محمدجوادظریف، در این ارتباط در صفحه اینستاگرام خود نوشت:«انا لله و انا الیه راجعون

ارتحال ناگهانی استاد انسانیت و اخلاق، عالم وارسته حضرت حجهالاسلام و  المسلمین جناب حاج سید محمود دعایی همه دوستدارنش را در ماتمی بزرگ نشاند.

از شمار دو چشم یک تن کم

وز شمار خرد هزاران بیش

این ضایعه بزرگ را به خانواده معزز ایشان، خانواده بزرگ رسانه و همه دوستداران آن بزرگمرد تسلیت عرض می‌نمایم. از خداوند منان علو درجات آن بزرگوار و صبر و اجر برای همه بازماندگان مسئلت دارم.»/ایسنا

 

پیام تسلیت محمدجواد آذری جهرمی

خدا رحمت کند سیدمحمود دعایی عزیز را

متواضع، دوست‌داشتنی، خداترس و بی‌نظیر بود.

تسلیت به خانواده محترم و دوستان داغدارش

****

 

 پیام  علی شمخانی به مناسبت درگذشت حجت الاسلام دعایی

انالله و انا الیه راجعون

روح بلند دوست دیرین و فرهیخته ام ،جناب حجهالاسلام والمسلمین سید محمود دعایی که از شاگردان و مریدان امام خمینی(ره) و پیشتازان مبارزه با رژیم ستمشاهی بود در ۱۵ خردادماه سالروز قیام تاریخ ساز مرادش آسمانی شد.

دعائی عمر با برکت خود را با مجاهدت و خدمت صادقانه و بی ادعا به مردم و در رکاب امامین انقلاب سپری کرد و به واقع نمادی قابل الگوگیری از طلبه ای با زیست و منش انقلابیو مردمی بود.

این‌جانب این ضایعه را به مقام معظم رهبری، خانواده محترم ایشان و اصحاب فرهنگ و رسانه تسلیت عرض نموده و از خداوند متعال برای ایشان طلب آمرزش می‌کنم.

***

 

پیام تسلیت نماینده مدیران مسئول رسانه ها در هیأت نظارت بر مطبوعات در پی درگذشت  حجت الاسلام دعایی

بسم الله الرحمن الرحیم

انا لله و انا الیه راجعون

رحلت عالم گرانقدر ، مرحوم حجّت‌الاسلام والمسلمین جناب آقای سید محمو‌دعایی (رحمت‌الله‌علیه) موجب تالم و تاثر گردید. تلاش کم‌نظیر ایشان در  مدیریت مؤسسه مطبوعاتی اطلاعات که با ارتباط مستمر با مجامع فرهنگی و هنری توام بود، در کنار مجاهدت های دوران مبارزات اسلامی، ستودنی و به یادماندنی است.

درگذشت این شخصیّت خدوم و مردمی را به  رهبر معظم انقلاب اسلامی، جامعه رسانه ای و به خانواده‌ مکرّم  و دیگر بازماندگان محترم ایشان تسلیت عرض کرده و  از خداوند متعال، علوّ درجات و رحمت واسعه را  برای ایشان طلب می کنم.

پدرام پاک آیین

نماینده مدیران مسئول رسانه ها در هیأت نظارت بر مطبوعات و خبرگزاری ها

***

پیام تسلیت اسماعیلی وزیر فرهنگ در پی درگذشت حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمود دعایی

“انا لله و انا الیه راجعون

خبر درگذشت ناگهانی روحانی وارسته،  و یار دیرین انقلاب اسلامی، امام راحل و مقام معظم رهبری(مد ظله العالی) مرحوم حجت الاسلام و المسلمین حاج سیدمحمود دعایی موجب تاسف و تالم عمیق گردید.

آن مرحوم که از نخستین روزهای نهضت انقلاب اسلامی، در همراهی و همگامی با مقتدای خویش از هیچ تلاشی فروگذار نکرد، با ساده‌زیستی و مردم‌مداری،  یادگار ارزشمند روزهای سخت مبارزه ملت بزرگ ایران علیه رژیم سلطنتی پهلوی بود و سرانجام در سالروز قیام سرنوشت ساز و نهضت آفرین ملت ایران در ۱۵ خرداد، چشم از این دنیای فانی فرو بست و به امام شهیدان پیوست.

آقای دعایی با بیش از ۴ دهه مسئولیت در روزنامه اطلاعات، و حضور ۶ دوره ای در مجلس شورای اسلامی، یک چهره متخلق و  برجسته رسانه ای و سیاسی بود که فقدانش تاسف برانگیز است.

اینجانب فقدان این انسان والارتبه و سلیم النفس را به محضر رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی، خانواده محترم و فرزندان عزیزش، اهالی ارجمند فرهنگ، هنر و رسانه به ویژه همکاران موسسه اطلاعات صمیمانه تسلیت می گویم.

از درگاه ایزد متعال، برای آن عزیز سفر کرده رحمت و مغفرت و برای بازماندگان محترم صبر و شکیبایی خواستارم.”

***

تسلیت سید هادی خامنه‌ای

انا لله و انا الیه راجعون

خبر درگذشت روحانی انقلابی و خوشنام و دوست و همکار قدیمی، مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی، در روزهایی که متأثر از غم فراق امام عزیز است، موجب تأسف و اندوه مضاعف گردید.

آن مرحوم که از جوانی افتخار همراهی با امام را در قم و نجف یافت و در حلقه یاران نزدیک ایشان قرار گرفت، در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز بر عهد دیرین خود با امام و مردم ماند و با ساده زیستی و سلامت نفس و اعتدال و پرهیز از تند‌روی‌های تفرقه‌انگیز، سعی در حفظ وحدت جامعه و تقویت ظرفیت‌های فرهنگی و سیاسی انقلاب داشت.

اینجانب این مصیبت را به همسر مکرمه و فرزندان ایشان و جمیع بازماندگان و دوست‌داران و همکاران آن عزیز در روزنامه اطلاعات و اصحاب فرهنگ و هنر تسلیت می‌گویم و برای آن فقید سعید رحمت واسعه و علو درجات مسئلت دارم.

سید هادی خامنه‌ای

***

 

 

پیام تسلیت سخنگوی دولت

بهادری جهرمی نوشت: سادگی، بی‌آلایشی و مردمی بودن از ‌ویژگی‌های این روحانی مبارز بود که مصالح کشور را بر نگاه‌های سیاسی و حزبی ترجیح می‌داد.

 

پیام تسلیت حسن روحانی

بسم الله الرحمن الرحیم

انالله و انا الیه راجعون

ضایعه درگذشت یار صدیق امام(ره) و رهبری حجت الاسلام و المسلمین سید محمود دعایی موجب تاثر عمیق اینجانب گردید.

این چهره متعهد، سرشناس و پر تلاش عرصه فرهنگ و رسانه کشور در عمر با برکت خویش لحظه ای از خدمت و مجاهدت در راه مبارزه با استبداد و خدمت به آموزه های دینی از پای ننشست .

اینجانب فقدان این دوست دیرین، خدوم و متواضع که به واقع نماد واقعی اخلاق، اعتدال و  نقطه امید و اتکا اصحاب فرهنگ بود را به محضر مقام معظم رهبری، اهل فرهنگ و رسانه و به ویژه همکارانشان در موسسه اطلاعات و همسر و فرزندان گرامی ایشان تسلیت می گویم واز درگاه الهی برای ایشان علو درجات و برای سایر بازماندگان معزز صبر و سلامتی مسالت دارم.

 

تسلیت علی کمساری

پیام تسلیت حجت الاسلام ناطق نورى

انالله و انا الیه راجعون

خبر تاسف برانگیز رحلت عالم وارسته و روحانی مبارز مرحوم حجت الاسلام و المسلمین آقای سید محمود دعایی؛ موجب تاثر و تالم فراوان گردید.

آنچه از آن فقید سعید به یادگار مانده است؛ تقوی و پرهیزکاری، حسن خلق، استواری و صراحت در دفاع از کیان کشور، تواضع و متانت در سیاست ورزی و فرهیختگی و اصالت در عرصه رسانه می باشد که انشاالله ذخیره آخرت آن مرحوم خواهد بود.

اینجانب این ضایعه را به خانواده محترم و همه دوستداران ایشان تسلیت عرض نموده و از درگاه خداوند منان برای آن مرحوم رحمت واسعه و برای بازماندگان صبر جزیل خواستارم.

علی اکبر ناطق نوری

۱۴۰۱/۳/۱۵

 

پیام تسلیت مجمع روحانیون مبارز

انّا لله و انّا الیه راجعون

خبر درگذشت تأسف انگیز و خسارت بار یار دیرین امام خمینی(ره) حجت الاسلام والمسلمین حاج سید محمود دعایی دلها را تکان داد و غمی سنگین بر قلب عاشقان حقیقت و فضیلت نشاند.

رحلت ناباورانه این عالم با اخلاص و مبارز نستوه و آزاد مرد بی ادعا داغ مصیبت سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(س) و شهدای ۱۵ خرداد را دو چندان کرد

این روحانی وارسته، با سلوک بی تکلف و ساده زیستی ومردم دوستی و حق مداری و فداکاری و پایداری به پیمانی که با مقتدای فقید خود بسته بود بحق نمونه ارزشمند و کم نظیری از راه و رسم اسلام ناب محمدی(ص) را به نمایش گذاشت و مفهوم انسانیت و پاکی و مهربانی و مردانگی را تجسم بخشید. این سید بزرگوار و با بصیرت در فراز و نشیبهای سیاسی کشور هرگز خود را نباخت و با شهامت مثال زدنی از امام و بیت امام و یاران امام و مواضع انقلاب اسلامی همواره دفاع کرد.  حجت الاسلام والمسلمین دعایی پشتیبان و دوستدار اهل فرهنگ وهنر، و مدافع راستین ارزشهای دینی و ملی و انقلابی بود. او در تخلق به صفات عالی انسانی همچون: اعتدال، انصاف، فروتنی، جوانمردی، خوشرویی، صبوری، رازداری، گوهری کمیاب در روزگاری بود که جامعه ما سخت به آن نیازمند است.

صدای رسای دعایی در دوران ستمشاهی که از رادیوی صدای روحانیت مبارز  در خارج از کشور به گوش تشنگان آزادی و عدالت می رسید جانمایه امید را در دلها زنده می کرد. او پس از پیروزی انقلاب در سنگرهای مختلف از سفارت ایران در عراق تا شش دوره نمایندگی مجلس شورای اسلامی و بویژه خدمات گسترده و عمیق فرهنگی در سمت نمایندگی ولی فقیه در مؤسسه اطلاعات خدمات ماندگاری را از خود به یادگار گذاشت.

حجت الاسلام والمسلمین دعایی که از اعضای مؤسس مجمع روحانیون مبارز بود از هیچ کوششی در جهت گسترش اندیشه پویای امام خمینی (ره) که مبنا و اساس این تشکیلات سیاسی و فرهنگی است دریغ نورزید.

مجمع روحانیون مبارز این ضایعه جبران ناپذیر را به ملت بزرگ ایران و روحانیت آگاه و همه اهالی فرهنگ و هنر و نیز به فرزندان و همسر و خاندان محترم دعایی تسلیت و تعزیت می گوید و از درگاه الهی برای آن عالم فداکار و مجاهد با اخلاص رحمت و رضوان و حشر با اجداد طاهرینش را مسألت دارد.

مجمع روحانیون مبارز

۱۵خرداد۱۴۰۱

 

***

پیام تسلیت حسن روحانی

 

بسم الله الرحمن الرحیم

انالله و انا الیه راجعون

ضایعه درگذشت یار صدیق امام(ره) و رهبری حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی موجب تاثر عمیق اینجانب گردید.

این چهره متعهد، سرشناس و پر تلاش عرصه فرهنگ و رسانه کشور در عمر با برکت خویش لحظه‌ای از خدمت و مجاهدت در راه مبارزه با استبداد و خدمت به آموزه‌های دینی از پای ننشست .

اینجانب فقدان این دوست دیرین، خدوم و متواضع که به واقع نماد واقعی اخلاق، اعتدال و نقطه امید و اتکا اصحاب فرهنگ بود را به محضر مقام معظم رهبری، اهل فرهنگ و رسانه و به ویژه همکارانشان در موسسه اطلاعات و همسر و فرزندان گرامی ایشان تسلیت می‌گویم واز درگاه الهی برای ایشان علو درجات و برای سایر بازماندگان معزز صبر و سلامتی مسالت دارم.

 

***

پیام تسلیت علی ربیعی

علی ربیعی در حساب کاربری خود در توییتر در یادداشتی با عنوان «‌مرگ یک میانجی انسانی و مدنی» نوشت: چقدر به آدم‌هایی که در میانه اعتدال ایستاده، نقطه اتصال و ساطع مهربانی می‌شوند، نیازمندیم.

وی ادامه داد: آدم‌هایی مثل ‎سید محمود دعایی که به تنهایی همچون نهادی هستند که در فضای مهربان‌شان همگان با متنوع‌ترین گرایش‌ها، احساس آرامش می‌کنند و آن را تکیه‌گاه خود می‌دانند.

به گفته سخنگوی دولت دوازدهم، بی‌تردید دعایی از بازماندگان انقلابیون اصیل است که زیستی خیرخواهانه برای همه داشت. یاری وفادار برای انقلاب که تا لحظه ملاقات با پروردگارش از کمال تواضع، صداقت، عقلانیت و اعتدال عدول نکرد.

ربیعی افزود: فقدان ایشان را به همه هموطنانمان، دوستان، اصحاب رسانه و خانواده‌اش تسلیت می‌گویم.

 

***

مخبر درگذشت سید محمود دعایی را تسلیت گفت

معاون اول رئیس‌جمهور در پیامی درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی، سرپرست موسسه اطلاعات را تسلیت گفت.

بسم الله الرحمن الرحیم

انالله و انا الیه راجعون

درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی سرپرست موسسه اطلاعات و نماینده شش دوره مجلس شورای اسلامی موجب تاثر و تاسف شد.

در سالگرد قیام خونین ۱۵ خرداد که طلیعه انقلاب اسلامی بود، درگذشت این یار دیرین امام خمینی(ره) بار دیگر یاد و نام همراهان صدیق امام و رهبری را زنده کرد. بدون تردید تجربه گرانسنگ ایشان در طول سال‌ها مدیریت در روزنامه اطلاعات و حوزه رسانه و اطلاع‌رسانی، همچنان می‌تواند نمونه‌ای برای مردمداری، ساده‌زیستی و اخلاق در عرصه‌های مختلف قرار گیرد.

از خداوند متعال برای آن مرحوم رحمت و مغفرت و برای بازماندگان و خانواده محترم صبر و اجر مسألت دارم.

 

****

رئیس‌جمهور درگذشت حجت‌الاسلام دعایی را تسلیت گفت

متن پیام سید ابراهیم رئیسی به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

درگذشت یار دیرین امام و انقلاب و خدمتگزار متعهد و دلسوز حضرت حجت‌الاسلام والمسلمین جناب آقای سید محمود دعایی موجب تاثر و اندوه فراوان گردید.

اخلاص، تواضع، ساده‌زیستی، پایبندی و پایداری بر ارزش‌های انقلاب و نظام اسلامی و اخلاق‌مداری در عرصه رسانه و خبر از جمله ویژگی‌های ارزشمند این انسان فرهیخته بود که در سایه آن توانست سالیان متمادی در نمایندگی ولی فقیه و سرپرستی موسسه اطلاعات و در دیگر سنگرهای مهم خدمتگزاری همچون شش دوره نمایندگی مجلس شورای اسلامی منشا خدمات بسیار شود.

اینجانب با ارج‌نهادن به خدمات صادقانه این چهره فرهنگی، مصیبت وارده را به خانواده مکرم آن مرحوم، رهبر معظم انقلاب، جامعه رسانه‌ای کشور و عموم دوستدارانش تسلیت می‌گویم و از درگاه خداوند متعال برای ایشان علو درجات و همجواری با جد بزرگوارش و برای بازماندگان صبر و سلامتی مسالت دارم.

 

***

پیام تسلیت معاون مطبوعاتی برای درگذشت سید محمود دعایی

معاون امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیامی، درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی، نماینده ولی فقیه و سرپرست موسسه مطبوعاتی اطلاعات را تسلیت گفت. در پیام فرشاد مهدی‌پور آمده است:

ویبقی وجه ربک ذوالجلال و الاکرام

خبر درگذشت حجت‌الاسلام و المسلمین «سید محمود دعایی»، روحانی مجاهدی که سال‌های بسیاری از عمر با برکت خویش را در کسوت مدیریت روزنامه وزین «اطلاعات»، مصروف داشته و در انجام رسالت‌های حرفه‌ای خود همواره تقوا و مسئولیت‌شناسی را محور امور قرار داده بود، موجب تاسف و تالم بسیار شد

زنده‌یاد سید محمود دعایی الگویی از مدیریت در عرصه رسانه‌های کشور بود و اینجانب، به سهم خود، فقدان این روحانی وارسته در ساحت رسانه را به همه اصحاب فرهنگ و رسانه، به‌ویژه، همکاران ایشان در مجموعه روزنامه اطلاعات و خانواده عزیز و محترم وی تسلیت گفته و از خداوند متعال برای آن مرحوم غفران الهی و برای بیت مکرم و دوستان و دوست‌داران ایشان، صبر و اجر مسالت دارم.

 

***

حزب و روزنامه مردم‌سالاری: دعایی با پایمردی و ایستادگی در کنار مردم و مطالبات انان باقی ماند

حزب و روزنامه مردم‌سالاری در پی درگذشت حجت‌الاسلام و المسلمین سید محمود دعایی اطلاعیه‌ای صادر کرد. متن کامل اطلاعیه به شرح زیر است:

کل من علیها فان و یبقی وجه ربک ذوالجلال والاکرام

خبر درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین حاج سیدمحمود دعایی، یار دیرینه اسلام و انقلاب و امام خمینی(ره) و رهبری موجب تأسف و تأثر شدید گردید.

ایشان با پایمردی و ایستادگی همواره در کنار مردم و مطالبات آنان باقی ماند و به عنوان یک پیشکسوت مطبوعاتی و نماینده ادوار مختلف مجلس در سالروز قیام تاریخی پانزدهم خرداد ندای حق تعالی را لبیک گفت و به همه یاران شهید و دوستان فرهیخته و انقلابی خویش پیوست.

حزب و روزنامه مردم‌سالاری ضمن عرض تسلیت به اهالی فرهنگ و اصحاب رسانه و فعالان سیاست و به ویژه به کارکنان موسسه اطلاعات و خانواده داغدار آن عزیز از دست رفته، از خداوند سبحان علو درجات و حشر و نشر آن زنده‌یاد را با امامان معصوم و اولیای الهی مسألت دارد؛ روحش شاد و یادش همواره جاودان باد.

 

***

دبیرکل حزب اتحاد ملت ایران اسلامی: دعایی روزنامه اطلاعات را بر مدار صلح، آشتی و مدارا اداره کرد

متن پیام آذر منصوری به شرح زیر است:

رجال لا تلهیهم تجاره و لابیع آن ذکر الله و اقام الصلوه و ایتاء الزکوه یخافون یوما تتقلب فیه القلوب و الابصار

حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی رحمت‌الله علیه، مردی از تبار خوبی‌ها و از خاندان مکارم اخلاق بود. او یک راست‌قامت بی‌نظیر در عرصه سیاست و فرهنگ و آموزگار مدارا و آشتی و صلح و اصلاح بود.

بیست و چهار سال نماینده مردم شریف تهران در مجلس شورای اسلامی بود که خیرخواهی و‌ وظیفه‌مندی را در این کسوت در بهترین وجه به جا آورد.

آقای دعایی حلقه وصل بود و آغوش کرامندش به روی همگان از هر طیف و گرایشی که دل در گرو‌ ایران عزیز داشت باز بود، تواضع و فروتنی و اخلاق جوانمردی او شهره عام و خاص بود.

او بر پیکر صدها تن از فرهیختگان فقید این دیار نماز خواند و شهادت داد که جز نیکویی از آنان چیزی نمی‌داند و رواست که امروز ملت بزرگ ایران بر پیکر این فرزند شریف خود یکپارچه بگوید که «لا نعلم منه الا خیرا».

آقای دعایی چهل و دو سال نماینده امام و رهبری و مدیر روزنامه وزین اطلاعات بودند. پر سابقه‌‌ترین مدیر مسئول روزنامه‌های تاریخ ایران و در تمام این چهل و دو سال روزنامه را بر مدار صلح و آشتی و مدارا در چارچوب همبستگی و اتحاد ملت و تقویت منافع ملی و رشد فرهنگ و دانش عمومی اداره کردند. مجموعه نشریات موسسه اطلاعات پایگاه نشر آزاد اندیشه‌های متنوع و‌ متکثری بود که نقطه اشتراک آنان اعتلا و رشد و سربلندی ملت و آیین بود. قطعا این میراث ارجمند دعایی بزرگ باید بر همان مدار ادامه مسیر دهد.

درگذشت آن فقید سعید موجب تاثر و تالم بسیاران از فرهیختگان و علاقه‌مندان به فرهنگ ایران زمین شد.

اینجانب ضمن عرض تسلیت به خانواده و عموم علاقه‌مندان و همکاران آن عزیز، همنشینی با اولیا و صلحا و اجداد مطهرش در مینوی برین را از درگاه ایزد منان برایشان مسألت می‌نمایم.

***

علی اکبر صالحی درگذشت سید محمود دعایی را تسلیت گفت

قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم ایران درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی را تسلیت گفت:

 

إنا لله و إنا الیه راجعون

با کمال تأسف و تألم و در عین ناباوری خبر جانگداز ارتحال حضرت حجت‌الاسلام والمسلمین حاج آقای دعایی را دریافت کردم. قریب به یکی، دو هفته پیش بود که در معیت ایشان در فرهنگستان هنر نکوداشت اثر ماندگار جناب آقای حجازی در فیلم واقعه مهدی را داشتیم. مثل همیشه در اکثر مراسم‌های فرهنگی، هنری، ادبی و حماسی حضوری دلنشین و آرام‌بخش داشتند. کوتاه سخن می‌گفت و هر آنچه بیان می‌کرد بر دل می‌نشست چون از دلی پاک و سلیم و در کمال اخلاص و صداقت جاری می‌شد.

در قضاوت‌ها منصف و عادل بود. زبانی لین داشت و در عین تواضع از بیان حقیقت هراس نداشت. در هر محفلی حضور پیدا می‌کرد مورد تکریم خاص و عام بود. سراسر وجودش مهربانی و مملو از عواطف انسانی بود. عاشق امام بود. یار صدیق رهبری بود. سراسر شور در خدمت به خلق و عبادت خالق بود. در زمره من أتی  الله بقلب سلیم بود. در یک کلام در جمع السابقون السابقون اولئک المقربون دار فانی وداع کرد.

عاش سعیدا و مات سعیدا

خداوند روح بلند ایشان را با اولیائش محشور گرداند. از ایزد منان برای ایشان علو درجات، رحمت و غفران واسعه الهی و برای بازماندگان و دوستداران و به خصوص همکاران ایشان در مجموعه عظیم انتشارات فرهنگی اطلاعات که به حق میراث گرانقدر ایشان است، أجر و صبر مسئلت دارم

 

***

پیام تسلیت حزب کارگزاران سازندگی به مناسبت درگذشت سید محمود دعایی

انا لله و انا الیه راجعون

‍سیدمحمود دعایی مدیر روزنامه اطلاعات؛  پیر و شیخ و سید مطبوعات ایران  درگذشت. مردی از نسل روحانیت انقلابی ایران که با حرکت ۱۵ خرداد (۱۳۴۲) وارد سیاست شدند و در  روز ۱۵ خرداد (۱۴۰۱) هم از دنیا رفت. او که تحت جذبه امام خمینی وارد مبارزه سیاسی شده بود در همان روزی چشم از جهان فروبست که یادآور خاطره‌ی  پیشوای سیاسی‌اش بود.

سید محمود دعایی در سال‌هایی که صدایی از روحانیت مبارز در کشور به گوش نمی‌رسید از نجف اشرف صدای روحانیت مبارز بود و یک تنه تحت اشراف رهبر انقلاب رادیو و رسانه‌ای برای انقلاب را اداره می‌کرد. در همان سال‌ها دعایی سعی می‌کرد سخن همه انقلابیون را به رهبر انقلاب  برساند. حتی کسانی که بعدا از صف انقلاب جدا شدند.

دعایی اساسا اهل نقار و جدایی نبود. پس از  تصدی سفارت ایران در عراق با حکم امام مسئول موسسه اطلاعات شد. در حالی که چندی بعد آقای سیدمحمد خاتمی هم مسئول موسسه کیهان شد. اما دعایی رقابت تاریخی این دو موسسه مطبوعاتی را به رفاقت بدل کرد. روزهایی بود که دعایی به علت مشغله رقیب مدیر هر دو روزنامه شد اما هرگز تیتر هیچکدام را به تحریریه رقیب لو نمی‌داد و این اوج اعتدال و انصاف او بود. نکته ای که برای تاریخ مطبوعات ایران عبرت آموز است. تاریخی که در آن سابقه سرقت تیتر یک وجود دارد!

دعایی در سیاست هم چنین بود. با وجود گرایش به جناح چپ و اصلاحات هرگز جناح راست و اصولگرا را تخریب نمی‌کرد. گرچه رقیبش کیهان از دهه ۷۰ به بعد چنین می‌کرد.

این البته به معنای بی‌هویتی اطلاعات نبود. دعایی عمیقا مصلح و اصلاح‌طلب و معتدل و اعتدال‌گرا بود. از ارادتمندان و حتی حامیان آقایان هاشمی و خاتمی بود و اولین کنفرانس اعلام نامزدی میرحسین موسوی برای ریاست جمهوری در موسسه اطلاعات برگزار شد و بیانیه‌های معترضین در روزنامه اطلاعات و بعدا در کتاب سال اطلاعات منتشر شدند تا شاهدی برای تاریخ باشند.

اما دعایی اقتضائات یک روزنامه ملی را می‌دانست. او نمی‌خواست شکاف دولت و ملت را تشدید کند. او نمی‌خواست فاصله حاکمیت و اپوزیسیون را بیشتر کند. بارها برای حل مشکلات ملیون و روشنفکران پادرمیانی کرده بود. از بسیاری از روشنفکران ملی مقالات و خاطرات چاپ می‌کرد. صفحه اعلانات اطلاعات محل درج بسیاری از اطلاعیه‌های احزابی چون نهضت آزادی و جبهه ملی بود. مقالات و خاطرات مهمی از رجال حزب توده از احسان طبری تا نورالدین کیانوری در اطلاعات چاپ شده است.

اطلاعات در دهه ۶۰ دریچه‌ای ولو کوچک برای بحث و نقد و نظر بود. در این روزنامه هم محمدجواد لاریجانی ستون داشت و هم سیدعطاءاله مهاجرانی. حتی گاه ابراهیم یزدی هم مقالاتی می‌نوشت و کیومرث صابری که ستون طنز انتقادی‌اش در اطلاعات فصلی در تاریخ طنز سیاسی ایران را گشود.

دعایی نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی هم بود. گرچه در این مقام هرگز نماینده‌ای جنجالی نبود اما در همراهی با جبهه دوم خرداد و حمایت از دولت اصلاحات تردید نداشت.

بدون شک شخصیت دعایی پذیرای تندروی‌های چپ و راست نبود و از این رو نقدهایی از راست و چپ بر او وارد می‌شد اما دعایی هرگز نه از مسیر انقلاب جدا شد و نه از راه اصلاح پشیمان شد و نه خط اعتدال را فراموش کرد.

دعایی عمیقا خیرخواه نظام و ایران بود و این خیرخواهی را با گستراندن چتر موسسه اطلاعات بر سر همه وفاداران به ایران و اسلام نشان می‌داد. میراثی که به او سپرده شده بود را نه‌تنها حفظ کرد بلکه به لحاظ معنوی و حرفه‌ای و حتی مادی حفظ کرد و توسعه داد.

دعایی در این سه دهه اخیر خواسته به نمادی از  پذیرش دو بال برای اداره نظام و کشور (ولو نمادین) بدل شد و گاه با ابتکار شخصی و با اتکا به سرمایه و اعتبار فردی نزد رهبران انقلاب در مقام نماینده ولی فقیه در محافلی حضور می‌یافت که جای مسئولان نظام در آن خالی بود و پیام‌هایی را منتقل می‌کرد که فقط او می‌توانست حامل آن باشد تا تالیف قلوب کند.

حزب کارگزاران سازندگی ایران با تسلیت درگذشت این چهره مصلح و معتدل و مبارز و دعوت به بدرقه شایسته او امیدوار است برای پاسداشت او، جای خالی سیدمحمود دعایی در حاکمیت و اصلاحات با انسان‌های شایسته‌ای پر شود که واجد همین ویژگی‌ها باشند و خط وصل باشند و نه فصل…

در کشوری که عمر نهادهای اجتماعی وابسته به عمر انسان‌هاست او عمرش را در حفظ یک نهاد صد ساله (موسسه اطلاعات) گذاشت. میراث دیگران را به خوبی نگهبان و نگهدار بود. میراثش را پاس داریم؛ میراث جمع انقلاب و اعتدال و اصلاح…

***

علت درگذشت سیدمحمود دعایی مشخص شد

 

تکمیل می شود…/جماران