آوری کرده و عملا این سکوها از بین رفته و بیشتر جای آن آسفالت می شد، در حالی که این سکوها جزیی از بنای خانه است.

هادی طحان در عین حال گفت: در این ناهماهنگی بین میراث فرهنگی و شهرداری، دست شهرداری برای تخریب ها باز گذاشته می شود که امیدواریم موانع برداشته شود و مرمت این پیرنشین ها و سردر بناها با سرعت بیشتری انجام گیرد.
ا

‍