همچنان نیازمند بازخوانی مشروطه هستیم
آرمان شرق-گروه سیاست:روزنامه آرمان امروز نوشت: انقلاب مشروطه و آرمان‌هایش با گذشت بیش از یک قرن همچنان یک نوستالژی بزرگ برای بخشی بزرگ از علاقه مندان به سیاست و تاریخ ایران بوده و است اما اکنون باید پرسید چرا همچنان این نهضت برای ما مهم است و پیرامون آن می‌نویسیم، می‌خوانیم و تحلیل می‌کنیم؟ یا اگر به زبان ساده‌تر بگوئیم چرا همچنان مشروطه مهم است؟ این پرسش سهل اما پر مباحثه، موضوعی است که «آرمان امروز» در گفت‌وگو با طهماسب علیپوریانی، استاد اندیشه سیاسی و فعال سیاسی اصلاح‌طلب، مورد واکاوی و مداقه قرار داده است.
همچنان نیازمند بازخوانی مشروطه هستیم
روزنامه آرمان امروز نوشت: انقلاب مشروطه و آرمان‌هایش با گذشت بیش از یک قرن همچنان یک نوستالژی بزرگ برای بخشی بزرگ از علاقه مندان به سیاست و تاریخ ایران بوده و است اما اکنون باید پرسید چرا همچنان این نهضت برای ما مهم است و پیرامون آن می‌نویسیم، می‌خوانیم و تحلیل می‌کنیم؟ یا اگر به زبان ساده‌تر بگوئیم چرا همچنان مشروطه مهم است؟ این پرسش سهل اما پر مباحثه، موضوعی است که «آرمان امروز» در گفت‌وگو با طهماسب علیپوریانی، استاد اندیشه سیاسی و فعال سیاسی اصلاح‌طلب، مورد واکاوی و مداقه قرار داده است.
معاف شدن از پرداخت هزینه‌های تکراری با کنکاش عمیق در تجربیات تاریخی
\
طهماسب علیپوریانی، در ارتباط با ضرورت بازخوانی مشروطه برای جامعه امروز ایران گفت: «در ابتدای امر باید توجه داشت که یکی از پایه‌های اصلی دانش و رفتار ما تجربه پیشینیان (دیگران) است؛ حال این تجربه می‌تواند در سطح فردی، گروهی یا ملی باشد. لذا تجربه را در هر سطحی باید پاسخ یک دوره به مسائل خود دانست. همان‌گونه که در تجربه آزمایشگاهی نیازمند مواد، لوازم و پرداخت منابع مالی هستیم . در تجربیات انسانی، نیز متاسفانه باید هزینه پرداخت شود. در باب مشروطه نیز باید توجه داشت در صورت عدم آگاهی، خوانش دقیق و بازخوانی منسجم تجربه مشروطه، همچنان در جامعه امروز ایران نیازمند پرداخت هزینه‌های گزاف و غیرضروری است. در گذشته برخی دیالوگ‌های متضاد و متضارب همانند به توپ بسته شدن مجلس اتفاق افتاد که اگر به صورت دقیق مورد بازخوانی قرار بگیرد، دیگر نیازمند تکرار و دچار شدن در یک دور باطل نیستیم. اینکه محققی همانند همایون کاتوزیان مفهوم «جامعه کلنگی» را مطرح می‌کند، برآیند این امر است که جامعه ایران نمی‌خواهد از تجربه پیشینیان درس بگیرد.»
این استاد دانشگاه در ادامه با تاکید بر اینکه بدون توجه به داشته‌هایی که تا این لحظه جامعه سیاسی ایران برای آن‌ها هزینه داده، ناچار به تکرار سیکل معیوب تخریب و از نوساختن هستیم، تاکید کرد: «این از نوساختن با تخریب گذشته و نادیده گرفتن هزینه‌‌ها ممکن خواهد بود که سسدر گذشته بر جامعه ایران تحمیل شده است. بر این باور هستم اگر عمیقا تجارب آزادی‌خواهانه گذشته کشورمان به طور عمیق مورد کنکاش، تحلیل و بررسی قرار بگیرد، بخشی بزرگ از مسائل سیاسی جامعه حل خواهد شد. برای نمونه ما همچنان نیازمند بازخوانی نوع حضور، چیستی و چرایی مواجهه افرادی همانند مظفر بقایی با مسائل زمانه‌شان عموما بی‌خبر هستیم.»
وی افزود: «اگر در سطح آکادمیک و عمومی تاریخ سیاسی کشور به طور عمیق مورد بازخوانی قرار بگیرد، امروز دیگر برخی از افراد که بر خلاف باورهای فکریشان خود به یک جریان تحمیل و به رهبر دوآتشه آن تبدیل می‌شوند، وجود و حضور نداشتند. همان‌گونه که در مباحث دینی نیز تاکید می‌شود، «یک مومن از یک ریسمان نباید دوبار گزیده شود. بنابراین الزام ما به دانستن تجارت تاریخی ما را از پرداخت هزینه‌های تکراری معاف کند.»
شباهت حداکثری نظام زبانی مشروط با مسائل سیاست در ایران امروز
این استاد اندیشه سیاسی در بخشی دیگر از گفته‌های خود تاکید کرد: «از نظر روش‌شناسی نیز باید توجه داشت هر کنش ما پاسخی به یک صورت مساله است. صورت مساله نیز عبارت است از مجموعه شرایط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی که یک گروه جمعیتی با هویت خاص در پی پاسخ‌گویی و پرداختن به آن هستند. چنان‌چه صورت‌مساله یک برهه تاریخی با برهه‌های سابق مشابهت داشته باشد، الزام ما به گریز به آن مقطع چند برابر می‌شود. اگر نگوئیم که مجموعه نظام زبانی‌ای که برآمده از شرایط سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی دوران مشروطه بوده با نظام زبانی کنونی جامعه ما «این‌همانی» کاملی دارد، شبیه‌ترین تجربه‌ای است که در طول تاریخ جامعه بشری شاهد آن بوده‌ایم. با قاطعیت بر این باور هستم که در کل جهان نظام زبانی دوران مشروطه با نظام زبانی جامعه امروزین ما مستحکم‌ترین رابطه و مشابهت را دارد.» وی افزود: «ما در شرایط جدید کنونی تنها شاهد تغییر فرم هستیم و شاید مسائل همان مسائل گذشته باشد. برای نمونه امروزه نیز همانند دروان مشروطه در عرصه سیاست خارجی مساله کشور همان مواجهه دوگانه با روسیه و غرب است. اکنون باید بگوئیم مگر این روس‌ها، همان‌هایی نیستند که آن تجربیات تلخ را بر ما تحمیل کردند. به طور حتم دانستن این واقعیات به ما می‌گوید روس‌ها همان روس‌ها هستند و نباید آن اشتباهات استراتژیک سابق را تکرار کرد.
مسائل امروز همانند مسائل گذشته
وی در بخش پایانی اظهارات خود به آرمان امروز گفت: «متاسفانه نگاه ما به مسائل و مفهوم‌ها مختلف همانند زنان، قانون، ملیت و… همچنان همان مسائلی است که در دوران مشروطه نیز با آن‌ها مواجه بودیم. بر این باور هستم که در ناتوانی‌مان برای حل و انطباق «هویت ملی» با «هویت دینی»مان حتی یک قدم هر چند کوچک نیز بر نداشته‌ایم. ما همچنان در باب مساله هویت سرگردان هستیم؛ همانند گذشته و گذشته‌ترها! مرحوم آیت الله مدرس در جمله‌ای فرمودند، «سیاست ما عین دیانت ماست»؛ حال شاهد هستیم ما همچنان با این مسائل درگیر بوده و هستیم و نتوانستیم گرهی از این دوگانه بگشائیم. دلیل نتوانستن ما در حل این مساله نیز نپرداختن عمیق به روند تاریخ و نظام دانش به ویژه در محافل آکادمیک است. در پایان نیز بر این امر تاکید می‌کنم، تنها در صورت بازخوانی جدی نه تنها دوره مشروطیت، بلکه تاریخ اندیشه سیاسی غرب اعم از عصر کلیسا و مدرن ما می‌توانیم مسائل امروزین جامعه را حل کنیم؛ در غیر این صورت همچنان شاهد دور باطل گذشته بودیم و خواهیم.»
برچسب ها :
ناموجود- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰